Küresel piyasalar, ABD Başkanı Trump’ın ticaret politikaları ve Rusya’ya yönelik yaptırım sinyalleri nedeniyle yön bulmakta zorlanıyor. Brent petrol haftayı yükselişle kapatsa da piyasalarda temkinli hava hakim.
Küresel enerji piyasaları, ABD Başkanı Donald Trump’ın attığı yeni ticaret adımları ve Rusya’ya yönelik yaptırım tehditleriyle birlikte temkinli bir seyir izliyor. Perşembe günü yaşanan sert satışların ardından petrol fiyatları Cuma günü sınırlı da olsa yükselişle kapandı. Ancak yatırımcılar, yeni gelişmeler ışığında yön arayışını sürdürüyor.
Brent petrolün varil fiyatı, Türkiye saatiyle 15.00 itibarıyla 4 sent artışla 71,74 dolara çıkarken; ABD ham petrolü (WTI) ise sadece 1 sentlik kazançla 69,27 dolar seviyesinden işlem gördü. Haftalık ölçekte değerlendirildiğinde ise Brent petrol %4,9, WTI ise %6,4 oranında artış kaydetti.
PİYASADA ÇİFTE BASKI: YENİ TARİFELER VE YAPTIRIM TEHDİTLERİ
Petrol piyasasındaki fiyat hareketlerini iki temel unsur şekillendiriyor: İlki, Trump yönetiminin 1 Ağustos itibarıyla devreye alacağı yeni ithalat vergileri. İkincisi ise, Çin ve Hindistan gibi ülkeleri hedef alan Rus petrolüne yönelik yaptırım tehdidi.
Trump, geçtiğimiz günlerde imzaladığı kararla Kanada, Hindistan ve Tayvan gibi ülkelerden yapılan bazı ithalatlara %10 ila %41 arasında değişen ek vergi getirdi. Bu uygulama, özellikle ABD içinde fiyatların yükselmesine ve tüketimin yavaşlamasına neden olabilir. Uzmanlara göre, tüketimdeki bu düşüş dünyanın en büyük petrol kullanıcısı olan ABD’de talep artışının önünü kesebilir.
ENFLASYON VE FAİZ BEKLENTİLERİ PİYASAYI ETKİLİYOR
İthal ürünlere yönelik fiyat artışları, ABD’de son dönemde hız kazanan enflasyonun ana sebepleri arasında gösteriliyor. Haziran ayında gözlemlenen fiyat artışları, Federal Rezerv’in (Fed) faiz indirimi kararını Ekim ayına kadar erteleyebileceği beklentisini de güçlendirdi. Ekonomistler, faizlerin yüksek kalmasının ekonomik büyüme üzerinde baskı yaratabileceği ve bunun da petrol talebinde zayıflamaya neden olabileceği görüşünde.
RUS PETROLÜNE YAPTIRIM SİNYALİ ARZ ENDİŞELERİNİ ARTIRIYOR
Öte yandan ABD'nin Çin ve Hindistan gibi büyük petrol ithalatçılarına yönelik Rusya kaynaklı enerji alımlarını durdurmaları yönündeki baskısı, arz tarafında yeni bir kriz ihtimalini gündeme taşıyor. JP Morgan analistleri, Trump yönetiminin bu hamlesinin günlük 2,75 milyon varil seviyesindeki Rus deniz yolu petrol ihracatını sekteye uğratabileceği uyarısında bulunuyor.
Çin ve Hindistan, dünya genelinde en fazla petrol tüketen ikinci ve üçüncü ülkeler konumunda. Dolayısıyla bu ülkelerin enerji arzında yaşanacak bir kesinti, küresel fiyatlar üzerinde yukarı yönlü bir baskı oluşturabilir.
RUSYA’YA YAPTIRIM UYGULAMAK PETROL PİYASASINDA YANKI UYANDIRABİLİR
Rusya’nın enerji ihracatı üzerindeki olası yaptırımların, piyasada ani fiyat sıçramalarına yol açabileceği endişesi, analistlerin gündeminde ilk sıralarda yer alıyor. JP Morgan uzmanları, “Trump yönetimi, tıpkı önceki yönetimler gibi, Rusya’ya yönelik enerji yaptırımlarının küresel petrol piyasasını sarsmadan uygulanamayacağını görecektir” uyarısında bulunuyor.