Türkiye genelinde son dönemde grip benzeri hastalık tabloları hızla yayılmaya başladı. Uzmanlar, özellikle yaz sonundan bu yana viral enfeksiyonlarda belirgin bir artış yaşandığını ve bu vakaların bir kısmının covid kaynaklı olabileceğini belirtiyor.
ViRAL ENFEKSiYONLAR ERKEN BAŞLADI
Prof. Dr. Ergün Tozkoparan, mevsimsel grip salgınlarının genellikle Aralık-Ocak aylarında görüldüğünü ancak bu yıl enfeksiyonların Ağustos’un ilk haftasından itibaren artışa geçtiğini söyledi. Riskli gruplarda ağır belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurulması gerektiğini vurgulayan Tozkoparan, hastane yatışı gerektiren durumlarda test yapılmasının zorunlu olduğunu ifade etti.
VAKALAR 2-3 AYDIR ARTIŞTA
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, son 2-3 aydır küresel ölçekte covid vakalarında yükseliş gözleniyor. Türkiye’de son dönem veriler paylaşılmasa da Tozkoparan, “Yaz sonundan itibaren viral enfeksiyonlarda artış var, bu vakaların covid olma olasılığı yüksek” değerlendirmesinde bulundu.
KİMLER DAHA AĞIR GEÇİRİYOR?
Uzmanlara göre, covid benzeri vakalar en çok risk gruplarında ağır seyrediyor. 65 yaş üstü kişiler, kronik kalp, akciğer, böbrek hastalığı olanlar, diyabet veya hipertansiyon hastaları, kemoterapi görenler ve bağışıklığı baskılanmış bireyler daha ciddi tabloyla karşılaşabiliyor. Bu gruplar dışındaki bireylerde hastalık genellikle grip benzeri hafif belirtilerle atlatılıyor.
UZUN SÜREN BELİRTİLER VE YENİ BULGULAR
Son dönemde gözlenen covid vakalarının ardından “organize pnömoni” adı verilen enfeksiyon dışı akciğer iltihaplarının görülebileceğini belirten Tozkoparan, bu durumun kısa süreli kortizon tedavisiyle düzeldiğini söyledi. “Covid’in artık daha uzun sürdüğüne dair bilimsel kanıt yok, ancak sigara kullanan ve alerjisi olan kişilerde belirtiler uzayabiliyor” dedi.
EN SIK GÖRÜLEN ŞİKAYETLER
Ateş, boğaz ağrısı, kas ve eklem ağrıları ile öksürük son günlerde en sık görülen semptomlar arasında yer alıyor. Bazı vakalarda bakteriyel enfeksiyonların tabloya eklenmesiyle öksürük şiddetlenip balgamlı hale gelebiliyor.
TEDAVİ VE TAKİP ÖNERİLERİ
Tanı sürecinde klinik değerlendirme ve gerekirse görüntüleme yöntemleri kullanılıyor. Kortizon tedavisinin erken başlanmasının hastalığın seyrini olumlu etkileyebileceğini belirten Prof. Dr. Tozkoparan, “Hastalar mutlaka yakından izlenmeli ve olası komplikasyonlara karşı dikkatli olunmalı” dedi.
KORUNMANIN EN ETKİLİ YOLU: AŞI
Uzmanlar, hem covid hem influenza virüslerine karşı aşılamanın önemini vurguluyor. Risk grubundaki kişilerin influenza aşısını yaptırması, bağışıklığı baskılanmış hastaların ise güncel covid aşılarını ihmal etmemesi gerektiği belirtiliyor. Verilere göre, güncel covid aşıları hastane yatışlarını yüzde 40, entübasyon gereksinimini ise yüzde 80 oranında azaltıyor.
BESLENME VE YAŞAM TARZI ÖNERİLERİ
Bağışıklığı güçlendirmek için yeterli protein, lif ve vitamin alımı büyük önem taşıyor.
-
Protein kaynakları: Tavuk, balık, yumurta ve baklagiller.
-
Probiyotikler: Yoğurt, kefir, peynir gibi ürünler; prebiyotik olarak yulaf, muz ve soğan tüketilmeli.
-
Vitamin desteği: Portakal, kivi, brokoli gibi C ve A vitamini açısından zengin besinler sofrada yer almalı.
-
Sıvı alımı: Günde 2–2,5 litre su içmek, toksin atılımını destekler.
-
D vitamini ve mineraller: D vitamini, çinko ve demir eksikliği tespit edilirse doktor kontrolünde takviye alınmalı.
PANDEMİDE ÖĞRENİLEN KURALLAR HÂLÂ GEÇERLİ
Uzmanlar, özellikle kalabalık ve kapalı ortamlarda maske kullanımının hâlâ etkili bir koruma yöntemi olduğunu hatırlatıyor. El hijyeni, havalandırma ve hastalık belirtileri gösteren kişilerin izolasyonu da bulaşın önlenmesinde büyük önem taşıyor.
Prof. Dr. Tozkoparan, “Bu dönemde toplu alanlarda maske takmak, el temizliğine dikkat etmek ve belirtiler başladığında topluma karışmamak enfeksiyonun yayılmasını önleyecektir” ifadelerini kullandı.