26 Kasım Dünya Zeytin Ağacı Günü, bugün sadece bir ağaç türünün değil geçmişin, kültürün, bereketin ve Anadolu’nun binlerce yıllık mirasının kutlandığı özel bir gün. Dünyanın en değerli tarım hazinelerinden biri olan zeytin ağacı hem ekonomik hem kültürel hem de ekolojik açıdan büyük bir öneme sahip. Biz de bu özel gün Zeytinada Olive Oil şirketinin kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı aynı zamanda kimyager Davut Ökten ile zeytinyağında kalite, üretim ve sektör geleceği üzerine konuştuk.
REKOLTE DÜŞÜKSE FİYAT YÜKSELİYOR
Zeytin verimindeki yıllık dalgalanmaların piyasaya doğrudan yansıdığını belirten Ökten, rekoltenin düşük olduğu sezonlarda doğal olarak fiyat artışlarının yaşandığını dile getirdi. Bu durumun sektör açısından öngörülebilir bir tablo olduğuna dikkat çeken Ökten, üreticilerin de tüketicilerin de bu döngüden etkilendiğini kaydetti.
“ZEYTİNLİKLER İÇİN ÖZEL DEVLET POLİTİKASI ŞART”
Türkiye’nin dünyanın en büyük zeytin arazilerinden birine sahip olduğunu hatırlatan Ökten buna rağmen bakım, üretim ve pazarlama alanında istenen başarının yakalanamadığını söyledi.
Ökten, zeytin ağacının korunması ve geleceğe taşınması için kapsamlı bir planlama gerektiğini vurgulayarak şunları belirtti:
“Tüm tarımsal ürünler için gerekli olmakla birlikte özellikle zeytin ağaçlarının korunması ve işlenmesi yönünde özel bir devlet politikası oluşturulmalı. Dünyanın en büyük zeytin arazilerine sahip ülkelerinden birisi olmamıza rağmen ne bakım ne üretim ne de marka pazarlama alanında bir bütün olarak başarı gösteremiyoruz. Özellikle zeytinliklerimizin planlanarak ve kontrollü olarak işlenmesi konusunda ciddi bir planlama yapılması çok elzem.”
KALİTELİ ZEYTİNYAĞI NASIL ANLAŞILIR?
Gerçek natürel sızma zeytinyağının kalitesini belirlemenin tüketici için her zaman kolay olmadığını ifade eden Ökten, en güvenilir yöntemin laboratuvar analizleri olduğunu dile getirdi. Karışım yapılan yağlarda tadın büyük ölçekte fark edilebildiğini ancak küçük oranlarda tadım yoluyla anlamanın neredeyse mümkün olmadığını aktardı.
“Laboratuvar analizleri bunun en güvenilir yoludur. Ayrıca köyden geldi, akrabamın kendi zeytinliklerinden yapılan yağlar tarzında markasız ürünlerden olabildiğince kaçınalım. Markalı ürünler, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımız tarafından düzenli olarak denetlenmekte ve analiz sonuçlarına göre piyasada varlığını sürdürmektedir.”
TÜKETİCİYE ÖNERİ: MARKALI ÜRÜNLERDEN ŞAŞMAYIN
Ökten, denetimsiz ve markasız ürünlerin risk taşıdığına dikkat çekerken, piyasada merdiven altı üretimin engellenmesi için cezai yaptırımların bulunduğunu hatırlattı. Bu nedenle tüketicinin bilinçli seçim yapmasının öneminin altını çizdi.
