Bilim ve Teknoloji

Secure Boot nedir, ne işe yarar, nasıl etkinleştirilir?

Bilgisayar güvenliği açısından kritik bir özellik olan Secure Boot, kötü amaçlı yazılımlara karşı ilk savunma hattı olarak öne çıkıyor. Peki Secure Boot tam olarak nedir, nasıl çalışır ve açık mı olmalı? İşte detaylar...

SECURE BOOT NEDİR?

Secure Boot, modern bilgisayarlarda BIOS yerine kullanılan UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) sistemine entegre edilmiş bir güvenlik özelliğidir. Bu özellik, bilgisayarın açılış sürecinde yalnızca üretici tarafından imzalanmış ve doğrulanmış yazılımların çalışmasına izin verir. Böylece kötü amaçlı yazılımlar veya yetkisiz sistem değişiklikleri cihazın açılışını engelleyemez.

SECURE BOOT NEYE YARAR?

Secure Boot’un temel amacı, bilgisayarın açılışında güvenliği sağlamaktır. Sistemin önyükleme aşamasında virüs veya rootkit gibi kötü yazılımlar yüklenmesini önler. Özellikle Windows 10 ve Windows 11 gibi modern işletim sistemlerinde sistem bütünlüğünü korumak için gereklidir.

SECURE BOOT NASIL ETKİNLEŞTİRİLİR?

Secure Boot’u etkinleştirmek için bilgisayar açılırken BIOS/UEFI ekranına girilmelidir. Bunun için genellikle açılış sırasında DEL, F2 veya ESC tuşlarına basılır. Ardından “Boot” veya “Security” sekmesinde yer alan “Secure Boot” seçeneği “Enabled” konumuna getirilir. Değişiklikler kaydedilip çıkıldığında sistem güvenli önyükleme modunda çalışmaya başlar.

SECURE BOOT AÇIK OLMALI MI?

Genel olarak Secure Boot’un açık olması önerilir. Çünkü bu özellik aktifken sistem, yalnızca güvenilir yazılımlar ve sürücülerle başlatılır. Ancak bazı Linux dağıtımları veya özel yazılımlar Secure Boot kapalıyken kurulabilir. Bu nedenle yalnızca güvenli kaynaklardan gelen işletim sistemlerini kullanmayanlar bu özelliği geçici olarak kapatabilir.

PC'DE BOOT NASIL AÇILIR?

Bilgisayarda boot menüsüne erişmek için cihaz yeniden başlatılır ve açılış sırasında F12, F9, ESC gibi tuşlara basılır. Bu menüden USB bellek, harici disk veya DVD gibi önyükleme aygıtları seçilerek sistem bu kaynaktan başlatılabilir.

SECURE BOOT AÇIK OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?

Windows kullanıcıları, Secure Boot durumunu kontrol etmek için Çalıştır > msinfo32 komutunu kullanabilir. Açılan “Sistem Bilgisi” ekranında “Güvenli Önyükleme Durumu” kısmında “Açık” yazıyorsa Secure Boot aktiftir. “Devre Dışı” ifadesi ise özelliğin kapalı olduğunu gösterir.

BOOT NEDİR?

Boot, bilgisayarın açılış sürecini ifade eder. Donanım bileşenlerinin test edilmesi, BIOS/UEFI’nin devreye girmesi ve ardından işletim sisteminin yüklenmesi bu aşamada gerçekleşir. Bu nedenle “boot etmek” ifadesi, bir cihazın işletim sistemini yükleyerek çalışmaya başlaması anlamına gelir.