Türkiye siyasetinin önemli figürlerinden biri olan Tansu Çiller, hem akademisyen kimliği hem de Türkiye’nin ilk ve tek kadın başbakanı olarak tarihe geçti. Ekonomist kökenli olan Çiller, 1990’lı yıllara damgasını vurmuş liderlerden biri. İşte Tansu Çiller’in yaşam öyküsü…
Doğumu ve Eğitimi
Tansu Çiller, 24 Mayıs 1946’da İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Ord. Prof. Dr. Ömer İnönü Çiller, Türkiye’nin tanınmış bürokrat ve hukukçularındandı. Annesi Muazzez Çiller ise ev hanımıydı.
İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamlayan Çiller, lise eğitimini Amerikan Robert Koleji’nde aldı. Ardından Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden mezun oldu (o dönem Robert Kolej Yüksek Okulu).
Yüksek lisansını ABD’de University of New Hampshire’da ekonomi dalında tamamladı. Ardından Connecticut’taki Yale Üniversitesi’nde doktorasını yaptı. Ekonomi alanında uzmanlaşan Çiller, çalışmalarını daha sonra Columbia Üniversitesi ve Yale’de de sürdürdü.
Akademik Kariyer
Türkiye’ye dönmesinin ardından Boğaziçi Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde öğretim üyeliği yaptı. 1983’te profesör unvanını aldı. Çiller, uzun yıllar boyunca ekonomi politikaları, kalkınma ve sanayi ekonomisi alanlarında ders verdi.
Siyasi Kariyeri ve İlk Kadın Başbakan Oluşu
Tansu Çiller, 1990 yılında aktif siyasete atıldı. 1990’da Doğru Yol Partisi’ne (DYP) katıldı. 1991 seçimlerinde İstanbul milletvekili olarak Meclis’e girdi. Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel tarafından Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı olarak hükümete alındı.
1993’te Süleyman Demirel’in Cumhurbaşkanı seçilmesi sonrası DYP Genel Başkanlığı’na aday oldu ve kazandı. Böylece Türkiye’nin ilk kadın başbakanı olma yolunu açtı. Aynı yıl Temmuz ayında, koalisyon ortağı SHP ile kurduğu hükümetle Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın başbakanı oldu.
Başbakanlığı Dönemi
1993-1996 yılları arasında başbakan olarak görev yapan Tansu Çiller’in dönemi, PKK ile yoğun çatışmalar, Susurluk skandalı ve ekonomide dalgalanmalarla hatırlanır. Çiller, terörle mücadelede sert tavır alırken, Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği anlaşmasını imzalayarak Türkiye ekonomisini uluslararası pazarlara daha entegre hale getirdi.
Başbakanlığı sırasında 1995’te yapılan seçimlerde partisi oy kaybetti, koalisyonlar kuruldu ancak hükümetler uzun ömürlü olmadı.
Sonraki Yıllar
Tansu Çiller, 1996 yılında Refah Partisi ile kurulan Refahyol koalisyonunda Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı. Koalisyonun yıkılmasının ardından DYP’nin oyları hızla eridi. 2002’de partisinin baraj altında kalmasıyla aktif siyaseti bıraktı.
Siyasetin yanı sıra uluslararası toplantılarda Türkiye’yi temsil etti, farklı platformlarda konuşmalar yaptı. Zaman zaman medya aracılığıyla siyasi değerlendirmelerde bulundu ancak aktif bir geri dönüş yapmadı.
Özel Yaşamı
Tansu Çiller, kendisi gibi akademisyen olan Özer Uçuran Çiller ile evli. Bu evlilikten iki oğlu dünyaya geldi. İngilizce ve Almanca bilen Çiller, ekonomi kitapları ve makaleleriyle de tanınır. Boş zamanlarında doğa ve çiftlik hayatı ile ilgilendiği bilinir.
