Doğrudan satış sistemlerine yönelik ilk kez kapsamlı düzenlemeler getiren yeni yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandı. Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı düzenleme ile tüketicilere 30 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeden cayma hakkı tanınırken doğrudan satış şirketlerine ise yetki belgesi sermaye şartı ve bilgilendirme zorunluluğu getirildi. Hızlı kazanç vaatleri, aldatıcı tanıtımlar ve piramit sisteme dönüşen yapıların önüne geçilmesi hedefleniyor.
TİCARET BAKANLIĞI'NDAN NET KURALLAR
Ticaret Bakanlığı doğrudan satış sistemlerinin piramit yapılara dönüşmesini engellemek ve sistemi daha adil hale getirmek için kapsamlı bir yönetmelik hazırladı. İlk kez doğrudan satışlara özel düzenlemeler getiren yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yeni yönetmelikle birlikte hem tüketicilerin hem de sistemde faaliyet gösteren satıcıların haklarını ve yükümlülüklerini netleştiren önemli adımlar atıldı. Bu düzenlemeyle birlikte doğrudan satış artık daha şeffaf, güvenilir ve denetlenebilir bir yapıya kavuşuyor.
CAYMA HAKKI ARTIK 30 GÜN
Yeni sistemle birlikte tüketicilere önemli bir hak tanındı: Artık doğrudan satış yoluyla alınan ürünlerde tüketiciler hiçbir gerekçe sunmadan 30 gün içinde cayma hakkını kullanabilecek. Üstelik satıcı bu süreçte iade edilen ürün için herhangi bir kesinti yapamayacak.
Eksik ya da yanlış bilgilendirme durumlarında ise bu cayma süresi 1 yıla kadar uzayabilecek. Bu sayede tüketicilerin kandırılmasının ve mağdur edilmesinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yeni düzenlemeye göre doğrudan satış şirketlerinin faaliyet gösterebilmesi için "doğrudan satış yetki belgesi" alması zorunlu hale getirildi. Belge 3 yıl süreyle geçerli olacak ve şirketlerin belirli bilgi ve belgeleri sağlaması gerekecek.
Şirketlerin en az 10 milyon TL ödenmiş sermayeye sahip olması ve Türkiye’de yerleşik bir bankada 3 milyon TL tutarında bloke hesap açmaları şart koşuldu. Buna göre piyasada güvenilir olmayan firmaların faaliyet göstermesi engellenecek.
YANILTICI VAATLERE GEÇİT YOK
Hızlı zenginlik vadeden, yanıltıcı tanıtımlar yapan ya da tüketicileri baskıyla sisteme dahil etmeye çalışan firmalar artık bu düzenleme kapsamında doğrudan cezai yaptırımlarla karşılaşacak. Yeni yönetmelik bu tür uygulamaları doğrudan yasaklıyor. Sisteme katılım sürecinde herhangi bir aidat, kayıt ücreti ya da benzeri bedel alınması da yasaklandı. Böylece özellikle yeni katılan kişilerin maddi kayba uğramasının önüne geçiliyor.
Doğrudan satış sistemlerinin büyük oranda kadın girişimciler tarafından yürütüldüğüne dikkat çeken Bakanlık, bu sistemin kadınların iş gücüne katılımını teşvik ettiğini vurguladı. Esnek çalışma imkanı ve düşük başlangıç maliyetleri sayesinde kadınların ticari hayata daha kolay adım atabildiği belirtildi.
Yeni düzenleme doğrudan satışın kadın girişimcilik üzerindeki olumlu etkisini desteklemeye devam ederken, sistemin istismara açık yönlerini ortadan kaldırmayı da amaçlıyor.
ŞİRKETLER TÜKETİCİYİ BİLGİLENDİRECEK
Şirketlere getirilen yeni yükümlülüklerden biri de tüketicileri kapsamlı biçimde bilgilendirme zorunluluğu oldu. Ürün özellikleri, iade koşulları ve cayma hakkı hakkında tüketicilere yazılı ya da dijital ortamda bilgi verilmesi gerekiyor.
18 yaşından küçüklerin, fiil ehliyeti olmayan bireylerin ve doğrudan satış şirketlerinin ortak ya da yöneticilerinin yakın akrabalarının satıcı olarak sisteme dahil edilmesi de yasaklandı.
Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı yönetmelikle doğrudan satış sistemi artık daha güvenli bir çerçevede işleyecek. Hem tüketici mağduriyetleri önleniyor hem de bu alanda çalışan kişi ve şirketler için net kurallar oluşturuluyor.
Yeni dönemde tüketici haklarının korunması, sektördeki şeffaflığın artırılması ve girişimciliğin desteklenmesi hedefleniyor. Bakanlık düzenlemeyle birlikte doğrudan satış sistemlerinin istismardan arındırılarak ülke ekonomisine daha güçlü katkı sağlamasını amaçlıyor.
