Çocuk hakları, dünya genelinde çocukların korunması ve eşit şartlarda yaşaması için güvence altına alınmış evrensel haklardır. Bu haklar, özellikle Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan Çocuk Hakları Sözleşmesi ile resmileşmiştir. Türkiye de bu sözleşmeyi imzalayarak çocukların haklarını yasal güvence altına almıştır.
ÇOCUK HAKLARI NEDİR?
Çocuk hakları, her çocuğun doğuştan sahip olduğu eğitim, sağlık, barınma, beslenme, korunma ve ifade özgürlüğü gibi temel hakları kapsar. Çocukların herhangi bir ayrım yapılmadan eşit şekilde yaşama, gelişme ve korunma hakkı bu kapsamda yer alır.
ÇOCUK HAKLARI NASIL OLUŞTU?
Çocuk haklarının temeli, 1924 yılında kabul edilen “Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi”ne dayanır. 1989 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme” ise bu hakları uluslararası düzeyde bağlayıcı hale getirmiştir. Türkiye, söz konusu sözleşmeyi 1990 yılında imzalamış ve 1995 yılında yürürlüğe koymuştur.
ÇOCUK HAKLARININ MADDELERİ NELERDİR?
Çocuk Hakları Sözleşmesi 54 maddeden oluşur. Bu maddeler arasında; her çocuğun yaşama hakkı, kimlik edinme hakkı, eğitim hakkı, sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı, şiddet ve istismardan korunma hakkı, düşünce ve ifade özgürlüğü gibi temel hükümler yer alır. Ayrıca çocukların sosyal, kültürel ve ekonomik hakları da sözleşme kapsamında güvence altına alınmıştır.
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİNDEN HANGİ BAKANLIK SORUMLUDUR?
Türkiye’de Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin uygulanmasından Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı sorumludur. Bakanlık, çocukların korunması, haklarının gözetilmesi ve geliştirilmesi için çalışmalar yürütürken; eğitim, sağlık ve adalet alanlarında ise ilgili bakanlıklarla iş birliği yapmaktadır.