Türkiye genelinde binlerce vaka kayda geçerken, bu yıl 13 kişi kene kaynaklı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetti. Uzmanlar, doğada zaman geçiren vatandaşların dikkatli olması gerektiğini vurgularken, kenelerin bazı kan gruplarına daha fazla yöneldiği de ortaya çıktı.
Keneler Herkesi Isırmıyor: Kan Grubu Tercihi Gündemde
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Yılmaz, kene vakalarıyla ilgili çarpıcı bir gözlemini paylaştı. Uzun yıllardır incelenen vakalarda, kenelerin tıpkı sivrisinekler gibi belli kan gruplarına daha çok yöneldiği dikkat çekti.
“En fazla 0 kan grubunu tercih ediyorlar. A grubu da sık hedef oluyor ama B grubu daha az ısırılıyor,” diyen Yılmaz, bunun henüz bilimsel bir çalışma ile kanıtlanmadığını, ancak sahada yapılan gözlemlerle bu eğilimin net biçimde fark edildiğini belirtti.
Kentlerde Panik Var, Ancak Tehlike Nerede?
Kene korkusu büyük şehirlerdeki yeşil alanları kullananları da tedirgin ediyor. İstanbul’daki Belgrad Ormanı, İzmir çevresi ya da Ankara’daki park alanlarında keneye rastlanıyor olsa da, Prof. Dr. Yılmaz’a göre bu bölgelerde Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) taşıyan kene türleri bulunmuyor.
“Örneğin Ankara’daki KKKA vakalarının çoğu Çorum kaynaklı. Aynı şekilde İzmir’de enfeksiyon kapan hastaların büyük kısmı, kırsal bölgelerden gelen kişilerden oluşuyor,” diyerek asıl tehlikenin kırsalda olduğunu vurguladı.
Mevsimsel Seyir: Ağustos'ta Vakalar Azalıyor
Prof. Dr. Yılmaz, KKKA hastalığının yıl içindeki seyri hakkında da bilgi verdi:
“Keneler kışın toprak altında uyur, baharda uyanır ve aç oldukları için saldırganlaşır. Nisan'da vakalar başlar, haziranda zirve yapar. Temmuzda azalır, ağustosta ise sayılar genellikle bir-ikiye kadar düşer.”
Kene Isırığına Karşı Hayati Önlemler
Kenelerin genellikle sıcak ve nemli bölgeleri tercih ettiğini hatırlatan uzmanlar, doğa yürüyüşlerinden sonra vücudun mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini vurguluyor. Özellikle kulak arkası, koltuk altı, kasık ve diz arkası gibi bölgeler gözden kaçmamalı.
Keneye çıplak elle asla dokunulmamalı. Eldiven, bez ya da poşet gibi yardımcı malzemelerle, keneyi deriye en yakın noktadan dikkatlice çıkarmak gerekiyor. Yanlış müdahaleler — örneğin kolonya dökmek, sigara basmak veya kene üzerine kimyasal sürmek — hastalığın bulaşma riskini artırabiliyor. Bu nedenle, kene çıkarıldıktan sonra en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulması hayati önem taşıyor.
13 Kişi Hayatını Kaybetti
2025 yılı itibarıyla, kene kaynaklı 7.801 vaka kayıtlara geçti. Sağlık yetkilileri, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Lyme hastalığı, Babesiosis ve Theileriosis gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilen kenelerin 200'ü aşkın farklı hastalık etkenini taşıyabileceğini bildiriyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı kaynaklarına göre, bu yıl kene nedeniyle 13 kişi yaşamını yitirdi. Uzmanlar, özellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşan vatandaşların ve doğayla iç içe yaşayanların kene konusunda daha bilinçli hareket etmeleri gerektiğini hatırlatıyor.
