İsrail’in İran’la süren savaşı, ülke ekonomisine her gün milyonlarca dolara mal oluyor. En büyük harcama kalemini ise İran’dan gelen saldırılara karşı kullanılan savunma sistemleri oluşturuyor. Amerikan Wall Street Journal Gazetesi, İran kaynaklı saldırılar ve bunlara karşı geliştirilen savunma adımlarının İsrail’e getirdiği mali yükü detaylı bir şekilde ele aldı.
Füzeleri Durdurdu Ama Ekonomiyi...
Uzman değerlendirmelerine göre İsrail'in en büyük harcama kalemini, İran’dan atılan füzeleri imha etmek için kullanılan önleme sistemleri oluşturuyor. Gelişmiş hava savunma sistemlerinin günlük maliyetinin onlarca milyon dolardan başlayarak 200 milyon dolara kadar çıkabildiği belirtiliyor. Bazı kaynaklar ise bu maliyetin zaman zaman günlük 1 milyar dolara kadar ulaştığını öne sürüyor. Bu rakamlar, savaşın ekonomik yükünün İsrail üzerindeki baskısını gözler önüne seriyor.
Davut’un Sapanı ve Arrow Sistemleri
İsrail’in hava savunmasında önemli yer tutan sistemlerden biri olan Davut’un Sapanı, ABD ile ortak geliştirilmiş yüksek maliyetli bir teknoloji olarak öne çıkıyor. Her tehdit algılandığında genellikle iki önleme füzesiyle karşılık verilen bu sistemin tek bir angajman maliyeti yaklaşık 700 bin doları buluyor. Benzer şekilde, uzun menzilli tehditlere karşı kullanılan Arrow sistemleri de yüksek maliyetleriyle dikkat çekiyor. Bu gelişmiş savunma mekanizmalarının sürekli devrede kalması, savaşın ekonomik faturasını her geçen gün daha da artırıyor.
Bir diğer gelişmiş savunma sistemi olan Arrow-3’ün her önleme maliyetinin yaklaşık 4 milyon dolara ulaştığı belirtiliyor. Sistemin önceki versiyonu olan Arrow-2’de ise bu rakam 3 milyon dolar civarında. Yüksek teknolojiye sahip bu savunma sistemlerinin sık kullanımı, İsrail’in günlük savunma harcamalarını ciddi oranda yükseltiyor. Özellikle yoğun saldırı dönemlerinde fırlatılan her füze, maliyetin katlanarak artmasına neden oluyor.
Jetlerin ve Operasyon Maliyetleri
F-35 gibi gelişmiş savaş uçaklarının, İsrail topraklarından yüzlerce kilometre uzakta saatlerce havada tutulması ciddi bir maliyet kalemi olarak öne çıkıyor. Uzmanlara göre, bu jetlerin yalnızca bir saatlik uçuşu yaklaşık 10 bin dolara mal oluyor. Operasyonların yoğunluğu arttıkça yakıt, bakım ve personel giderleri de bu rakama eklenerek maliyetin katlanmasına yol açıyor.
Altyapı Hasarı ve Yeniden Yapılanma Bedeli
Savaşın etkileri yalnızca cephede değil, şehirlerin kalbinde de hissediliyor. İsrail’de binalar, yollar, enerji hatları ve kamu altyapısında oluşan hasarın boyutu giderek büyüyor. Uzmanlar, savaş süresince meydana gelen yıkımların onarımı ya da yeniden inşası için gereken bütçenin en az 400 milyon doları bulabileceğini öngörüyor. Bu rakam, savaşın yalnızca savunma değil, yeniden yapılanma açısından da ciddi ekonomik yükler doğurduğunu gösteriyor.
Peki Savaş Ne Kadar Sürecek?
Wall Street Journal'ın analizine göre, savunma sistemlerine ve altyapı onarımlarına yönelik artan harcamalar, Tel Aviv üzerinde ciddi bir mali baskı yaratıyor. Bu ekonomik yük, İsrail’in çatışmaları daha fazla uzatmadan sonlandırma ihtimalini gündeme taşıyor.
Bir Aylık Savaş Bedeli: 12 Milyar Dolar
Aaron Ekonomi Politikası Enstitüsü tarafından yapılan değerlendirmeye göre, İran ile yaşanacak bir aylık savaşın İsrail’e toplam maliyeti 12 milyar doları bulabilir. Bu tutar, savunma giderlerinden altyapı hasarlarına kadar birçok kalemi kapsıyor ve savaşın devam etmesinin ülke ekonomisine getireceği yükü gözler önüne seriyor.
