Matematikte en sık kullanılan kavramlardan biri olan rakam, günlük yaşamımızın da ayrılmaz bir parçasıdır. Telefon numaralarından adreslere, saatlerden para miktarlarına kadar hayatımızın her alanında rakamlarla karşılaşırız. Ancak “rakam nedir?”, “kaçtan başlar?”, “rakamlar nelerdir?” gibi sorular çoğu zaman kafa karıştırır. Bu yazımızda rakam kavramını detaylıca açıklayacak, sayı ile arasındaki farkı gösterecek ve en çok merak edilen “0 rakam mı?”, “en büyük ve en küçük rakam nedir?” sorularına yanıt vereceğiz.
RAKAM NEDİR, RAKAMLAR NELERDİR?
Rakam sayıların yazıya dökülmesini sağlayan sembollere verilen addır. Yani rakamlar sayıları ifade etmenin temel araçlarıdır. Günümüzde kullanılan onluk sayı sistemi on farklı rakam üzerine kuruludur. Bunlar 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 şeklinde sıralanır. Sayıları oluşturmak için bu on rakam bir araya gelir. Örneğin 25 sayısı “2” ve “5” rakamlarının yan yana gelmesiyle yazılır. Bu nedenle rakamlar, sayıların yazılı dili olarak kabul edilir.
RAKAM KAÇTAN BAŞLAR?
Rakamların başlangıcı konusunda en çok tartışılan konu 0’dır. Bazı kaynaklar rakamların 1’den başladığını söylerken, modern matematikte kabul edilen sistemde rakamlar 0’dan başlar ve 9’a kadar devam eder. Bu durumda toplamda 10 rakam vardır.
RAKAM VE SAYI ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Sıklıkla karıştırılan bir kavram da rakam ve sayı arasındaki farktır. Rakam sayıların yazımında kullanılan işaretlerdir. Yani 0’dan 9’a kadar olan her sembol birer rakamdır. Sayı ise bir veya birden fazla rakamın birleşmesiyle ortaya çıkan matematiksel ifadedir. Örneğin 7 tek başına bir rakamdır aynı zamanda bir sayıdır. Ama 72 dediğimizde bu artık iki rakamın birleşiminden oluşan bir sayıdır. Kısacası rakam sayıların alfabesi gibidir; sayılar ise bu harflerle yazılan kelimelere benzetilebilir.
0 RAKAM MI?
“0 rakam mı?” sorusu matematikte en çok sorulan konulardan biridir. Evet 0 bir rakamdır. Onluk sayı sisteminde yer alan ilk rakam 0’dır. Ancak sayı olarak kullanıldığında 0 “hiçlik” anlamını ifade eder. Bu nedenle hem rakam olarak hem de matematikte özel bir anlam taşıyan simge olarak kabul edilir.
EN BÜYÜK VE EN KÜÇÜK RAKAM NEDİR?
Onluk sayı sisteminde kullanılan rakamların en küçüğü 0, en büyüğü ise 9’dur. Bu iki rakam arasında kalan diğer rakamlar farklı kombinasyonlarla sınırsız sayıda sayı oluşturur. Örneğin 0 ile 9 arasındaki rakamların yan yana gelmesiyle milyonlarca farklı sayı elde edilebilir.
Rakamlar matematiğin en temel yapı taşlarıdır. Rakam nedir sorusunun cevabı basit gibi görünse de içinde sayı ile arasındaki fark, 0’ın konumu, en büyük ve en küçük rakam gibi detaylarla birlikte ele alındığında oldukça zengin bir konu ortaya çıkar. Günümüzde kullandığımız onluk sistemde toplam 10 rakam vardır: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9. Rakam ve sayı arasındaki farkı anlamak, matematiğin temelini kavramak açısından büyük önem taşır. Çünkü rakam olmadan sayıların varlığından söz etmek mümkün değildir.