Türkiye'nin enerji sektöründeki köklü markası "Türkiye Petrolleri", son dönemde yaşanan akaryakıt eksikliği ve 1 milyar lirayı aşan kayıp akaryakıt soruşturması haberleriyle gündeme geldi. Bu gelişmeler, vatandaşların kafasında "Türkiye Petrolleri kimin, sahibi kim?" sorusunu oluşturdu. Şirketin adı, hem Türkiye Varlık Fonu'na bağlı dev bir kamu kuruluşu hem de özel bir holding ile anılmaktadır. Bu durumun nedeni, "TPAO" markasının iki farklı yapı tarafından kullanılıyor olmasıdır. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) devletin petrol arama ve üretim gücü olarak Varlık Fonu bünyesinde yer alırken, akaryakıt istasyonlarını işleten "TP Petrol Dağıtım A.Ş." ise 2017 yılında özelleştirilerek özel bir holdinge devredilmiştir. Son düzenlenen operasyon ve tutuklamalar da bu özel şirkete yönelik gerçekleştirilmiştir.
TÜRKİYE PETROLLERİ ANONİM ORTAKLIĞI (TPAO) KİMİN, DEVLETİN Mİ?
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), 1954 yılında Türkiye'nin petrol ve doğal gaz arama, sondaj, üretim ve dağıtım faaliyetlerini yürütmek üzere bir kamu iktisadi teşekkülü (KİT) olarak kurulmuştur. Türkiye'nin enerji bağımsızlığı için stratejik öneme sahip olan TPAO, kuruluşundan bu yana kamuya ait bir yapıdadır. Şirketin statüsündeki son büyük değişiklik 2017 yılında yaşanmıştır; bu tarihte TPAO'nun tüm hisseleri Türkiye Varlık Fonu'na devredilmiştir. Günümüzde TPAO, tüm hisseleri Türkiye Varlık Fonu'na ait olan, kamuya ait bir şirket olarak Türkiye adına petrol ve doğal gaz arama-üretim faaliyetlerini sürdürmektedir. Son operasyonun, devletin bu kurumuyla bir ilgisi bulunmamaktadır.
AKARYAKIT İSTASYONLARI OLAN TP PETROL DAĞITIM A.Ş. KİMİN, SAHİBİ KİM?
Marka karışıklığının temel nedeni akaryakıt dağıtım ağıdır. TPAO, 1963 yılında kendi akaryakıt istasyonlarının temellerini atmıştı. 2009 yılında ise bu dağıtım ağı, "TP Petrol Dağıtım A.Ş." adıyla TPAO'nun bir iştiraki olarak ayrı bir şirket haline getirildi. Özelleştirme süreci kapsamında, TPAO'nun yüzde 100 hissesine sahip olduğu TP Petrol Dağıtım A.Ş., 2017 yılında Zülfikarlar Holding bünyesine devredilerek tamamen özelleştirilmiştir. Bugün Türkiye genelinde faaliyet gösteren, 307 bin metreküp depolama kapasitesine ve 800'ü aşkın akaryakıt istasyonuna sahip olan TP Petrol Dağıtım A.Ş., "TPAO" markasını kullanmaya devam etse de, bir özel sektör kuruluşudur ve yönetimi Zülfikarlar Holding tarafından yürütülmektedir.
TÜRKİYE PETROLLERİNE NEDEN OPERASYON DÜZENLENDİ? 1 MİLYAR TL'LİK KAYIP AKARYAKIT İDDİASI NEDİR?
Son günlerde gündeme gelen akaryakıt soruşturması, devlet kurumu olan TPAO'ya değil, Zülfikarlar Holding bünyesindeki TP Petrol Dağıtım A.Ş.'ye yöneliktir. Edinilen bilgilere göre süreç, STAR Rafineri'nin Cumhuriyet Başsavcılığı'na yaptığı şikayetle başlamıştır. Şikayette, STAR Rafineri'nin EPDK'ya bildirdiği Hatay Dörtyol ve Antalya tesislerindeki akaryakıt stok rakamları ile TP Petrol Dağıtım A.Ş.'nin bildirdiği rakamlar arasında büyük bir uyumsuzluk tespit edildiği iddia edildi. Rafineri, kendi adına faturalı olan ürünlerin habersizce satıldığını öne sürdü. Soruşturma kapsamında yapılan incelemelerde; Antalya deposunda piyasa değeri 232 milyon lira olan 4 bin 9 ton, Hatay Dörtyol deposunda ise piyasa değeri 820 milyon lira olan 14 bin 467 ton akaryakıtın eksik olduğu belirlendi. Toplamda 18 bin 476 ton (yaklaşık 1 milyar 52 milyon TL değerinde) akaryakıtın kayıp olduğu tespit edildi.
OPERASYONDA KİMLER GÖZALTINA ALINDI, TUTUKLAMA OLDU MU?
Kayıp akaryakıt soruşturması kapsamında harekete geçen Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Şubesi ekipleri, Zülfikarlar Holding'e bağlı olan TP Petrol Dağıtım A.Ş. yönetimine yönelik bir operasyon düzenledi. Operasyon sonucunda, şirketin mevcut genel müdürü, ikmal müdürü ve tesis müdürü gözaltına alındı. Mahkemeye sevk edilen bu üç şüpheli, çıkarıldıkları hakimlikçe tutuklanarak cezaevine gönderildi. Soruşturma kapsamında ifadesi alınan şirketin eski genel müdürü ise savcılık tarafından serbest bırakıldı.