ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre ülkede yaklaşık 450 bin kişinin alpha-gal sendromundan etkilenmiş olabileceği tahmin ediliyor. Uzmanlar, hastalığın sanılandan çok daha yaygın ve küresel bir tehdit haline geldiğini belirtiyor.

HASTALIĞIN NEDENİ: KENEDEN BULAŞAN ŞEKER MOLEKÜLÜ

Alpha-gal sendromu, memeli hayvanlarda bulunan ancak insan vücudunda bulunmayan “galaktoz-alfa-1,3-galaktoz” adlı bir şeker molekülünden kaynaklanıyor.

Bu molekül, kene ısırığı sırasında salyada kana karıştığında bağışıklık sistemi tarafından tehdit olarak algılanıyor ve antikor üretiliyor. Daha sonra et, süt, peynir, jelatin veya bazı ilaçlar gibi alpha-gal içeren ürünler tüketildiğinde, bağışıklık sistemi yanlışlıkla alerjik tepki veriyor.

BELİRTİLER SAATLER SONRA ORTAYA ÇIKIYOR

Alpha-gal sendromunda alerji belirtileri genellikle gecikmeli olarak görülüyor.

Enfekte keneyle temastan 1 ila 3 ay sonra ortaya çıkabilen sendromda, et veya süt tüketiminin üzerinden 2 ila 6 saat geçtikten sonra şu belirtiler görülebiliyor:

  • Şiddetli kaşıntı ve cilt döküntüsü

  • Karın ağrısı, mide bulantısı, ishal

  • Ağız, yüz veya boğazda şişme

  • Anafilaktik şok (hayati tehlike)

ABD’de yapılan bir araştırmaya göre doktorların yüzde 42’si bu sendromu daha önce hiç duymamış durumda.

HANGİ KENELER TAŞIYOR?

ABD’nin güneydoğusunda görülen “yalnız yıldız kenesi” en bilinen taşıyıcı konumunda. Ancak siyah bacaklı geyik kenesi gibi farklı türlerin de Avrupa dahil 6 kıtada hastalığı bulaştırabildiği tespit edildi. Kentsel park ve bahçelerde dahi rastlanabilen bu keneler, ısırık sırasında alpha-gal molekülünü kana bırakıyor.

YAYILMA NEDENLERİ: İKLİM VE DOĞAL YAŞAM DEĞİŞİKLİĞİ

Hastalığın yayılmasında kene popülasyonundaki artış, insanların doğa aktivitelerinin çoğalması, iklim değişikliği ve geyik sayısındaki artış etkili oluyor.

Notre Dame Üniversitesi’nden Prof. Lee Rafuse Haines, “Yıllar önce bu alerjinin sadece ABD’nin güneydoğusuyla sınırlı olduğu düşünülüyordu. Bugün ise altı kıtada vakalar görüyoruz” dedi.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ VE ÖNLEMLER

Alpha-gal sendromunun kesin bir tedavisi bulunmuyor. Hastalara hayvansal ürünlerden uzak durmaları, yeni kene ısırıklarından korunmaları, şiddetli vakalarda ise EpiPen taşımaları öneriliyor. Besin etiketlerinin dikkatle okunması ve “alpha-gal içerebilir” uyarılarına karşı dikkatli olunması tavsiye ediliyor.

Bazı hastalarda tetikleyici gıdalardan yıllarca uzak kalındığında alerji zamanla azalabiliyor.

BİLİMSEL BELİRSİZLİKLER SÜRÜYOR

Hangi kişilerin alerji geliştirdiği, kenenin salyasındaki hangi bileşenlerin tetikleyici olduğu gibi sorular henüz kesin olarak yanıtlanabilmiş değil. Bilim insanları önümüzdeki 10 yıl içinde teşhis ve tedavide önemli gelişmeler yaşanabileceğini öngörüyor.

Kene ısırığından korunmak için:

Kaynak: HABER MERKEZİ