Zincir marketlerin pazar günü kapalı olması tartışmaları sürerken, Ankara’da mahalle bakkalı Malik T., haftada bir gün kapanmanın küçük esnaf için denge sağlayacağını ve istihdamı olumlu etkileyebileceğini söyledi.
TARTIŞMALAR PERAKENDE SEKTÖRÜ İKİYE BÖLDÜ
Türkiye’de zincir marketlerin pazar günü kapalı olup olmayacağı tartışması perakende sektörünü ikiye böldü. Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF), Avrupa örneklerine atıfta bulunarak zincir marketlerin pazar günü kapalı olmasını desteklerken, Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu (TAMPF) ve Gıda Perakendecileri Derneği (GPD) bu görüşe itiraz ediyor. GPD, haftada bir gün kapanmanın sadece mağaza istihdamında değil, tedarik zinciri ve dolaylı sektörlerde de ciddi kayıplara yol açacağını belirtiyor. Bu tartışmalar sürerken, Ankara’nın klasik mahalle bakkallarından Malik T., küçük esnafın gözünden konuyu değerlendirdi ve kendi gözlemlerini paylaştı.
KARAR, KÜÇÜK ESNAF İÇİN DENGE VE FIRSAT OLABİLİR Mİ?
Malik T., zincir marketlerin haftanın 7 günü açık olmasının küçük esnaf için ciddi bir rekabet sorunu yarattığını ifade ederek, “Marketler her gün açık, insanlar çoğu zaman onların yolunu tutuyor. Pazar günü kapalı olurlarsa, mahalle bakkallarına yönelirler, bu da satışlarımızı artırır. Bizim için nefes almak gibi olur” açıklamasını yaptı.
ALINMA İHTİMALİ OLAN KARAR, KÜÇÜK ESNAFI DOĞRUDAN ETKİLER Mİ?
Malik T., zincir marketlerin kapanmasının küçük esnafın işleyişine doğrudan zarar vermeyeceğini vurgulayarak şunları kaydetti:
“Bizim bakkalda çalışan sayısı az, haftalık iş planımız değişmez. Marketler kapalı olursa pazar günü biraz ek gelir elde edebiliriz ama esas gelirimiz diğer günlerden geliyor.”
Ancak esnaf, GPD’nin açıklamasına göre, zincir marketlerdeki çalışanlar için durum farklı. Dernek, haftada bir gün kapanmanın mağaza istihdamını yüzde 14 oranında azaltabileceğini ve tedarik zinciri ile diğer sektörleri de etkileyebileceğini vurguluyor.
"TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİLEBİLİR"
Malik T., küçük işletmeler açısından tedarik zincirinin yönetilebilir olduğunu ifade ederek, “Biz ürünlerimizi günlük alıyoruz, çoğu zaman eksik olmaz. Ama marketler kapanırsa büyük ürün tedarik zincirinde aksama olabilir. Hızlı tüketim ürünlerinde kayıplar yaşanabilir” dedi. Bu durum, GPD’nin uyarısıyla paralel; dernek, haftalık kapanmanın sadece mağaza içi değil, dolaylı etkileşimde bulunan üretim ve lojistik sektörlerinde de istihdamı azaltacağını ifade ediyor.
PAZAR GÜNÜ KAPANMA İHTİMALİ TÜKETİCİ ALIŞKANLIKLARINI ETKİLER Mİ?
Ankara’daki mahalle bakkalı Malik T., zincir marketlerin pazar günü kapalı olmasının tüketici alışkanlıklarını değiştireceğini belirterek, “İnsanlar alışverişlerini sürdürecek, ancak artık daha çok mahalle bakkallarına yönelirler. Bu hem müşterilerle bağımızı güçlendirir hem de yerel esnafın desteklenmesine katkı sağlar” dedi. Öte yandan Gıda Perakendecileri Derneği, dijitalleşmenin yaygınlığına dikkat çekerek, günün 24 saati internet üzerinden alışveriş yapılabildiğini ve bunun pazar günü kapalı olma uygulamasının etkisini sınırlayabileceğini ifade etti.
Malik T., sektörün büyük temsilcilerinin kararları ile küçük esnafın gerçek durumu arasında fark olduğunu da vurgulayarak, “Büyük marketler kendi çıkarlarını koruyor ama küçük bakkal ve mahalle halkının ihtiyaçları göz ardı ediliyor. Devlet ve sektör yetkilileri, karar alırken bizim görüşümüzü de dikkate almalı” sözleriyle devlet desteğinin bu açıdan son derece önemli olduğunun da altını çizdi.
KAPANMALAR, UZUN VADEDE EKONOMİK DENGEYİ SAĞLAYABİLİR
Malik T., “Marketler kısa vadede kaybeder belki ama biz nefes alırız, yerel ekonomi biraz canlanır. Tüketici mağduriyetini azaltmak için kararlar tüm sektörün dengesi gözetilerek alınmalı" diyerek, haftada bir gün kapanmanın uzun vadede ekonomik dengeyi sağlayacağını söyledi. GPD’nin verilerine göre, haftada bir gün kapanmanın zincir marketlerde istihdam kaybına yol açacağı gerçek olsa da, küçük esnaf için pazar günü kapanmanın dengeli bir fırsat yaratabileceği görülüyor.