İlaçlar, hastalıkların tedavisinde temel unsurlar arasında yer alırken, yanlış kullanım durumunda beklenen faydanın sağlanamamasına ve sağlık risklerinin ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Reçeteye uyulmaması, doz hataları, ilaçların önerilen süreden önce bırakılması ya da gereksiz yere uzatılması, en sık karşılaşılan sorunlar arasında bulunuyor. Eczacı Merve İkra Karataş, doğru ilaç kullanımı konusunda kamuoyunda merak edilen başlıkları değerlendirdi.
DOĞRU İLAÇ KULLANIMI NEDİR?
Doğru ilaç kullanımının, ilacın hekim tarafından belirlenen doz, süre ve kullanım şekline uygun olarak alınması anlamına geldiğini belirten Karataş, her ilacın kendine özgü kullanım talimatı bulunduğunu ifade etti. İlacın aç ya da tok alınması, günün hangi saatinde kullanılması gerektiği ve kullanım aralıklarının düzenli olması, tedavinin etkinliği açısından önem taşıyor.
REÇETEYE UYUM TEDAVİYİ NASIL ETKİLİYOR?
Reçeteye uygun kullanımın, tedavi sürecinin temelini oluşturduğunu vurgulayan Karataş, reçetede yer alan bilgilerin hekim tarafından hastanın durumuna göre belirlendiğini söyledi. İlacın kendi kendine kesilmesi ya da dozunun değiştirilmesinin, tedavinin başarısız olmasına yol açabileceği ifade edildi.
REÇETESİZ İLAÇ KULLANIMI YAYGINLAŞIYOR
Reçetesiz ilaç kullanımının son yıllarda arttığını belirten Karataş, özellikle ağrı kesici, ateş düşürücü ve soğuk algınlığı ilaçlarının bilinçsiz şekilde tüketildiğini dile getirdi. Bu tür ilaçların uzun süreli ve kontrolsüz kullanımının, farklı sağlık sorunlarını beraberinde getirebileceği aktarıldı.
DOZ VE KULLANIM SÜRESİ NEDEN KRİTİK?
İlaçların önerilen dozdan fazla ya da eksik alınmasının tedavi sürecini doğrudan etkilediğini söyleyen Karataş, doz hatalarının istenmeyen yan etkilere neden olabildiğini belirtti. Özellikle antibiyotiklerin önerilen süreden önce bırakılmasının, tedavinin etkisiz kalmasına yol açtığı ifade edildi.
İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ GÖZ ARDI EDİLMEMELİ
Birden fazla ilaç kullanan hastaların dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Karataş, bazı ilaçların birlikte kullanıldığında etkileşime girebileceğini söyledi. Bu nedenle mevcut hastalıklar ve kullanılan diğer ilaçlar hakkında eczacıya bilgi verilmesinin önemine dikkat çekildi.
İLAÇLARIN SAKLAMA KOŞULLARI ÖNEM TAŞIYOR
İlaçların saklama koşullarının da doğru kullanımın bir parçası olduğunu belirten Karataş, bazı ilaçların buzdolabında, bazılarının ise oda sıcaklığında muhafaza edilmesi gerektiğini ifade etti. Nem, ışık ve sıcaklık gibi faktörlerin ilaçların etkinliğini azaltabileceği, son kullanma tarihi geçmiş ilaçların ise kesinlikle kullanılmaması gerektiği aktarıldı.
ECZACI DANIŞMANLIĞI YANLIŞ KULLANIMI ÖNLÜYOR
Eczacıların, ilaç kullanım sürecinde önemli bir danışmanlık rolü üstlendiğini belirten Karataş, ilacın nasıl kullanılacağına dair tüm detayların eczanelerde hastalara aktarıldığını söyledi. İlaçla ilgili tereddüt yaşanan her durumda eczacıya danışılmasının, yanlış kullanımın önüne geçilmesine katkı sağladığı ifade edildi.