11 Aralık tarihi, dünya çocukları için bir dönüm noktasıdır. 1946 yılında, insanlık tarihinin en kanlı savaşlarından biri olan II. Dünya Savaşı'nın hemen ardından, açlık ve hastalıkla boğuşan çocuklara acil yardım ulaştırmak amacıyla kurulan UNICEF, bugün 190'dan fazla ülkede faaliyet gösteren dev bir organizasyona dönüşmüştür. Sadece acil durumlarda değil, kalkınma süreçlerinde de çocukların refahı için çalışan örgüt, "her çocuk için" ilkesiyle hareket etmektedir.
UNICEF'İN AÇILIMI NEDİR VE TAM ADI NE DEMEKTİR?
UNICEF'in yaygın olarak bilinen kısa adının kökeni, İngilizce "United Nations International Children's Emergency Fund" (Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Acil Yardım Fonu) tamlamasının baş harflerinden gelmektedir.
Kuruluş, 1953 yılında Birleşmiş Milletler'in daimi bir parçası haline geldiğinde, ismindeki "International" (Uluslararası) ve "Emergency" (Acil Durum) kelimeleri resmi adından çıkarılmıştır. Günümüzde resmi adı "United Nations Children's Fund" (Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu) olsa da, dünya genelinde tanınırlığını korumak adına UNICEF kısaltması kullanılmaya devam edilmektedir.
UNICEF NEDEN KURULDU VE TARİHSEL SÜRECİ NASIL GELİŞTİ?
UNICEF'in kuruluşunun temelinde II. Dünya Savaşı'nın Avrupa ve Çin'de yarattığı büyük yıkım yatmaktadır. Savaş sonrası milyonlarca çocuk evsiz, aç ve hasta kalmıştı. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, bu insani krize cevap vermek amacıyla 11 Aralık 1946'da oy birliğiyle UNICEF'i kurdu.
Örgütün ilk yılları, savaşın izlerini silmeye odaklanmıştı:
-
Çocuklara süt, gıda ve giyecek dağıtımı yapıldı.
-
Salgın hastalıklarla (özellikle tüberküloz ve yaws hastalığı) mücadele edildi.
1953 yılında BM sisteminin kalıcı bir üyesi olan UNICEF, görev alanını genişleterek sadece savaş mağduru çocukları değil, gelişmekte olan ülkelerdeki yoksul çocukların uzun vadeli ihtiyaçlarını da kapsamına aldı. Örgüt, bu çabaları nedeniyle 1965 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.
UNICEF'İN GÖREVLERİ VE TEMEL ÇALIŞMA ALANLARI NELERDİR?
UNICEF, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'yi rehber alarak, din, dil, ırk ve cinsiyet ayrımı gözetmeksizin tüm çocukların haklarını korumayı amaçlar. Faaliyetleri tamamen gönüllü katkılara dayanan örgütün temel çalışma alanları şunlardır:
-
Çocuk Sağlığı ve Beslenme: Bebek ölümlerini azaltmak, aşı kampanyaları düzenlemek ve yetersiz beslenmeyle mücadele etmek.
-
Eğitim: Tüm çocukların, özellikle de kız çocuklarının kaliteli temel eğitime erişimini sağlamak.
-
Çocuk Koruma: Çocuk işçiliği, çocuk evlilikleri, şiddet ve istismara karşı çocukları korumak.
-
Acil Durum Yardımları: Savaş, doğal afet ve kriz bölgelerindeki çocuklara temiz su, gıda ve psikososyal destek sağlamak.
-
Temiz Su ve Hijyen: Çocukların sağlıklı büyüyebilmesi için temiz suya erişimi artırmak.
UNICEF TÜRKİYE'DE NE ZAMAN FAALİYETE BAŞLADI?
Türkiye ile UNICEF arasındaki iş birliği oldukça köklü bir geçmişe sahiptir. İlk anlaşma 1951 yılında imzalanmıştır. O tarihten bu yana UNICEF, Türkiye Hükümeti ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde birçok başarılı projeye imza atmıştır.
Türkiye'de özellikle şu alanlarda önemli ilerlemeler kaydedilmiştir:
-
Kız Çocuklarının Okullaşması: "Haydi Kızlar Okula" gibi kampanyalarla eğitimde cinsiyet eşitliğinin sağlanması.
-
Çocuk Hakları Savunuculuğu: Çocuk haklarının yasalar ve uygulamalar düzeyinde güçlendirilmesi.
-
Mülteci Çocuklar: Suriye krizi ve diğer bölgesel sorunlar nedeniyle Türkiye'de bulunan mülteci çocukların eğitimi ve korunması.