Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kasım ayı market ve üretici fiyatlarını açıkladı. Buna göre 42 ürünün 18’inde fiyat artışı, 24’ünde ise düşüş gözlendi. Marketlerde fiyatı en fazla artan ürün pırasa olurken, üreticide en çok fiyat artışı patateste görüldü.
PIRASA MARKETTE FİYATI EN ÇOK ARTAN ÜRÜN OLDU
Bayraktar özellikle pırasadaki fiyat artışına dikkat çekerek, market fiyatının yüzde 149,5 yükseldiğini söyledi. Pırasa fiyatını yüzde 118,3 ile ıspanak, yüzde 71,7 ile fındık ve yüzde 58,5 ile Antep fıstığı takip etti.
MANDALİNA VE PORTAKAL DA REKOR KIRDI
Kasımda üretici ve market arasındaki fiyat farkının en yüksek olduğu ürün mandalina oldu. Üreticide 6,20 TL olan mandalina markette 30,56 TL’ye satıldı. Bu, üretici-müşteri farkının yüzde 392,86 olduğu anlamına geliyor.
Portakal ise yüzde 206,87 ile ikinci sırada yer aldı. Bayraktar, fiyat farklarının ıspanak, maydanoz ve havuçta da ciddi olduğunu belirtti. Marketlerde fiyatı en çok düşen ürün ise marul, üreticide en çok düşüş ise portakal olarak kayıtlara geçti.
ÜRETİCİ FİYATLARINDA KASIM HAREKETLİLİĞİ
Üreticide 34 ürünün 10’unda fiyat artışı, 18’inde düşüş, 6’sında ise değişim olmadı. Fiyatı en çok düşen ürün portakal (%43,1) olurken, en çok artış patateste (%34,9) görüldü.
Bayraktar, mandalina fiyatındaki dalgalanmanın sebeplerini şöyle açıkladı:
"Adana’da tarım işçilerinin ücret artışı talebiyle 10 gün süren grev, erkenci mandalina hasadını aksattı.
Rusya’nın Türkiye yerine alternatif ülkelere yönelmesi, ihracatta daralmaya yol açtı.
Geçen yıl yok yılı yaşanan mandalinada bu yıl rekolte yüksek ve arz fazlası oluştu."
Bayraktar, kasım ayında tarımsal girdi fiyatlarının da yükseldiğini vurguladı:
- Amonyum nitrat gübresi: %5,6 artış
- Amonyum sülfat gübresi: %4,2 artış
- Tarım ilacı fiyatları: %13,6 artış
- Elektrik: yıllık %12,8 artış
- Mazot: aylık %2,9, yıllık %29,9 artış
Depolama ve işçilik maliyetlerindeki artış da sebze ve meyve fiyatlarını yukarı çekti. Salatalık ve pırasada arz azlığı, fiyat artışını desteklerken; karnabahar, kabak ve soğanda arz fazlası fiyatları aşağı çekti.
Bayraktar, kasım ayındaki fiyat hareketlerini değerlendirirken özellikle meyve ve sebzede arz-talep dengesinin fiyatları belirleyen en kritik faktör olduğunu belirtti. Pazarın yıl sonuna yaklaşırken bu dalgalanmaların devam etmesi bekleniyor.