Vlad Dracula Kimdir?
Vlad Dracula, 1431 yılında Sighișoara (şimdi Romanya sınırları içinde) doğuyor. Babası Vlad II Dracul, “Ejderha Tarikatı” adlı Katolik askeri tarikatın bir üyesidir ve bu unvan oğluna da geçiyor. Bu nedenle “Dracula” yani “Dracul’un oğlu” olarak tanınıyor. Vlad, 15. yüzyıl boyunca Valakya bölgesinde üç kez prenslik yapıyor. Ancak onu ölümsüzleştiren asıl unsur, uyguladığı acımasız idam yöntemleri oluyor. Özellikle düşmanlarını kazığa oturtarak infaz etmesiyle tarihe “Kazıklı Voyvoda” olarak geçiyor.Vlad Dracula Gerçekten Vampir mi?
Hayır, Vlad Dracula tarihi belgelerde bir vampir değil, ama Bram Stoker’ın hayal gücü sayesinde vampir efsanesine dönüşüyor. 15. yüzyılda yaşamış bir hükümdar olarak, ölümden sonra mezarından kalkıp kana susamış şekilde dolaştığına dair hiçbir çağdaş veya güvenilir tarihî kayıt bulunmuyor. Onun vampir olarak anılmasının temel nedeni, acımasızlığı, kanla ilişkilendirilen cezalandırma yöntemleri ve korku yaratma taktikleri oluyor. Ancak vampirlik; mitolojik, folklorik ve edebi bir figürdür ve Vlad Dracula’nın yaşamı boyunca vampirlik özellikleri göstermediği kesindir.Bram Stoker, Vlad Dracula’dan Esinlendi mi?
Evet, Bram Stoker 1897 yılında yazdığı "Dracula" romanında Vlad Dracula’dan esinleniyor, ancak bu esinlenme tamamen tarihî gerçeklere sadık bir biyografi şeklinde değil. Stoker, Transilvanya’ya olan ilgisi, karanlık, ürkütücü ve doğaüstü bir figür arayışıyla Vlad’ın adını ve geçmişteki zalimliğini, roman karakterine uyarlar. Ancak Vlad’ın yaşamı ile roman karakteri arasındaki benzerlik sadece isimle ve birkaç sembolik detayla sınırlıdır. Romandaki Kont Dracula, ölümsüz, gece yaşayan, insan kanıyla beslenen, tabutunda uyuyan bir varlık olarak betimlenir. Gerçek Vlad Dracula ise tamamen insan; zalim, savaşçı, politikacı ve dönemin şartlarında kendi ülkesini Osmanlı’ya karşı korumaya çalışan bir liderdir.Efsanelerin Ortaya Çıkış Süreci
Vlad Dracula’nın efsaneleşme süreci 15. yüzyıldan hemen sonra başlar. Özellikle Alman ve Macar kaynaklarında, onun hakkında korkunç hikâyeler yazılır. Bu hikâyeler, o dönemin politik savaşında kullanılan kara propaganda örnekleridir. Mesela düşmanlarını kazığa oturtması, orman gibi kazıklı alanlar oluşturması, halkı acımasızca cezalandırması bu belgelerde özellikle abartılarak anlatılır. Ayrıca, halk arasında ağızdan ağıza yayılan söylentiler de zamanla Vlad’ın sıradan bir yönetici değil, doğaüstü bir varlık olduğuna inandırıcı bir zemin hazırlar. Bu efsaneler, özellikle 19. yüzyılın sonlarında vampir korkusunun edebiyatta moda haline gelmesiyle daha da yaygınlaşır.Vlad Dracula’nın Vampirlikle Anılması Ne Kadar Doğru?
Tarihî olarak bu doğru değildir. Vlad Dracula’nın vampirlikle ilişkilendirilmesi tamamen edebiyat ve popüler kültür kaynaklıdır. Ancak onun korku yaratmaya yönelik bilinçli çabaları, yani cesetleri halka açık alanlarda sergilemesi, cezalandırmaları halka açık yapması ve düşmanlarının gözünü korkutmak için yaptığı vahşetler, zamanla onun doğaüstü bir varlık gibi algılanmasına neden olur. Yani Vlad Dracula vampir değildi; ancak birçoklarının zihinlerinde vampirin gerçek hayattaki karşılığı olmuştur. Bu da büyük ölçüde Bram Stoker’ın etkileyici anlatımı ve sonraki sinema, televizyon yapımlarının katkısıyla oluşur.Bram Stoker Gerçek Dracula’yı Ne Kadar Araştırdı?
Stoker’ın elinde gerçek Vlad Dracula hakkında fazla bilgi yoktu. O, daha çok William Wilkinson’un 1820 tarihli "The History of the Principalities of Wallachia and Moldavia" adlı eserine dayanarak Vlad’dan haberdar olur. Bu eserde Vlad’ın kısa bir biyografisi yer alır. Yazarın Transilvanya’nın tarihine dair derinlemesine araştırma yaptığı söylenemez. Stoker’ın amacı tarih yazmak değil, korku dolu bir atmosfer ve etkileyici bir karakter yaratmaktır.Vlad Dracula’nın Mezarı ve Ölümü
Vlad Dracula’nın ölümü de efsanelerle çevrilidir. En yaygın görüşe göre 1476’da Osmanlılar ile yapılan bir savaşta öldürülür. Bazı kaynaklar, kendi adamları tarafından kazara öldürüldüğünü öne sürerken; bazıları da Osmanlı askerlerinin onun başını keserek İstanbul’a gönderdiğini iddia eder. Mezarının nerede olduğu ise net olarak bilinmez. Snagov Manastırı mezarı olduğu düşünülen yerlerden biridir, ancak kazılarda ceset bulunamamıştır.Vlad Dracula Efsanesinin Günümüzdeki Etkisi
Bugün Vlad Dracula, Romanya’nın en çok turist çeken tarihi figürlerinden biridir. Transilvanya’da bulunan Bran Kalesi, her ne kadar Vlad ile doğrudan ilişkili olmasa da Dracula’nın şatosu olarak pazarlanır. Ayrıca vampir turizmi, film ve dizi uyarlamaları sayesinde Vlad efsanesi canlı kalmaya devam eder.Dracula karakteri, sadece tarih meraklıları için değil; edebiyat, sinema, psikoloji ve sosyoloji alanlarında da ilgi çekici bir figürdür. Gerçek ile kurgu arasındaki bu belirsizlik, Vlad’ın neden hâlâ konuşulan bir karakter olduğunu açıklar. O, tarihin karanlık yönü ile hayal gücünün birleştiği noktada durur.
