Türk Dil Kurumu (TDK), her yıl olduğu gibi bu yıl da toplumun gündemini, ruh hâlini ve düşünsel yönelimlerini yansıtan “yılın kelimesi”ni açıkladı. 2025 yılı için yapılan oylama sonucunda, dijital çağın vicdan anlayışını tartışmaya açan “dijital vicdan” kavramı yılın kelimesi seçildi. Seçim süreci hem katılım sayısıyla hem de ortaya koyduğu toplumsal mesajla dikkat çekti.
TDK 2025 YILININ KELİMESİNİ NASIL BELİRLEDİ?
Türk Dil Kurumu, Ankara Üniversitesi İletişim Araştırmaları ve Uygulama Merkezi (İLAUM) iş birliğiyle 2025 Yılının Kelimesi/Kavramı sürecini Kasım ayında başlattı.
Vatandaşlar, 14 Aralık’a kadar TDK’nin resmi internet sitesi üzerinden kelime ve kavram önerilerini paylaştı. Önerilerin değerlendirilmesi sonucunda, 2025 yılına damga vurduğu düşünülen 5 kavram belirlendi ve halk oylamasına sunuldu.
FİNALDE YER ALAN 5 KAVRAM ŞÖYLEYDİ:
Dijital vicdan
Vicdani körlük
Çorak
Eylemsiz merhamet
Tek tipleşme
22 Aralık’ta başlayan oylama süreci, 28 Aralık 2025 Pazar günü saat 17.30’da sona erdi. Yaklaşık 300 bin kişinin oy kullandığı süreç sonunda, en yüksek oyu alan kavram “dijital vicdan” oldu.
BAKAN ERSOY’DAN “DİJİTAL VİCDAN” AÇIKLAMASI
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamayla yılın kelimesini kamuoyuna duyurdu. Ersoy paylaşımında şu ifadelere yer verdi:
“Türk Dil Kurumu tarafından, halkın katılımıyla belirlenen 2025 yılının kelimesi/kavramı ‘dijital vicdan’ oldu.
Yaklaşık 300 bin oyun kullanıldığı bu süreçte seçilen kavram; dijital çağda vicdanın, sorumluluk ve eylemden uzaklaşıp yalnızca bir ‘tıklama’ya indirgenmesini düşündürücü bir biçimde tartışmaya açıyor.
‘Dijital vicdan’, bireysel ve toplumsal duyarlılıklarımıza ayna tutan güçlü bir kavram olarak öne çıkıyor.
Bu anlamlı çalışmaya katkı sunan Türk Dil Kurumu, Ankara Üniversitesi, İletişim Araştırmaları ve Uygulama Merkezi (İLAUM) ile değerlendirme kurulunda yer alan tüm akademisyen ve uzmanlara teşekkür ediyorum.”
“DİJİTAL VİCDAN” NE ANLAMA GELİYOR?
“Dijital vicdan” kavramı; sosyal medyada tepki vermekle sınırlı kalan duyarlılıkları, ekrana sığan empati anlayışını ve dijital dünyada şekillenen ahlaki refleksleri ifade ediyor. Kavram, modern insanın gerçek sorumluluk ile çevrim içi tepkiler arasındaki çelişkisini sorgulaması açısından dikkat çekiyor.
TDK’nin her yıl belirlediği yılın kelimesi, yalnızca bir sözcük değil aynı zamanda toplumun ruh hâlini, değerlerini ve dönüşümünü yansıtan güçlü bir gösterge olarak kabul ediliyor. 2025’in kelimesi olan “dijital vicdan”, içinde bulunduğumuz çağın en çok tartışılan meselelerinden birine ışık tutuyor.