Türkiye'de boşanma sonrası nafaka uygulamaları, uzun yıllardır hukuk gündeminin en çok tartışılan konularından biri olmaya devam ediyor. Özellikle "süresiz nafaka" olarak bilinen yoksulluk nafakası uygulaması, hem ekonomik güvence arayanlar hem de nafaka yükümlüleri açısından toplumsal bir tartışma yaratıyor. 5 Kasım 2025 Çarşamba günü itibarıyla, Adalet Bakanlığı'nın yeni bir yargı paketi üzerinde çalıştığı ve bu pakette süresiz nafaka konusunun da yer alacağı iddiaları, vatandaşların "Süresiz nafaka kalkıyor mu?" ve "Süresiz nafaka ne zaman kalkacak?" sorularına yanıt aramasına neden oldu. Gündemdeki taslak metinlere göre, mevcut sistemin kaldırılması veya süreli hale getirilmesi planlanırken, ödenmeyen nafaka borçları için uygulanan tazyik hapsine de üst sınır getirilmesi öngörülüyor.
SÜRESİZ NAFAKA NEDİR VE MEVCUT KANUN NE DİYOR?
Halk arasında "süresiz nafaka" olarak bilinen uygulama, aslında Türk Medeni Kanunu'nun 175. maddesinde düzenlenen "yoksulluk nafakası"dır. Bu madde, boşanma sonucunda ekonomik olarak zayıf duruma düşecek ve yoksulluğa sürüklenecek olan eşin lehine, diğer eşin ömür boyu veya "süre belirtilmemiş" bir şekilde ödeme yapmasına hükmedilebilmesini sağlar. Kanunda "süresiz" ifadesi açıkça yer almasa da, hâkimin takdirine bağlı olarak bir süre sınırı konulmaması, uygulamanın fiilen ömür boyu devam etmesine yol açabilmektedir. Bu durum, yargı uygulamalarında nafakanın "süresiz" olarak adlandırılmasına neden olmaktadır. Bu nafakanın temel amacı, boşanma sonucu ekonomik olarak mağdur duruma düşen eşin desteklenmesi ve hayat standardının korunmasıdır.
SÜRESİZ NAFAKA KALKIYOR MU? YENİ TASLAKTA HANGİ MODELLER VAR?
Evet, süresiz nafaka uygulamasının mevcut haliyle kaldırılması veya kapsamının ciddi şekilde daraltılması Adalet Bakanlığı'nın gündemindedir. Son dönemde hazırlanan taslak metinlerde, süresiz nafaka uygulamasının kadının ekonomik mağduriyetini giderecek ancak yükümlü taraf için de süresiz bir sorumluluk yaratmayacak alternatif modellerle değiştirilmesi planlanmaktadır. Bu modeller arasında "süreli nafaka" (evlilik süresine göre belirlenen bir tavan süre) veya "kademeli nafaka" (başlangıçta yüksek, zamanla azalan) gibi seçenekler bulunmaktadır. Düzenlemenin temel gerekçesi olarak, boşanma süreçlerinin uzun sürmesi ve nafaka yükümlüsünün belirsiz bir süre boyunca ödeme sorumluluğu altında kalmasının yarattığı mağduriyetler gösterilmektedir.
YENİ DÜZENLEME NE ZAMAN ÇIKACAK? SÜREÇ MECLİS'E GELDİ Mİ?
Süresiz nafakanın kaldırılacağı veya değiştirileceği kesin tarih henüz netleşmemiştir. Adalet Bakanlığı, aile hukuku, boşanma süreçlerinin hızlandırılması, aile arabuluculuğunun yasal zemine oturtulması ve nafaka sisteminin yeniden düzenlenmesini içeren kapsamlı bir yargı paketi üzerinde çalışmaktadır. Bu pakette süresiz nafakaya sınırlama getirilmesi de öngörülmektedir. Hazırlanan yasa tasarısının öncelikle kamuoyunun ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının görüşüne açılması, ardından son şekli verilerek Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine getirilmesi beklenmektedir. Yasa teklifi TBMM'de kabul edilip Resmî Gazete'de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecektir. Bu nedenle kesin tarih henüz belli olmasa da, yasal değişikliğin yakın dönemde gerçekleşmesi beklenmektedir.
ÖDENMEYEN NAFAKA BORÇLARI İÇİN TAZYİK HAPSİ KALKACAK MI?
Yeni yargı paketi taslağında ele alınan bir diğer önemli konu da ödenmeyen nafaka borçları için uygulanan "tazyik hapsi"dir. Mevcut uygulamada, nafaka borcunu ödemeyen yükümlü hakkında süresiz bir hapis tehdidi oluşabilmekteydi. Gündemdeki yeni düzenlemede, nafaka borçlarına uygulanan tazyik hapsi için bir "üst sınır" getirilmesi öngörülmektedir. Bu değişiklikle, hem nafaka alacaklısının hakkının korunması hem de borçlunun süresiz bir hapis tehdidi altında kalmasının engellenmesi amaçlanmaktadır.