Vücudumuzdaki idrar yolları ve üreme sistemiyle ilgili rahatsızlıkların tanı ve tedavisiyle ilgilenen tıbbi dal üroloji olarak adlandırılır. Böbreklerden mesaneye, idrar kanallarından erkek üreme organlarına kadar geniş bir alanı kapsayan üroloji, hem kadın hem de erkek hastalar için önemli sağlık sorunlarını ele alır. Peki üroloji bölümü tam olarak neye bakar? Hangi tahliller istenir? Kadın ve erkeklerde görülen başlıca ürolojik hastalıklar nelerdir? İşte merak edilenler...
Üroloji Nedir?
Üroloji, idrar üretiminden atılımına kadar olan tüm süreçlerde görevli organlarla ilgilenen cerrahi bir uzmanlık dalıdır. Böbrekler, idrar torbası (mesane), üreter (idrar kanalı), üretra (idrar yolu), prostat, penis ve testis gibi yapıların hastalıklarını inceler. Aynı zamanda erkek üreme sistemine ait sorunlar da ürolojinin ilgi alanına girer.
Üroloji Bölümü Neye Bakar?
Üroloji doktorları aşağıdaki durumların tanı ve tedavisiyle ilgilenir:
- Böbrek taşı ve idrar yolu taşları
- İdrar yolu enfeksiyonları
- İdrar kaçırma (inkontinans)
- Mesane problemleri
- Prostat büyümesi ve prostat kanseri
- Erkek infertilitesi (kısırlık)
- Sertleşme bozukluğu (erektil disfonksiyon)
- Varikosel
- İdrar yolu tıkanıklıkları
- Testis kanseri ve diğer testiküler sorunlar
- Mesane ve böbrek tümörleri
Kadınlarda da sıkça görülen idrar kaçırma, sistit ve mesane problemleri üroloji kapsamındadır.
Üroloji Doktoru Hangi Tahlilleri İster?
Üroloji muayenesinde teşhis için birçok laboratuvar ve görüntüleme tetkiki istenebilir. Bunlar:
- İdrar tahlili (tam idrar analizi)
- İdrar kültürü (özellikle enfeksiyon şüphesinde)
- Kan tahlilleri (üre, kreatinin, PSA, hormon testleri)
- Ultrasonografi (böbrek, mesane, testis, prostat)
- Üroflowmetri (idrar akış hızı testi)
- Sistoskopi (idrar kesesinin endoskopik incelenmesi)
- Manyetik Rezonans (MR) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT)
- Semen analizi (erkek kısırlığında)
Hastalığın şiddetine ve türüne göre bu tahlillerin biri ya da birkaçı talep edilebilir.
Kadın Üroloji Nedir?
Kadınlarda ürolojiye özgü alan ürojinekoloji olarak da bilinir. Kadın ürolojisi, kadınların idrar yolları ve pelvik taban ile ilgili sorunlarını kapsar. En sık karşılaşılan kadın ürolojisi hastalıkları şunlardır:
- Stres tipi idrar kaçırma
- Aşırı aktif mesane
- Sistit (mesane enfeksiyonu)
- Pelvik organ sarkmaları
- İnterstisyel sistit (ağrılı mesane sendromu)
- Vajinal fistüller
- İdrar tutamama ve sık idrara çıkma
Kadın hastalarda bu sorunlar yaş, doğum geçmişi ve hormonal değişimlere bağlı olarak gelişebilir.
Erkeklerde Üroloji Hastalıkları Nelerdir?
Erkeklerde ürolojik hastalıklar daha çok hem idrar yolları hem de cinsel sağlık ile ilgilidir. En sık karşılaşılan sorunlar şunlardır:
- Prostat büyümesi (BPH)
- Prostat kanseri
- Sertleşme bozukluğu (erektil disfonksiyon)
- İdrar yolları taşları
- Testis tümörleri
- Sperm sayısı ve kalitesi sorunları
- Varikosel (testis damarlarında genişleme)
- Peyronie hastalığı (penis eğriliği)
Erkek ürolojisi, aynı zamanda cinsel işlev bozuklukları ve erkek kısırlığına yönelik tedavilerle de ilgilenir.
Kadınlarda Üroloji Hastalıkları Nelerdir?
Kadınlarda en yaygın ürolojik hastalıklar arasında şunlar yer alır:
- İdrar yolu enfeksiyonları (İYE)
- İdrar kaçırma (özellikle doğum sonrası)
- Sistit
- Pelvik taban zayıflığı
- İnterstisyel sistit (ağrılı mesane sendromu)
- İdrar kesesi sarkmaları
Bu hastalıklar sosyal yaşamı ve psikolojik sağlığı da olumsuz etkileyebilir. Kadınlarda idrar kaçırma ve ağrılı idrara çıkma gibi şikâyetlerle üroloji polikliniklerine başvuru oldukça yaygındır.
İster kadın ister erkek olun, idrar yolları ve üreme sağlığınızı ihmal etmemeniz gerekir. Üroloji, hayat kalitesini doğrudan etkileyen birçok sorunun çözümünde hayati rol oynar. Erken teşhis ve doğru tedaviyle ürolojik hastalıklar kontrol altına alınabilir.