İlk olarak, “katalog suç” kavramı CMK’da belirli maddelerde sayılan ve ağır nitelik taşıyan suç gruplarını ifade ediyor. Bu suçlar, soruşturma süreçlerinde savcılığa geniş yetkiler tanıyor ve tutuklama kararı verilirken hâkimlerin değerlendirmesinde ek kriter oluşturuyor. İşte katalog suçlara ilişkin merak edilen başlıklar…
KATALOG SUÇLAR NEDİR?
Katalog suçlar, Ceza Muhakemesi Kanunu'nda yer alan özel listeler kapsamında ağır kabul edilen suç tipleridir. Bu suçlar, delil elde etme yöntemlerinden tutuklama kararlarına kadar birçok adli süreci doğrudan etkiler. Kanun koyucu, bu suçları topluma karşı ağır tehdit oluşturan fiiller olarak değerlendirmiştir.
KATALOG SUÇLAR CMK 100'E GÖRE NEDİR?
CMK 100'e göre katalog suçlar, tutuklama nedeninin var sayıldığı suç listesidir. Bu maddede, ağırlaştırılmış müebbet, müebbet ve 2 yıldan fazla hapis cezası gerektiren birçok suç katalog kapsamına alınır. Terör, uyuşturucu ticareti, cinsel istismar, yağma ve örgütlü suçlar bu maddeye dahildir.
KATALOG SUÇLAR CMK 135'E GÖRE NEDİR?
CMK 135 ise iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınmasına ilişkin düzenlemeyi içerir. Bu maddede sayılan katalog suçlar için mahkeme kararıyla telefon dinleme ve benzeri teknik takip tedbirleri uygulanabilir. Dolandırıcılık, rüşvet, kaçakçılık, örgütlü suçlar ve terör yeniden bu kapsamda yer alır.
SOSYAL MEDYA KATALOG SUÇLARI NELERDİR?
Sosyal medya üzerinden işlenebilen bazı suçlar da katalog suç niteliği taşıyabilir. Terör propagandası, çocuk istismarı içerikleri, uyuşturucu kullanımını özendirme, nefret söylemi ve örgütlü suç faaliyetleri bu kapsamdadır. Bu fiillerde dijital delil toplanması CMK hükümlerine göre yürütülür.
KATALOG SUÇLARA UYMAMAK NE DEMEK?
Katalog suçlara uymamak, soruşturma sırasında uygulanan koruma tedbirlerine veya mahkeme kararlarına aykırı davranmak anlamına gelir. Bu durum, soruşturmanın genişletilmesine ve ek yaptırımlara yol açar. Özellikle teknik takip kararlarına uymamak, süreci ağırlaştırabilir.
KATALOG SUÇ OLUNCA NE OLUR?
Bir fiilin katalog suç kapsamında değerlendirilmesi, tutuklama olasılığının artması, iletişimin dinlenmesi, teknik takip yapılması ve geniş delil toplama yetkilerinin devreye girmesi anlamına gelir. Soruşturma süreci daha sıkı yürütülür ve adli makamlar daha geniş yetki kullanır.
HANGİ SUÇLARDA TUTUKLAMA KARARI VERİLMEZ?
Genel olarak, yalnızca adli para cezası gerektiren ve üst sınırı düşük olan suçlarda tutuklama kararı verilmez. Ayrıca CMK’ya göre tutuklama için “kuvvetli suç şüphesi” ve “kaçma veya delilleri yok etme ihtimali” bulunmayan hallerde tutuklama uygulanmaz. Katalogda yer almayan hafif suçlarda tutuklama istisnai bir tedbirdir.
