İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda, yenidoğan bebeklerin tanı ve tedavi süreçlerini yönetecek yapay zeka destekli yeni bir sistem kullanıma sunuldu. İstanbul genelindeki tüm hastanelerde uygulamaya konulan proje ile bebeklerin sağlık takibi dijital altyapı üzerinden otomatik olarak gerçekleştirilecek.
SAĞLIK HİZMETİ DİJİTAL ALTYAPI ÇALIŞMALARIYLA GÜÇLENDİRİLİYOR
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, yenidoğan bebeklerin tanı ve tedavilerinin yapay zeka ile takip edilmesi amacıyla bir yıl önce başlattığı çalışmayı tamamladı. İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen proje kapsamında, yenidoğanların sağlık süreçlerini belirleyen ve yönlendiren bir yazılım geliştirildi. Projenin İstanbul genelindeki bütün hastanelerde uygulanmaya başladığı bildirildi. İstanbul İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Abdullah Emre Güner, İstanbul’un sağlık hizmetini sadece Türkiye'ye değil tüm dünyaya sunduğunu belirtti.
Sağlık sisteminin yalnızca fiziki yatırımlarla değil, dijital altyapı çalışmalarıyla da güçlendirildiğini kaydeden Doç. Dr. Abdullah Emre Güner şu ifadeleri kullandı:
"Bizim dijital altyapımızı yenileyip sağlıkta dijital dönüşüm dediğimiz e-nabız projesinin başlangıcı ile beraber devam eden bir çalışma sistematiğimizle dünyanın sağlık başkenti olduğumuzu iddia ediyoruz."
HASTALIKLAR VE RİSKLER TARAMA PROGRAMLARIYLA TESPİT EDİLİYOR
Doç. Dr. Güner, Sağlık Bakanı Prof. Dr. Kemal Memişoğlu'nun oluşturduğu sağlık modeli ve vizyonuna ilişkin açıklamalarda bulundu. Güner, Bakan Memişoğlu'nun konuyla ilgili şu sözlerini aktardı:
"Biz her doğan çocuğu doğumundan yaşam süresince ve ölümüne kadar sağlığını takip etmek, önce korumak, mevcut bir şey varsa da tedavisini sağlamakla mükellefiz. Birinci, ikinci ve üçüncü basamağın entegrasyonu bizim için çok önemli. Birinci basamakta taramalar yapıyoruz, topuk kanından başlayan, yenidoğanlara yaptığımız fenilketonüri olsun, biyotinidaz eksikliği olsun, gelişimsel kalça displazisi olsun, daha çok birçok tarama programımızla beraber biz hastalıkları ve risklileri tespit ediyoruz."
TEDAVİ SÜREÇLERİ YAPAY ZEKA İLE OTOMATİZE EDİLECEK
İstanbul'da başlatılan yeni projenin detaylarına değinen İl Sağlık Müdürü Güner, sistemin işleyişi hakkında şunları kaydetti:
"İstanbul Kalkınma Ajansımız ve İstanbul Valiliğimiz uhdesinde yeni geliştirilen projeyle beraber birinci, ikinci, üçüncü basamaktaki sağlık hizmetinin tarama, teşhis ve tedavi süreçlerini biz artık bir yapay zekayla takip edeceğiz. Kişiyi taramakla bırakmıyoruz, onun sağlık hizmetini almasını, uzman doktora ulaşmasını ve onun takibini, tedavisi ve rehabilitasyonunu biz yapay zekayla takip eden bir program yazdık. Bu sadece İstanbul'a özel bir proje. Bunun önemi, bir çocuğun taraması yapıldığında, risk tespit edildiğinde gitmesi gereken hastaneyi, evine en yakın, en hızlı ulaşabileceği, tedavi en uygun olan ikinci ve üçüncü basamaktaki hizmetini biz otomatize bir şekilde, yapay zekayı kullanarak, sağlık koçlarımızın yardımıyla kişiyi tedavisine ulaştıracağız."
VATANDAŞLARIN RANDEVU ALMASINA GEREK KALMAYACAK
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü Strateji Başkan Yardımcısı ve Proje Koordinatörü Dr. Kemal Kural, Sağlık Bakanı Prof. Dr. Kemal Memişoğlu'nun himayelerinde ve İstanbul İl Sağlık Müdürü Abdullah Emre Güner’in koordinesinde tarama sistematiğinin hayata geçirildiğini belirtti. Kural, 2024 yılında İstanbul Kalkınma Ajansı'nın yapay zeka destekli proje çağrısına istinaden, halihazırda çalışılıp olgunlaştırılan tarama sonrası takip sistematiğine dair bir proje geliştirildiğini ifade etti.
Projenin ana temasının, vatandaşların tarama sonrası bütün süreçlerinin, kendilerinin herhangi bir randevu alma veya süreç takibine gerek kalmaksızın dijital altyapı kullanılarak yürütülmesi olduğu vurgulandı. Kural, ilk randevudan nihai tedavinin sonuçlandığı ana kadar tüm süreç ve safahatın tam otomatik ve entegre bir sistematikle ilerleyeceğini, sağlık hizmet sunumunda güçlü bir dijital sağlık altyapısının mevcut olduğunu aktardı.
PROJE İLE OLUŞTURULACAK VERİ TABANI DÜNYADA EŞSİZ OLACAK
Projede hedef grubun yenidoğanlar olarak belirlendiğini aktaran Dr. Kemal Kural şöyle konuştu:
"İstanbul'da her yıl yaklaşık 150 bin yenidoğan topuk kanı tarama takipleri yapılıyor. Ayrıca konjenital ve metabolik hastalıklar takibinde erken teşhis ve tanı hayati bir fonksiyona sahip."
Dr. Kural, sistemin sağlayacağı avantajları ise şu sözlerle açıkladı:
"Yapay zeka destekli geliştirilen programın esas maksadı, yenidoğanda tarama sonucu pozitif çıktığı andan itibaren ikametine en yakın ve ilgili branşın uzman hekiminin bulunduğu hastaneden randevusunun alınması, tüm tıbbi kayıt ve süreçlerinin bu sistematik üzerinden takip edilmesidir. Ortaya çıkacak veri tabanı dünyada eşsiz bir seri olacak."
ÇALIŞMA SADECE YENİDOĞANLARLA SINIRLI KALMAYACAK
Her yıl doğan 150 bin çocuğun sisteme ekleneceği bir veri tabanı oluşacağı belirtildi. Söz konusu veri tabanı üzerinden yapay zeka sistemlerinin düzenleyeceği algoritmalarla, hem preanalitik hem postanalitik safhada önermeler sunulacağı kaydedildi. Tedavi protokollerinde hem akademik olarak hem de tıbbi hizmet sunumunda kullanımın açılacağını bildiren Dr. Kemal Kural, projenin tarama sonrası sistematiğe dünya genelinde yeni bir ivme kazandıracağını ve çalışmanın yalnızca yenidoğanlarla sınırlı kalmayacağını belirtti.
