Kadın çalışanlara regl izni var mı, Türkiye’de yasal mı, memurlar faydalanabiliyor mu, hangi ülkelerde uygulanıyor, maaştan kesiliyor mu?

Kadın çalışanların adet dönemlerinde yaşadığı zorluklar, uzun süredir çalışma hayatında tartışılan bir konu.
Bu tartışmaların merkezinde yer alan “Regl izni”, kadınlara bu süreçte işten izin hakkı tanınmasını ifade ediyor.
Haberin Burada’nın haberine göre, regl izni birçok ülkede yasalaşırken Türkiye’de ise henüz yasal bir düzenleme bulunmuyor.
Peki, regl izni nedir, Türkiye’de yasal mı, hangi ülkelerde var, maaştan kesiliyor mu, memurlara regl izni veriliyor mu? İşte tüm detaylar...

Regl izni nedir, ne anlama gelir?

Regl izni, kadınların adet dönemlerinde yaşadıkları fiziksel ağrı, yorgunluk, hormonal değişim ve ruhsal hassasiyetler nedeniyle işe gitmeden dinlenebilmeleri için verilen izin hakkıdır.
Bu izin, çalışan kadınların sağlıklarını korumayı ve iş verimliliğini artırmayı amaçlar.

Regl döneminde kadınlar; ağrı, sancı, baş dönmesi gibi semptomlar yaşayabiliyor. Bu süreçte işe gitmek yerine kısa bir izin kullanmak, hem fiziksel hem psikolojik olarak toparlanma fırsatı sunuyor.

Ancak Türkiye’de bu hak yasal çerçevede düzenlenmiş bir izin türü değildir.
Bazı özel kurumlar ve belediyeler, kendi inisiyatifleriyle çalışan kadınlara ayda bir gün regl izni hakkı tanıyor.

Türkiye’de regl izni var mı, yasal mı?

Türkiye’de regl izniyle ilgili yasal bir düzenleme bulunmamaktadır.
Ne İş Kanunu’nda ne de Devlet Memurları Kanunu (657) kapsamında regl iznine dair açık bir madde yer almaz.

Buna karşın bazı belediyeler ve kurumlar, toplu iş sözleşmeleri kapsamında kadın çalışanlarına ayda bir gün regl izni hakkı tanımıştır.
Örneğin:

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Tüm Bel-Sen ile yaptığı sözleşmede kadın çalışanlarına ayda bir gün ücretli regl izni vermektedir.

Benzer uygulamalar, bazı özel sektör şirketlerinde de kurumsal inisiyatif olarak hayata geçirilmektedir.

Bu örnekler, Türkiye’de regl izninin yasal zemine taşınması yönünde öncü adımlar olarak görülüyor.

Regl izni hangi ülkelerde var?

Dünyada regl izni uygulaması özellikle Asya ülkeleri başta olmak üzere pek çok bölgede yasalaşmıştır.
İşte regl izni bulunan bazı ülkeler ve uygulama detayları:

Japonya: 1947’den bu yana yürürlükte olan “Seiri Kyuka” yasasıyla kadınlar regl döneminde 1 gün ücretli izin kullanabiliyor.

Endonezya: 1948 yılından beri regl izni yasal. Kadın çalışanlara 2 gün izin veriliyor.

Güney Kore: 2001’de yasalaştı. Kadınlara ayda 1 gün regl izni hakkı tanınıyor.

Tayvan: 2013’te yürürlüğe giren yasa kapsamında, kadın çalışanlar yılda 3 gün regl izni kullanabiliyor.

Zambiya: 2015’te çıkarılan yasa ile “Mother’s Day” adı altında ayda 1 gün izin hakkı tanındı.

Vietnam: 2020 yılında kadınların regl dönemlerinde 3 gün ücretli izin hakkı getirildi.

İspanya: 2023 yılında Avrupa’da regl iznini yasalaştıran ilk ülke oldu. Kadın çalışanlar 3 güne kadar izin kullanabiliyor.

Anıtkabir 10 Kasım canlı izle! TRT 1 Anıtkabir töreni canlı yayın izleme linki!

İçeriği Görüntüle

İtalya: Regl döneminde kadın çalışanlara 3 güne kadar ücretli izin veriliyor. Bu sürede maaşlarının %80’i ödeniyor.

Bu ülkelerde regl izni, kadın sağlığını destekleyen sosyal bir politika olarak kabul ediliyor.

Regl izni maaştan kesilir mi?

Bu durum ülkelere ve işveren politikalarına göre değişiyor.

Japonya, Endonezya, Tayvan, İspanya ve İtalya gibi ülkelerde regl izni ücretli olarak veriliyor.

Ancak bazı ülkelerde ve iş yerlerinde ücretsiz izin şeklinde uygulanabiliyor.

Türkiye’de regl izni yasal olmadığı için, uygulama tamamen işverenin inisiyatifine bağlıdır.
Bazı özel şirketler bu izni ücretli olarak tanırken, bazıları ücretsiz izin şeklinde değerlendiriyor.

Resmî yasal düzenleme yapılmadıkça, ücretin kesilip kesilmeyeceği tamamen kurum içi politikalara göre belirleniyor.

Memurlara regl izni var mı?

Türkiye’de kamu sektöründe çalışan kadın memurlar için regl izni kanunen tanımlanmış değildir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, kadın memurlara sadece doğum öncesi ve sonrası analık izni ile süt izni hakkı tanır.
Regl iznine dair özel bir hüküm bulunmamaktadır.

Ancak bazı belediyeler veya kamu kurumları, yerel düzeyde anlaşmalarla çalışan kadınlara bu hakkı verebilmektedir.
Dolayısıyla, regl izni kamuda da kurumun kendi inisiyatifine bağlıdır.

Türkiye’de regl izni tartışmaları: Yasal düzenleme gündeme gelir mi?

Son dönemde kadın hakları savunucuları, regl izninin yasal statüye kavuşturulması için çağrılarda bulunuyor.
Sivil toplum örgütleri, bu iznin sadece bir “ayrıcalık” değil, kadın sağlığı açısından bir gereklilik olduğunu vurguluyor.

Uzmanlara göre, Türkiye’de regl izninin yasalaşması için:

Kadın istihdamını koruyacak eşitlikçi bir yasal çerçeve,

İşverenlerin kötüye kullanamayacağı net tanımlar,

Ve kamuoyu desteği gerekiyor.

Şu anda regl izni, Türkiye’de fiilen bazı kurumlarda uygulanan ancak kanunen düzenlenmemiş bir hak olarak değerlendiriliyor.

Regl izni – özet tablo