Türkiye’de hayatını sürdüren Türk soylu yabancı vatandaşların mesleklerini ve sanatlarını özgürce icra etme hakkına kavuşması noktasında büyük bir gelişme yaşandı. 10 Ekim 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve Karar Sayısı 10476 olan yeni yönetmelik, sadece genel anlamda Türk soyundan olanları değil, aynı zamanda vatandaşı oldukları ülkede çeşitli nedenlerle mesleklerini yapamayan ve Türkiye’de yaşamak zorunda kalan bireyleri de kapsayacak şekilde çalışma hakkı tanıdı.
“Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Meslek ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu veya Özel Kurum, Kuruluş veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine Dair Kanunun Uygulanması Hakkındaki Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” başlığıyla yürürlüğe konulan bu düzenleme, 2527 sayılı Kanun’un 8. maddesine dayanılarak kabul edildi ve Türkiye’deki Türk soylu yabancıların çalışma koşullarını kapsamlı şekilde yeniden tanımladı.
HANGİ TOPLULUKLAR OLACAĞI TESPİT EDİLDİ
Yeni yönetmelikte en dikkat çekici ekleme, 25 Ekim 1982 tarihli Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren mevcut düzenlemeye dahil edilen “Türk Soyluluğun Tespiti” başlıklı 2/A maddesi oldu. Bu madde, “Türk soylu hangi toplulukların, 25/9/1981 tarihli ve 2527 sayılı Kanun ile bu Yönetmelik kapsamında Türk soylu yabancı olarak belirleneceğine, değerlendirileceğine ve kabul edileceğine ilişkin hususlar, Cumhurbaşkanı kararı ile tespit edilir.” ifadesiyle, Türk soylu toplulukların kapsamının ve tanımlanmasının Cumhurbaşkanı tarafından kesin olarak belirlenmesini sağladı.
Öte yandan yönetmeliğin 3. maddesi de güncellenerek daha kapsamlı ve titiz bir hale getirildi. Buna göre, Türk vatandaşlarının çalışma hakkı bulunan ya da Türk vatandaşı olma şartı aranan meslek gruplarında, Türk soylu yabancıların çalışma izni alabilmeleri için bir dizi zorunlu koşulu bir arada sağlamaları gerekiyor. Bu koşullar arasında İçişleri Bakanlığı tarafından verilmiş geçerli ikamet izni, mesleğe özel kanunlarda belirtilen niteliklere sahip olduğunu belgelemek, yabancı diplomaların denkliğinin onaylanması, güvenlik açısından herhangi bir sakıncanın bulunmaması, nüfus kayıtlarının uygun şekilde belgelenmesi ve gerektiğinde meslek kuruluşlarına üyelik şartları yer alıyor.
ŞARTLAR BELLİ OLDU
Yönetmelikte ayrıca, yabancı ülkelerden alınan kalfalık, ustalık veya eşdeğer sertifikaların ilgili kurumlarca tanınması, Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenen Türk soylu topluluklardan biri olarak kabul edilmek, vatandaşı olunan ülkede çeşitli nedenlerle mesleği icra etme imkanı bulunmaması ve Türkiye’de hayatını devam ettirmek zorunda kalmak gibi önemli kriterler de başvuru şartları arasında sayıldı. Buna ek olarak, vatandaşı olunan ülkenin nüfusunun çoğunluğundan farklı etnik ve kültürel kimliğe sahip olmak da bu hakka başvurabilmek için belirlenen şartlar arasında bulunuyor.
