İstanbul’da hayata geçirilecek kiralık sosyal konut projelerinin, kira fiyatlarını dengeleyerek konut piyasasında rahatlama sağlaması bekleniyor. Sektör temsilcileri, adımı yerinde ve kritik buldu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İstanbul Sanayi Odası’nın haziran ayı olağan meclis toplantısında yaptığı konuşmada, yıl sonuna kadar 81 ilde yeni sosyal konut projeleri başlatacaklarını açıkladı. Kurum, İstanbul’da ise kiralık sosyal konut projelerine start verileceğini duyurarak, bu hamleyle hem kentsel dönüşüme ivme kazandırmayı hem de yükselen kira fiyatlarını dizginlemeyi hedeflediklerini söyledi.
“Kiralık Konut Üretimi Şart, Kira Fiyatları Yarıya Düşebilir”
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, kiralık sosyal konut adımını “çok yerinde” bulduklarını ifade etti. Türkiye’de son 15 yılda kiracı oranının %21’den %28’e yükseldiğine dikkat çeken Çekici, buna karşılık yıllık konut ihtiyacının 800-900 bin, üretimin ise 500-600 bin seviyelerinde kaldığını vurguladı.
GYODER’in geliştirdiği “Yeni Konut Modeli” ile kira fiyatlarının yarıya inebileceğini ve kentsel dönüşümün önünün açılabileceğini kaydeden Çekici, İstanbul’daki deprem riskine de işaret ederek tüm paydaşları ortak akılla çözüm üretmeye davet etti.
“TOKİ’nin Devrede Olması Önemli, Arz Artışı Fiyatları Dengeler”
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan ise projede TOKİ’nin aktif rol almasının çok değerli olduğunu belirtti. Kiraların asıl nedeninin arz eksikliği olduğunu dile getiren Akdoğan, “Talep yüksek, arz sınırlı olunca fiyatlar yükseliyor. Kiralık konut sayısı arttıkça fiyatlar da normalleşecektir.” dedi.
“Yeni Mülkiyet ve Kira Garanti Sistemleri de Devreye Girmeli”
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan da kiralık sosyal konutların kira artışlarını dizginlemede kritik rol oynayacağını kaydederek, projelerin hızla tamamlanmasını temenni etti. GAPAS olarak daha önce önerdikleri yeni mülkiyet ve kira garanti sistemi modellerinin de arzı artıracağını belirtti.
“İngiltere’den İlham: Ortak Ev Sahipliği Modeli Geliyor”
Fuzul Topraktan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal, İstanbul’da kira artışlarının çok yüksek olduğunu hatırlatarak, Bakan Kurum’un açıklamasını önemli bulduklarını ifade etti. Akbal, İngiltere’deki “shared ownership” yani ortak ev sahipliği modelinden esinlendiklerini, bununla konutun mülkiyetinin paylaşılıp zaman içinde kiracının tam sahipliğe geçebileceğini, bu sistemin Türkiye geneline yayılacağını açıkladı. Ayrıca sermaye piyasası araçlarının devreye girmesinin sürdürülebilirliği güçlendireceğini söyledi.
“TOKİ ve Emlak Konut’un Rolü Kritik”
Helmann Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün ise yüksek maliyetlerin özel sektörü zorladığını, bu nedenle TOKİ ve Emlak Konut’un sosyal konut üretiminde kritik bir görev üstlendiğini belirtti. Özgün, “Üretim artmalı, aksi takdirde kiralar daha da kontrolsüz hale gelir. Biz de yakın zamanda kendi sosyal konut projemizi açıklayacağız.” dedi.
“Ortak akılla sürdürülebilir konut politikaları geliştirilmeli”
Tüm bu değerlendirmeler ışığında, İstanbul’da başlayacak kiralık sosyal konut hamlesi, hem kira fiyatlarının dengelenmesi hem de kentsel dönüşüm sürecinin hızlanması açısından sektör için önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Sektör temsilcileri, bu süreçte kamu, özel sektör ve sivil toplumun ortak akılla hareket etmesinin, sürdürülebilir ve erişilebilir konut politikalarının anahtarı olduğuna dikkat çekiyor.
