Eylül ayında market ve üretici fiyatlarında dikkat çeken değişimler yaşandı. Markette en çok marulun fiyatı arttı, limon ucuzladı. Üretici tarafında ise fındık zirve yaparken patates market fiyatıyla rekor fark oluşturdu. Girdi maliyetlerindeki artışlar ve üretici-market farkları, fiyatlardaki dalgalanmaların temel nedenleri olarak öne çıkıyor.
MARKET FİYATLARI ŞAŞIRTTI
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) verilerine göre eylül ayında market raflarında fiyat artışları dikkat çekti. Markette en yüksek fiyat artışı yüzde 65,1 ile marulda yaşandı. Bunu yüzde 54 ile sivri biber, yüzde 38,8 ile kabak ve yüzde 37,7 ile patates takip etti.
Fiyatı en çok düşen ürün ise limon oldu. Limonun fiyatı yüzde 42,7 gerilerken havuç, yeşil fasulye, tavuk eti ve toz şeker de fiyat düşüşü yaşayan ürünler arasında yer aldı.
ÜRETİCİ TARAFINDA FINDIK LİDER
Üretici tarafında ise fiyat değişimleri farklı bir tablo çizdi. En fazla değer kazanan ürün fındık oldu ve fiyatı yüzde 73,7 arttı. Sivri biber yüzde 70,1, kabak yüzde 35,8 ve marul yüzde 33 değer kazandı.
Öte yandan limon üretici fiyatında yüzde 26,9 düşüş yaşandı. Yeşil fasulye, kuru fasulye, maydanoz, patates ve nohut gibi ürünler de üretici tarafında değer kaybedenler arasında yer aldı.
PATATESTE REKOR FARK
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar üretici ve market fiyat farklarının dikkat çektiğini vurguladı. En yüksek fark patateste görüldü. Üreticide 4,38 TL olan patates markette 19,08 TL’ye yükseldi ve aradaki fark yüzde 335,5’i buldu.
Diğer yüksek fark yaşanan ürünler ise kabak (%308,7), marul (%250,4), patlıcan (%227,9) ve havuç (%218,3) oldu. Bu tablo üretici ile market fiyatları arasındaki uçurumun eylül ayında da sürdüğünü gösterdi.
TARIM GİRDİLERİNDE ARTIŞ SÜRÜYOR
Bayraktar tarım üretim maliyetlerindeki yükselişin fiyatlara yansıdığını belirtti. Ağustos-Eylül döneminde bazı gübre fiyatları küçük oranlarda artarken, ÜRE gübresi yüzde 2,9 azaldı. Mazot fiyatı aylık bazda yüzde 4,4, yıllık bazda yüzde 31,3 yükseldi.
Besi ve süt yeminde de artışlar göze çarptı. Elektrik fiyatları yıllık yüzde 12,8, tarım ilaçları fiyatları ise yüzde 14,9 arttı. Bu artışlar hem üretici hem de market fiyatlarını etkileyen önemli unsurlar arasında yer aldı.
Eylül ayında hem markette hem de üretici fiyatlarında önemli değişimler yaşandı. Marul zam şampiyonu oldu, limon ucuzlayan ürünlerin başında geldi. Fındık fiyatı üretici tarafında zirve yaparken, patates marketteki fahiş fiyat farkıyla dikkat çekti.
