İlaçlar genellikle tüm vücuda yayılır ve etkilerini göstermesi için yüksek dozlarda alınmaları gerekir. Bu da yan etkilere yol açar ve tedaviyi zorlaştırır. ETH Zürich’teki araştırmacılar, bu sorunu çözmek için minik, manyetik mikrorobotlar geliştirdi.
Bu robotlar, kan damarlarının içinde adeta yüzer gibi hareket ediyor, hedefe ulaştığında çözünüp içindeki ilacı serbest bırakıyor. Böylece ilacın vücudun diğer bölgelerine zarar vermesi önleniyor ve tedavi daha güvenli hale geliyor. Robotlar, damar duvarlarında yuvarlanabiliyor, kan akışına karşı hareket edebiliyor ve manyetik alanlarla istenilen noktaya yönlendirilebiliyor.
MİKROROBOTLAR NASIL ÇALIŞIYOR?
Mikrorobotlar, jel bir kapsülün içinde yer alan küçük mıknatıs parçacıklarından oluşuyor. Bilim insanları, manyetik alanlar sayesinde robotu istediği yöne hareket ettirebiliyor. Hedefe yaklaştığında yüksek frekanslı manyetik alan uygulayarak kapsülün çözülmesini sağlıyor ve ilaç tam ihtiyaç duyulan noktaya ulaşıyor.
Robotların içindeki tantalum nanoparçacıkları sayesinde hareketleri X-ray ile takip edilebiliyor. Bu sayede araştırmacılar, robotların damar içindeki yolculuğunu anlık olarak izleyebiliyor. Laboratuvar ve hayvan deneylerinde, mikrorobotların hedefe ulaşma oranı %95’in üzerinde çıktı. Saatte birkaç milimetre hızla damar duvarında yuvarlanabiliyor, bazı durumlarda ise güçlü manyetik alanlarla kan akımına karşı saatte 20 cm’ye kadar ilerleyebiliyor.
TEDAVİDE VE GELECEKTEKİ KULLANIM ALANLARINDA UMUT
Araştırmacılar, mikrorobotları sadece inme tedavisinde değil; tümör ilaçlarının lokal olarak verilmesi veya yerel enfeksiyon tedavisinde de kullanmayı planlıyor. Domuz ve koyun deneylerinde robotlar başarıyla yönlendirildi ve hedefe ulaştı.
Bilim insanları, mikrorobotların klinik denemelere başlamasını yakın bir hedef olarak görüyor. Eğer başarılı olursa, bu teknoloji hastalara daha düşük yan etkiyle, daha etkili tedavi imkânı sunacak ve ilaç tedavisinin şeklini değiştirecek.
