Sokak köpekleriyle ilgili tartışmaların Türkiye gündeminde ilk sıralarda yer aldığı bir dönemde, Rize Valiliği soruna yönelik örnek bir model geliştirdi. Rize Valisi İhsan Selim Baydaş, şehir genelindeki tüm belediyelerin ortaklığıyla oluşturulan “Sahipsiz Hayvanlar Birliği” ve doğal yaşam alanı projesiyle, sokak hayvanları sorununa kapsamlı çözüm getireceklerini açıkladı.
Meclis İradesi, Belediyelerin Ortaklığıyla Güçlendi
Vali Baydaş, 2023 yılında TBMM’de kabul edilen ve uygulama yönetmeliğiyle desteklenen yeni yasal düzenlemelerin ardından harekete geçtiklerini belirtti. Ancak Rize’nin bu süreçten daha önce harekete geçtiğini ifade etti. İl genelindeki tüm belediyeler ve İl Özel İdaresi, oy birliğiyle “Rize Sahipsiz Hayvanlar Birliği”ni kurdu. Her belediye kendi bütçesinden %1 oranında kaynak aktararak birliğin bütçesini oluşturdu.
“Bu birlik sayesinde mali külfet tek bir belediyenin değil, tüm yerel yönetimlerin omuzlarında. Fiziki imkanlar ortak kullanılıyor, koordinasyon güçleniyor.”
Doğal Yaşam Alanı Kuruluyor: İlk Hayvanlar Bayramdan Sonra Taşınacak
Fındıklı ilçesi kırsalında kurulan doğal yaşam alanının inşaatı tamamlanmak üzere. Bayram sonrası faaliyete geçmesi planlanan alana, ilk etapta mevcut barınaklardaki kısırlaştırılmış hayvanlar taşınacak. Ardından şehir merkezlerinde bulunan hayvanlar da buraya nakledilecek. Kısırlaştırılmamış hayvanlar ise Rize ve Ardeşen’deki merkezlerde işlemden geçirilecek, ardından doğaya uygun alana yerleştirilecek.
“Sokak hayvanlarını yakala, kısırlaştır ve yerine bırak modeli yerine; yakala, kısırlaştır, barınakta tut ya da sahiplendir modeliyle ilerliyoruz.”
9 Bin Sahipsiz Hayvan Tahmini
Rize genelinde yaklaşık 9 bin sahipsiz hayvan bulunduğunu belirten Vali Baydaş, ayrıca 4 binin üzerinde sahipli hayvanın da kontrolsüz üremesi sonucu sahipsiz yavruların sokaklara bırakıldığını ifade etti. Bu nedenle kısırlaştırma sürecine ağırlık veriliyor.
“Yaz sonuna kadar şehir merkezlerinde sokak hayvanı kalmamasını hedefliyoruz.”
Hayvan Hakları ve İnsan Güvenliği Dengesi
Vali Baydaş, hayvan sahiplendirme süreçlerinin kanunla net bir şekilde tarif edildiğini hatırlatarak, vatandaşların barınakları denetleyebileceğini ve sahiplendirme yapabileceğini söyledi. Mevsimsel sahiplendirme gibi esnek modellerin de uygulanabileceğini belirtti.
“Sokaklar güvenli ve huzurlu olmalı. Ama hayvanların yaşam hakkı da korunmalı. Her şey detaylı planlandı; yiyecekten suya, veteriner bakımına kadar.”
Kışın Dağlardan İnen Hayvanlar da Kapsamda
Yaz aylarında şehir merkezlerindeki hayvanların toplanmasının ardından, kışın dağlardan şehir merkezine inen hayvanlar da aynı yöntemle kısırlaştırılarak doğal yaşam alanlarına alınacak. Böylece döngüsel bir çözüm sağlanmış olacak.
“Şu anda hiçbir toplama yapmadık. Alanlar hazırlandığında sürece başlayacağız. Hedefimiz sürdürülebilir, vicdani ve güvenli bir çözüm modeli sunmak.”