Oregon Eyalet Üniversitesi’nden Deniz Jeoloğu ve Jeofizikçi Prof. Chris Goldfinger liderliğindeki araştırma ekibi, San Andreas Fayı ile Cascadia Dalış Zonu arasında tehlikeli bir etkileşim tespit etti. Araştırmanın sonuçları Geosphere dergisinde yayımlandı.
İKİ DEV FAY AYNI ANDA KIRILABİLİR
Bilim insanları, Kaliforniya açıklarındaki Mendocino Üçlü Buluşma Noktası’ndan aldıkları 130 deniz tabanı numunesini inceledi. Tortu tabakalarında, 3.100 yıl öncesine kadar uzanan sıra dışı izler bulundu. Normalde altta kalın kum tabakası, üstte ise ince silt yer alması gerekirken bu örneklerde tam tersi bir yapı gözlendi.
Uzmanlara göre bu “tersine çevrilmiş” tabakalar, iki büyük depremin kısa süre aralıklarla — hatta dakikalar içinde — meydana gelmiş olabileceğini gösteriyor. Son senkronize depremin yaklaşık 1700 yılında yaşandığı belirlendi.
“BİRİ KIRILINCA DİĞERİ TETİKLENİYOR”
Prof. Goldfinger, faylar arasındaki etkileşimi “frekans rezonansı”na benzeterek şöyle açıkladı:
“Eski bir radyoyu ayarlarken frekanslar birbirine denk geldiğinde ses netleşir. Bu faylar da benzer biçimde davranıyor. Biri titreşmeye başladığında, diğeriyle rezonansa girip onu da harekete geçirebiliyor.”
Araştırmada, iki fay hattında neredeyse eşzamanlı sekiz büyük deprem kaydı bulundu. Bilim insanlarına göre bu, tesadüf değil; doğal bir jeolojik döngü olabilir.
“SONUÇLAR ÇOK YIKICI OLABİLİR”
Goldfinger, böyle bir senaryonun etkilerinin büyük olacağını vurgulayarak, “Bu faylardan birinde bile büyük bir deprem ülke çapında olağanüstü hâl ilanı anlamına gelir. Ancak ikisi aynı anda kırılırsa San Francisco, Portland, Seattle ve Vancouver gibi şehirler eşzamanlı olarak büyük bir krizle karşılaşabilir.” dedi.
UZMANLARDAN HAZIRLIK ÇAĞRISI
Araştırma ekibi, çalışmanın “felaket senaryosu” değil, bilimsel verilere dayandığını vurguladı. Ancak tarih boyunca iki fay hattının birbirini etkilediği ve gelecekte benzer bir olayın yeniden yaşanabileceği ifade edildi.
Prof. Goldfinger, “Biz yalnızca jeolojik kanıtları ortaya koyduk. Fakat bu senaryo tekrar yaşanırsa, buna gerçekten hazır olmamız gerekiyor.” diyerek olası büyük depremlere karşı hazırlık çağrısında bulundu.
