Gökkuşağının yedi rengi…
Kırmızı bir elma, mavi gökyüzü, yeşil bir orman…
Bunlar gerçekten var mı, yoksa sadece gözümüzün beynimize sunduğu bir yorumdan mı ibaret?
Bilim insanlarına göre, insan gözü evrendeki tüm renkleri görebilecek kapasitede değil.
Aslında çevremizde “görünmeyen” ama var olan çok daha fazla renk olabilir.
Renk Nedir? Gerçekte Var mı?
Renk; maddelerin yüzeyine çarpan ışığın, gözümüz tarafından algılanıp beynimizde oluşturduğu bir duyumsamadır.
Yani aslında:
Fiziksel olarak var olan şey: Işık (fotonlar)
Renk: Beynimizin o ışığı yorumlama biçimi
Bu da demek oluyor ki, renk dış dünyada değil, bizde var.
Ve gördüğümüz her şey aslında beynin yaptığı bir çeviri.
İnsan Gözünün Sınırları
İnsan gözünde üç tip renk algılayıcı hücre (konik hücre) bulunur:
Kırmızıya duyarlı,
Yeşile duyarlı,
Maviye duyarlı,
Bu sistem sayesinde milyonlarca ton görebiliriz.
Ancak yine de bu sistem, görsel spektrumun sadece çok dar bir kısmını algılayabilir.
Biz sadece 380 nm ile 750 nm arasındaki ışık dalga boylarını görebiliyoruz.
Bu aralığın dışında kalan:
Morötesi (UV),
Kızılötesi (IR),
Ve birçok “hipotetik” renk,
gözümüz için tamamen görünmez.
Doğada bazı canlılar, bizim göremediğimiz renkleri görebilir:
Karidesler (mantis shrimp): 12-16 farklı renk reseptörüne sahiptir.
Onlar için dünya adeta rengin bir patlaması gibidir.
Arılar: Morötesi ışığı görebilir.
Çiçeklerdeki UV desenlerini takip ederler.
Kediler ve yılanlar: Kızılötesi algılayabilir.
Sıcaklık değişimlerini “renk” gibi hissederler.
Bu da demektir ki, bizim dünyamız “eksik” bir versiyon olabilir.
Gerçekte Var Olmayan Renkler Var mı?
Evet, bazı renkler sadece teorik olarak var.
Bilim insanları “yasaklı renkler” olarak bilinen bu tonların, beyin tarafından engellendiğini söylüyor.
Bunlar arasında:
“Sarımsı-mavi”
“Kırmızımsı-yeşil”
gibi zıt renklerin karışımı yer alır.
Gözümüz bunları aynı anda göremez, çünkü bu sinyaller birbirini nötrler.
Teknolojiyle Daha Fazla Renk Görebilir miyiz?
Gelişen görüntüleme sistemleri ve biyohibrid göz implantları, gelecekte insanların da:
UV ışığı,
IR ısı dalgalarını,
Hatta teorik renkleri,
algılayabileceğini gösteriyor.
Bunun anlamı şu: Gelecekte farklı bir “görme biçimi” mümkün olabilir.
