Mamak Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü ekipleri, Durali Alıç Mahallesi’nde yer alan Türkiye Kazakistan Dostluk Parkı’ndaki Abay Kunanbayev büstünün restorasyon çalışmalarını tamamladı. Tahrip edilen büst, onarımın ardından parkta yeniden vatandaşlarla buluştu.
TAHRİP EDİLEN BÜST RESTORE EDİLDİ
Geçtiğimiz günlerde kimliği belirsiz kişiler tarafından çalınmak istenen ve bu sırada zarar gören büst, mahalle sakinlerinin ihbarı üzerine Mamak Belediyesi ekiplerince yerinden kaldırılmıştı. Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından yapılan titiz çalışmalar sonucu büst restore edilerek eski görünümüne kavuşturuldu. Restorasyonun tamamlanmasının ardından büst, yeniden Türkiye Kazakistan Dostluk Parkı’ndaki yerine monte edildi.
KAZAK EDEBİYATININ ÖNCÜSÜ: ABAY KUNANBAYEV
Kazakistan’ın en büyük şairlerinden biri olarak kabul edilen Abay Kunanbayev (1845-1904); yazar, filozof, eğitimci ve modern Kazak edebiyatının kurucusu olarak tanınıyor. Realist ve yenilikçi anlayışıyla Kazak kültürüne yön veren Kunanbayev, hem edebiyatta hem de toplumsal yaşamda reformcu fikirleriyle kendisinden sonraki kuşaklara ilham kaynağı oldu.
Ayrıca halk müziğine yeni ölçüler ve türler kazandıran Abay Kunanbayev, Kazak halk edebiyatında modernleşme sürecinin öncülerinden biri olarak görülüyor.
MAHALLE SAKİNLERİNDEN TEŞEKKÜR
Büstün yeniden yerine yerleştirilmesi mahalle sakinleri tarafından memnuniyetle karşılandı. Vatandaşlar, Mamak Belediyesi’ne kültürel değerlere sahip çıkıldığı için teşekkür etti. Belediye sakinlerinden Kamil Kadıoğlu “Büstün tahrip edildiğini görünce çok üzülmüştük. Belediyemizin hızlı şekilde müdahale edip onarıp geri getirmesi bizi çok mutlu etti.” sözlerini kullandı. Erdal Tepeli ise, "Abay Kunanbayev gibi önemli bir kültür insanının büstünün parkta yeniden yer alması çok değerli. Bu tür semboller dostluğun göstergesidir.”dedi.
ABAY KUNANBAYEV KİMDİR?
Kazak Türkü şair, besteci ve filozof olan Abay İbrahim Kunanbayoğlu, 19. yüzyılın önde gelen entelektüellerinden biri olarak, Kazak halkının sosyal ve ahlaki sorunlarını eserlerine yansıttı. Liberal İslam anlayışıyla hareket eden Abay, Kazak medeniyetini Avrupa ve Rus kültürleriyle yakınlaştırmayı hedefleyen bir reformcuydu.
DOĞUMU VE EĞİTİMİ
Abay, 10 Ağustos 1845’te Doğu Kazakistan’daki Şıngıs Dağı bölgesinde, Argın klanına mensup bir ailede dünyaya geldi. Babası Kunanbay, annesi ise Uljan’dı. Doğum adı İbrahim olan şaire, Kazakça “dikkatli” anlamına gelen “Abay” lakabı verildi. Eğitimine Rus okulunda başlayan Abay, daha sonra medreseye devam etti. Semey’deki öğrenim yıllarında Rus edebiyatının önde gelen isimlerinden Mihail Lermontov ve Aleksandr Puşkin’in eserleriyle tanıştı. Ayrıca Arap, Fars ve Türk edebiyatlarından etkilenerek kendi şiir dilini oluşturdu.
KAZAK KÜLTÜRÜNE KATKILARI
Abay Kunanbayev’in Kazak kültürüne katkıları, milliyetçilik duygusunu güçlendiren ve halk kültürünü geliştiren şiirleriyle ön plana çıktı. Ondan önceki Kazak şairleri çoğunlukla göçebe yaşam tarzını yansıtan sözlü eserler üretirken, Abay yazılı kültürü ön plana çıkararak yeni bir edebî anlayış geliştirdi. 19. yüzyılda Kazakistan’ın Rus, Batı ve Asya kültürlerinin etkisi altına girmesiyle birlikte eğitim alanında büyük değişimler yaşanırken, Abay bu süreçte halkının modern düşünceyle tanışmasına öncülük etti.
EDEBİ ANLAYIŞI VE ESERLERİ
Abay, şiirlerinde toplumsal sorunları ve bireyin ahlaki gelişimini merkeze aldı. Halkının eğitimi için çaba sarf eden şair, aynı zamanda Rus edebiyatından yaptığı çevirilerle Kazak halkını yeni edebî ufuklarla tanıştırdı. Şiirlerinde biçim ve içerik açısından halk edebiyatının izleri görülse de, düşünsel yönüyle didaktik bir üslup benimsedi. Eserleri, ölümünden sonra 1906 yılında yayımlandı; 1921 ve 1922 yıllarında ise yeniden basıldı.
FİKİRLERİ VE MİRASİ
Abay Kunanbayev, Kazak halkının modernleşmesi için eğitim ve kültürün önemini vurguladı. Felsefi düşünceleri, eğitimli Kazak aydınlarını derinden etkiledi. Onun çalışmaları, Kazak halkının kimliğini koruyarak çağdaş dünyayla bütünleşmesini hedefleyen bir düşünce akımının temelini oluşturdu. 6 Temmuz 1904’te hayatını kaybeden Abay, bugün hem Kazakistan’da hem de Türk dünyasında aydınlanmanın sembollerinden biri olarak anılmaktadır.
