Türkiye’de siyaset uzun zamandır tartışma konusu fakat 1–9 Kasım 2025 tarihleri arasında 26 ilde yapılan son araştırma, bu tartışmanın artık rakamlara yansıdığını ortaya koydu. ASAL Araştırma’nın “Türkiye Gündemi” başlıklı çalışmasında 18 yaş ve üzeri 2015 kişiyle görüşüldü ve katılımcılara “Siyasetçilere güveniyor musunuz?” sorusu yöneltildi.
Gelen cevaplar toplumun büyük bölümünde güven sorunu yaşandığını çok net şekilde ortaya koyuyor. Genel tabloya bakıldığında güveniyorum diyenlerin oranı yüzde 16,8’de kalırken, güvenmiyorum diyenlerin oranı yüzde 76,5 gibi oldukça yüksek bir seviyeye ulaştı. Fikri olmayan veya cevap vermeyenlerin oranı ise yüzde 6,7 olarak açıklandı. Biz bu sonuçlara baktığımızda halkın siyaset kurumu ile arasında ciddi bir mesafe oluştuğunu görüyoruz.
PARTİ SEÇMENLERİNE GÖRE GÜVEN DAĞILIMI
Araştırmanın dikkat çeken ikinci bölümünde ise güven algısı 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde tercih edilen partiye göre ölçüldü. Sonuçlar şöyle:
AK Parti seçmeninin yüzde 27,1’i siyasetçilere güvendiğini, yüzde 64,2’si güvenmediğini söyledi.
CHP seçmeninin yüzde 14’ü güven duyduğunu ifade ederken, yüzde 83’ü güvensizlik belirtti.
MHP seçmeninde güven oranı yüzde 20,4, güvenmeme oranı yüzde 70,6 oldu.
DEM Parti seçmeninin yalnızca yüzde 10,7’si siyasetçilere güvendiğini belirtti. Güvenmeyenlerin oranı ise yüzde 85,4 ile tüm gruplar arasında en yüksek seviyede yer aldı.
İYİ Parti seçmeninde güven oranı yüzde 12, güvensizlik oranı ise yüzde 80,8 olarak ölçüldü.
Diğer parti seçmenlerinde güvenenlerin oranı yüzde 16,6, güvenmeyenlerin oranı yüzde 75 olarak kaydedildi.
Tablo, güven eksikliğinin sadece belli kesimlere ait bir sorun olmadığını, seçmen kitlesinin çok geniş bir bölümünde ortak bir hissiyat haline geldiğini düşündürüyor.
EN YÜKSEK GÜVENSİZLİK DEM PARTİ SEÇMENİNDE
DEM Parti seçmenindeki yüzde 85,4’lük güvensizlik oranı diğer gruplara kıyasla belirgin şekilde öne çıkıyor. Güven oranının yüzde 10,7’de kalması, siyasetçilere duyulan güvenin bu kitle içinde neredeyse yok denecek kadar düşük olduğunu ortaya koyuyor. Farklı siyasi eğilimlerde dahi güvensizlik tablosunun benzer olması, toplumsal beklentilerin karşılanamadığını düşündürüyor.
EN DÜŞÜK GÜVENSİZLİK AK PARTİ SEÇMENİNDE
Her ne kadar AK Parti seçmeninde güvensizlik oranı diğer partilere göre daha düşük görünse de yüzde 64,2’lik oran yine de seçmenin çoğunluğunun siyasetçilere güvenmediğini ortaya koyuyor. Bu sonuç bize iktidar seçmeni dahil olmak üzere siyaset kurumuna yönelik güvenin genel anlamda zayıf olduğunu düşündürüyor.
VERİLER BİZE NE ANLATIYOR?
Araştırma Türkiye’de halk ve siyaset arasındaki ilişkinin kırılgan bir noktada olduğunu gösteriyor. Siyasetçiler, halkın ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kaldığında güven eriyor; bu erime geri kazanılması zor bir boşluk yaratıyor. Seçmen artık yalnızca vaatleri değil yerine getirilen icraatları görmek istiyor. Sabır azalırken beklenti yükseliyor.
Yapılan araştırmayı yalnızca bir anket sonucu olarak değil toplumun duygusal ve sosyal refleksi olarak da okuyabiliriz. Her parti seçmeninde görülen ortak güvensizlik çizgisi bize sorunun tek merkezde değil, sistem genelinde birikmiş olduğunu düşündürüyor. Siyasetin toplumla yeniden bağ kurabilmesi için daha şeffaf, daha ulaşılabilir ve daha hesap verebilir bir dil inşa etmesi gerektiği açık görünüyor.
Güven kaybı yalnızca sandığa yansıyan bir durum değil; gündelik hayat, politik katılım ve demokratik süreçlerde de etkisini gösteriyor.
