Takograf nedir, nasıl çalışır, kimler kullanmak zorunda, Türkiye ve Avrupa’da takograf zorunluluğu, sayısal takograf sistemi, hangi araçlarda var?

Ticari araç sürücüleri ve taşımacılık sektörüyle ilgilenenler için sıkça karşılaşılan, ama detayları tam olarak bilinmeyen bir konu: takograf nedir, ne işe yarar, kimler takograf kullanmak zorundadır? Özellikle şehirlerarası taşımacılık yapan şoförlerin yakından tanıdığı bu cihaz, hem Türkiye’de hem de Avrupa’da belirli kurallara göre zorunlu tutuluyor. Haberin Burada'nın haberine göre, sayısal takograf sistemleri, sürücü davranışlarını kayıt altına alarak hem trafik güvenliğini artırıyor hem de iş güvenliğine katkı sağlıyor. Takograf, yolcu ve yük taşımacılığında faaliyet gösteren araçların sürüş ve dinlenme sürelerini kayıt altına alan dijital bir sistemdir. Sürücü kartı ile çalışan bu cihaz, taşıma faaliyetlerinde yasal sınırların aşılmamasını sağlamak için kritik bir rol oynar. “Sayısal takograf nedir, nasıl çalışır, hangi araçlarda bulunur, Türkiye'de takograf zorunlu mu, kimler kullanmak zorunda?” gibi soruların yanıtlarını detaylı şekilde bu yazıda bulabilirsiniz.

Takograf nedir, nasıl çalışır, hangi araçlarda bulunur?

Takograf cihazı, ticari araçlara takılan, sürüş sürelerini, hız bilgilerini ve dinlenme zamanlarını otomatik olarak kayıt altına alan bir elektronik sistemdir. Analog ve dijital olmak üzere iki farklı türü bulunur. Günümüzde sayısal takograf kullanımı yaygınlaşmış durumda.

Bu cihaz, vites kutusuna bağlı özel bir sensör aracılığıyla çalışır ve sürücünün tüm faaliyetlerini 12 aya kadar saklayabilir. Sistemde sürücüye özel kartlar kullanılır. Kart takıldığında cihaz sürücünün kimliğini, sürüş geçmişini ve ihlal durumlarını kaydeder. Bu bilgiler, denetim sırasında kolaylıkla yetkili kişiler tarafından incelenebilir.

Sayısal takograf nedir, neden gereklidir, nasıl kullanılır?

Sayısal takograf, analog sistemlerin dijitalleştirilmiş versiyonudur. USB benzeri kart okuyucularla çalışan bu cihazlar sayesinde sürücülerin günlük sürüş süresi, mola zamanları, hız ihlalleri ve benzeri birçok veri detaylı şekilde izlenebilir.

Bu sistem sayesinde:

Sürücüler yasal sınırlar içinde kalır.

İşverenler çalışanlarını daha verimli denetler.

Trafik güvenliği artar.

Yorgunluk kaynaklı kazalar azalır.

Sayısal takograf, özellikle Avrupa Birliği standartlarına uygun taşımacılık yapan firmalar için olmazsa olmazdır.

Türkiye’de takograf kullanımı zorunlu mu, hangi araçlar için geçerli?

Türkiye’de takograf zorunluluğu, AETR (Avrupa Ekonomik Komisyonu Karayolu Taşımacılığı Anlaşması) kapsamında düzenlenmiştir. 16 Haziran 2010 tarihinden itibaren, yeni tescil edilen yolcu ve yük taşıyan ticari araçlarda sayısal takograf cihazı kullanımı zorunlu hale gelmiştir.

Zorunlu olduğu araçlar:

Yolcu taşımacılığı yapan otobüs ve minibüsler

Yük taşımacılığı yapan kamyon ve çekiciler

3.5 ton ve üzeri ticari taşıtlar

Şehirlerarası çalışan ticari araçlar

Takograf kartları nedir, kaç çeşit var, kimler kullanır?

Sayısal takograf sisteminde 4 farklı türde akıllı kart kullanılır: Sürücü Kartı: Şoförün kişisel bilgileri, sürüş süresi, mola ve dinlenme saatleri kaydedilir. Şirket Kartı: Araç sahibi ya da taşımacılık firması, araç filosunu yönetmek için bu kartla takograf verilerine erişebilir. Yetkili Servis Kartı (Kalibrasyon Kartı): Takograf cihazlarının bakım, onarım ve kalibrasyon işlemlerinde kullanılır. Denetim Kartı: Trafik ve ulaştırma denetim görevlilerinin cihaz verilerini kontrol etmesini sağlar.

Avrupa’da takograf kuralları, AB’de zorunlu mu, eski araçlar ne olacak?

Avrupa Birliği ülkelerinde 1 Mayıs 2006 tarihinden sonra trafiğe çıkan tüm ticari araçlarda sayısal takograf cihazı kullanımı zorunludur. Eski sistemle (analog) çalışan araçlar için dönüşüm zorunluluğu bulunmuyor, ancak yeni tescil edilen her aracın dijital sisteme geçmesi gerekiyor.

Bu düzenleme sayesinde Avrupa çapında taşımacılık güvenliği artırılmış, denetim mekanizmaları güçlendirilmiştir. Özellikle uzun yol yapan tır ve otobüs şoförleri için sayısal takograf kullanımı hayati önem taşır.

Takograf cezası var mı, takograf kullanmayanlara ne olur?

Evet, takograf kullanımı zorunlu olduğu halde, bu cihaza sahip olmayan ya da takograf kartı takmadan araç kullanan sürücülere para cezası uygulanmaktadır. Ayrıca eksik ya da hatalı veri girişi yapanlar da cezalandırılır.

Cezai işlemler şunlardır:

Sürücüye para cezası

Taşımacılık şirketine idari yaptırımlar

Araç trafikten men edilme riski

Ehliyete puan cezası

Dolayısıyla hem sürücülerin hem de işverenlerin bu konuda gerekli tedbirleri alması büyük önem taşır.

 Takograf Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Takograf cihazı nedir, ne işe yarar?

Ticari araçlarda sürüş süresi, hız ve mola zamanlarını kayıt altına alan bir kontrol cihazıdır.

Takograf kimler için zorunludur?

3.5 ton üzeri yük ve yolcu taşıyan tüm ticari araçlarda zorunludur.

Sayısal takograf ile analog takograf farkı nedir?

Sayısal takograf dijital veri kaydeder, analog sistemler kağıt disklere kayıt yapar.

Takograf cihazı olmadan araç kullanılır mı?

Hayır. Zorunlu araçlar için takograf bulunmaması cezai işlemle sonuçlanır.

Takograf kartı olmadan sürüş yapılabilir mi?

Hayır. Sürücü kartı olmadan sayısal takograf sistemi çalışmaz, yasal değildir.