Yunan hükümetinin çevre koruma ve Akdeniz foku gibi gerekçeleri öne sürerek, Ege’nin güney ve orta bölgelerinde deniz koruma alanı oluşturmak istemesi; uluslararası antlaşmalarda statüsü net olmayan ada, adacık ve kayalıkları da kapsaması nedeniyle, Türkiye tarafından egemenlik haklarına yönelik bir halel olarak değerlendiriliyor.
ATİNA’DA HEM HEYECAN HEM ENDİŞE
Yunanistan Çevre ve Enerji Bakanı Stavros Papastavru, Skai televizyonuna yaptığı açıklamada, Ege’deki koruma alanının 9.500 kilometrekareye çıkarıldığını belirterek bu girişimi “tarihi bir karar” olarak nitelendirdi. Bakan, “Dünyada en çok Akdeniz foku bu bölgede yaşıyor. Doğayı korumak adına bu alanları güvence altına alıyoruz” dedi. Yunanistan Başbakan Yardımcısı Kostis Hacidakis ise, Türkiye ile sadece kıta sahanlığı konusunda diyalog kurulabileceğini belirterek, “Milli egemenliğimizden taviz vermeyiz” ifadelerini kullandı. Ankara, çevresel gerekçelerle bile olsa, uluslararası dengeyi ve bölgesel barışı zedeleyecek tek taraflı adımlardan kaçınılması gerektiğini vurgularken, Atina ise bu alanların ulusal egemenlik çerçevesinde düzenlendiğini savunuyor.
DIŞİŞLERİ’NDEN SERT YANIT: EGEMENLİK İDDİASI HÜKÜMSÜZDÜR
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Yunanistan’ın deniz parkı adı altında tek taraflı ilan ettiği alanların hiçbir hukuki bağlayıcılığı olmadığı vurgulandı. Açıklamada, Ege Denizi’ndeki statüsü belirsiz ada, adacık ve kayalıkların aidiyetinin uluslararası antlaşmalarla Yunanistan’a devredilmediği hatırlatılarak, çevre koruma gibi evrensel değerlerin bu tür politik emeller uğruna istismar edilmesine müsaade edilmeyeceği belirtildi.
Ankara'nın geçtiğimiz yıl 9 Nisan 2024 tarihli açıklamasına atıf yapılan metinde, “Bugün de aynı noktadayız. Ege ve Akdeniz gibi kapalı ya da yarı kapalı denizlerde uluslararası deniz hukukuna göre kıyıdaş ülkeler arasında çevre dahil tüm konularda iş birliği şarttır. Türkiye, Ege'de kıyıdaş ülke olarak Yunanistan’la çevresel meselelerde iş birliğine her zaman açık olmuştur” denildi.
Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında dikkat çeken bir diğer unsur ise Ankara’nın kısa süre içinde kendi deniz alanlarına dair projelerini kamuoyuyla paylaşacağı vurgusu oldu. Bu ifade Atina’da, “Türkiye Ege’nin hangi bölgelerinde karşı hamle yapacak?” sorularını gündeme taşıdı.
MİÇOTAKİS’İN YAYINLADIĞI HARİTA KRİZİ BÜYÜTEBİLİR
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in yayımladığı video mesaj ve eşlik eden haritalarda, Güney Ege ve İyon Denizi’nde iki büyük deniz parkı planı dikkat çekiyor. Milos Adası’ndan Koç Baba Adası’na kadar uzanan alanın koruma bölgesi ilan edilmesi hedefleniyor. Atina yönetimi, çevre çalışmaları için kamuoyunun görüşünü 22 Eylül’e kadar toplamayı planlıyor. Sürecin sonunda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hazırlanarak Danıştay’a sunulacak.
