Çocukluk döneminde görülebilen ve ebeveynleri endişelendiren durumlardan biri olan soğuk havale, ateş olmadan gelişen nöbetlerle ortaya çıkıyor. Uzmanlar, ateşsiz havalenin altında farklı sağlık sorunlarının bulunabileceğine dikkat çekiyor.
SOĞUK HAVALE ÇOCUKLARDA NASIL ORTAYA ÇIKIYOR?
Havale, tıbbi olarak nöbet veya konvulsiyon olarak tanımlanan ve ani gelişen bir durum olarak biliniyor. Çocuklarda havale çoğunlukla ateşin hızla yükseldiği dönemlerde görülse de, bazı nöbetler ateş olmadan ortaya çıkabiliyor. Ateşsiz gelişen bu nöbetler halk arasında soğuk havale olarak adlandırılıyor.
SOĞUK HAVALEYE NEDEN OLABİLEN DURUMLAR NELER?
Soğuk havale; kan şekeri düşüklüğü, kanda kalsiyum eksikliği, kafa travması, kafa içi kanama, beyin tümörü ve epilepsi gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişebiliyor. Uzmanlar, bu nedenlerin tespit edilmesinin tedavi planı açısından önem taşıdığını belirtiyor.
SOĞUK HAVALE BELİRTİLERİ NASIL ANLAŞILIYOR?
Soğuk havale sırasında çocukta bilinç kaybı veya bilinç değişikliği, boş bakma, göz kayması, kol ve bacaklarda kasılma ya da çırpınma, ağızda köpürme ve idrar kaçırma gibi belirtiler görülebiliyor. Nöbetlerin büyük bölümü 5 dakikadan kısa sürerken, daha uzun süren nöbetlerde acil müdahale gerekebiliyor.
TEKRARLAYAN SOĞUK HAVALE EPİLEPSİYE İŞARET EDEBİLİR Mİ?
Ateşsiz dönemde ortaya çıkan nöbetlerin, kısa ya da uzun bir süre sonra tekrar etmesi durumunda epilepsi ihtimali gündeme geliyor. Uzmanlar, iki veya daha fazla ateşsiz nöbet geçiren çocuklarda epilepsi tanısının değerlendirildiğini ifade ediyor.
EPİLEPSİ TANISI NASIL KONULUYOR?
Epilepsi tanısı, ateşsiz dönemde kendiliğinden gelişen ve tekrarlayan nöbetler sonrası konulabiliyor. Tedavi planının belirlenmesi için EEG tetkiki yapılırken, gerekli görülen durumlarda beyin tomografisi veya manyetik rezonans görüntüleme yöntemlerine de başvurulabiliyor.
SOĞUK HAVALE NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Soğuk havale tedavisinde öncelikle altta yatan nedenin belirlenmesi hedefleniyor. Yapılan tetkiklerde belirgin bir neden saptanamazsa, epilepsi tedavisinde kullanılan ilaçlarla nöbet kontrolü sağlanabiliyor. Tedavide ilaçlar düşük dozla başlanarak kademeli şekilde artırılıyor ve düzenli kontrollerle takip ediliyor.
SOĞUK HAVALEDE İLK MÜDAHALE NASIL OLMALI?
Nöbet geçiren çocuğun yanında bulunan kişilerin sakin kalması ve çocuğu yan yatırarak salyanın dışarı akmasını sağlaması öneriliyor. Çocuğun kol ve bacakları tutulmamalı, ağzına herhangi bir madde konulmamalı ve yüzüne sıvı dökülmemeli. Beş dakikadan uzun süren nöbetlerde ise acil sağlık hizmetlerine başvurulması gerekiyor.
SOĞUK HAVALEDE AİLELER NELERE DİKKAT ETMELİ?
Uzmanlar, tedavi edilmeyen soğuk havalelerin daha sık ve uzun nöbetlere zemin hazırlayabileceğini belirtiyor. Ayrıca nöbet sırasında çocuğun bulunduğu ortamda düşme veya boğulma gibi risklerin oluşabileceği ifade ediliyor. Ateşli ya da ateşsiz nöbet geçiren çocukların mutlaka uzman hekim tarafından değerlendirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
