Kudüs’ün bölünmezliği mesajı taşıyan bu çıkış, hem diplomatik hem de kültürel bir rest olarak değerlendiriliyor. Netanyahu, Kudüs’te yaptığı açıklamada “Kudüs bir daha bölünmeyecek” vurgusu yaparken, İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde bulunan 2700 yıllık yazıtın İsrail için sembolik bir öneme sahip olduğunu söyledi. İsrail medyası, bu açıklamanın BM Genel Kurulu öncesinde uluslararası kamuoyuna verilen bir mesaj olduğuna dikkat çekti. Kudüs’teki arkeolojik bulgular üzerinden meşruiyet arayışı, İsrail’in Filistin karşıtı politikalarını güçlendirme çabasının yeni bir adımı olarak yorumlanıyor.
İSRAİL'İN İSTEDİĞİ ESER TÜRKİYE'NİN ELİNDE
Ankara, tarihi eser üzerindeki ısrarı yakından takip ediyor. Kültür Bakanlığı, Siloam Yazıtı’nın restorasyon nedeniyle depoda güvenlik altında tutulduğunu, MİT tarafından da uluslararası seviyede korunduğunu açıkladı. Türkiye için yazıt, yalnızca bir arkeolojik miras değil; aynı zamanda Osmanlı’dan bugüne taşınmış kültürel egemenliğin sembolü olarak görülüyor. Ankara, bu tür taleplerin yalnızca kültürel değil, politik bir hamle olduğunun farkında.
Cumhuriyet yazarı Barış Terkoğlu’nun aktardığına göre, İsrail daha önce de yazıtı Abdullah Gül ve dönemin Tel Aviv Büyükelçisi Namık Tan’dan istemiş ancak her seferinde reddedilmişti. Netanyahu’nun bu çıkışı, bir yandan İsrail iç siyasetinde “sert liderlik” mesajı taşırken, diğer yandan Türkiye’yi uluslararası platformda yeni bir tartışmanın odağına çekmeyi amaçlıyor.
SİLOAM YAZITI NEDİR?
Siloam Yazıtı, M.Ö. 8. yüzyılda Yahuda Kralı Hizkiya döneminde Kudüs’te inşa edilen Hezekiel (Hizkiya) Tüneli’nin tamamlanışını anlatıyor. Yaklaşık 500 metrelik bu tünel, Asur kuşatması sırasında şehre su sağlamak için kazıldı. Yazıtta, iki uçtan kazı yapan işçilerin ortada buluşma anı ayrıntılı şekilde betimleniyor. Bu özellik, dönemin mühendislik başarısını gözler önüne seriyor.
OSMAN HAMDİ BEY İSTANBUL’A GETİRDİ
1882’de Osmanlı arkeoloğu Osman Hamdi Bey, Kudüs’te bulunan yazıtı İstanbul’a getirtti. Eser, o tarihten bu yana İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde korunuyor. Antik İbrani alfabesiyle yazılmış en eski metinlerden biri olması, yazıtı hem akademik hem de kültürel açıdan eşsiz kılıyor.
Siloam Yazıtı, sadece arkeolojik bir eser değil; aynı zamanda Kudüs’ün dini ve siyasi sembollerinden biri olarak görülüyor. İsrail yönetimleri, geçmişte defalarca Türkiye’den bu yazıtı talep etti. Ancak her seferinde Ankara’dan “devlet mirası” gerekçesiyle ret cevabı geldi. Son olarak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun açıklamaları, konuyu yeniden uluslararası gündeme taşıdı.
2700 yıllık yazıt, sadece antik mühendislik tarihine ışık tutmakla kalmıyor, aynı zamanda Kudüs’ün sahipliği üzerine süren tartışmalarda da sembolik bir anlam taşıyor. Türkiye ise eseri hem tarihi miras hem de uluslararası hukuka uygun kültürel varlık olarak korumaya devam ediyor.
