Futbolseverlerin en çok merak ettiği kurallardan biri olan ofsayt, maç sırasında oyunun seyrini değiştirecek kadar önemli kararlara yol açabiliyor. Özellikle kalecinin arkasındaki oyuncu ofsayt olur mu, kalecisiz pozisyonlarda ofsayt kuralı nasıl işler, gibi sorular son dönemlerde Google'da en sık aratılan konular arasında yer alıyor. Bu yazıda, ofsayt nedir, ofsaytı bozan durumlar nelerdir, ve kalecinin pozisyonunun ofsayta etkisi gibi tüm merak edilen detayları açıklıyoruz.
Ofsayt nasıl olur, nedir, hangi şartlarda geçerli sayılır?
Futbolda bir oyuncunun ofsaytta sayılması için, top oynandığı anda rakip kale çizgisine hem toptan hem de ikinci son rakip oyuncudan daha yakın bir konumda olması gerekir. Kurala göre oyuncu bu pozisyondaysa ve aktif oyuna dahil oluyorsa, hakem ofsayt kararı verir.
Çoğu zaman bu "ikinci son oyuncu", kaleci ve bir savunma oyuncusundan oluşur. Ancak kalecinin her zaman bu ikiliden biri olma zorunluluğu yoktur. Kaleci çizgi dışındaysa ve ondan daha geride yalnızca bir savunmacı varsa, ofsayt çizgisi bu savunmacıya göre belirlenir.
Kalecinin arkasındaki oyuncu hangi durumda ofsayt olur?
"Kalecinin arkasındaki oyuncu ofsayt mı?" sorusunun yanıtı, pozisyonun detayına göre değişir. Eğer hücum oyuncusu, kalecinin gerisinde ve kale çizgisine en yakın tek rakip oyuncu varsa, bu oyuncu ofsayttadır. Çünkü kurallara göre, ofsaytta olmamak için en az iki rakip oyuncunun hücumcunun ilerisinde olması gerekir.
Eğer kalecinin dışında iki savunmacı kale çizgisine daha yakınsa, o zaman kalecinin arkasında olmak ofsayta neden olmaz. Bu yüzden kalecinin pozisyonu tek başına belirleyici değildir; savunma hattının yerleşimi kritik rol oynar.
Ofsaytı bozan durumlar nelerdir, hangi pozisyonlarda ofsayt geçersiz sayılır?
Bazı özel durumlar vardır ki, oyuncu ofsayt pozisyonunda olsa bile hakem oyunu durdurmaz. Örneğin:
Hücum oyuncusu, ofsayt konumunda bulunmasına rağmen aktif oyuna katılmıyorsa, ofsayt sayılmaz.
Top, rakip oyuncudan bilinçli bir şekilde gelirse (örneğin savunmacının pası kesmek isterken yaptığı bilinçli dokunuş), ofsayt pozisyonu geçersiz olur.
Korner, taç ya da kale vuruşlarında ofsayt uygulanmaz.
Bu kuralların amacı, futbolun akışını kesmeden adil bir oyun ortamı sağlamaktır.
Kalecinin arkasında olmak neden her zaman ofsayt değildir?
Google’da sıkça aratılan "kalecinin arkasında olmak ofsayt mı?" sorusunun cevabı, kuralın yanlış anlaşılması nedeniyle kafa karışıklığı yaratabiliyor. Bir oyuncu kalecinin arkasında olsa bile, eğer önünde iki rakip oyuncu varsa, bu pozisyon ofsayt sayılmaz.
Unutulmaması gereken nokta, ofsaytın sadece kaleciye göre değil, sahadaki en gerideki iki rakip oyuncuya göre hesaplandığıdır. Kaleci bu oyunculardan biri olabilir ama bu şart değildir. Bu yüzden, ofsayt çizgisi kalecinin değil, rakip savunma oyuncularının konumuna göre belirlenir.
Ofsayt için topun oynandığı an neden kritiktir?
Ofsayt kuralı yalnızca oyuncunun sahadaki konumuna değil, aynı zamanda topun oynandığı ana da bağlıdır. Oyuncu topun oynandığı anda ofsayttaysa, ancak top ona birkaç saniye sonra geliyorsa bile, pozisyon yine de ofsayttır.
Bu yüzden hakemler ve VAR sistemi, ofsayt kararlarını değerlendirirken topun ayaktan çıktığı anı baz alır. Bir oyuncu sonradan geriye dönse de, topun oynandığı andaki konumu belirleyici olur.
Ofsayt nedir, nasıl anlaşılır, hangi pozisyonlar hatalı yorumlanır?
Özellikle VAR sistemi devreye girmeden önce ofsayt kararları büyük tartışmalara yol açıyordu. Günümüzde milimetrik ölçümlerle ofsayt kararı verilse de, hala bazı pozisyonlar yanıltıcı olabiliyor. Özellikle:
Kalecinin önde olduğu pozisyonlarda,
Hücum oyuncusunun pasif olduğu anlarda,
Topun rakipten geldiği durumlarda,
ofsaytın doğru şekilde yorumlanması için oyunun kuralına hâkim olmak gerekiyor.
