Sağlık

Maymun çiçeği virüsü nedir? Bulaşma yolları, ölüm riski ve hangi ülkelerde görüldü

Son yıllarda dünya genelinde endişeye yol açan, ancak tarihsel olarak bilinen bir hastalık olan maymun çiçeği virüsü (Monkeypox), Orthopoxvirus ailesine ait, hayvanlardan insanlara bulaşabilen bir viral enfeksiyondur.

Genellikle Afrika kıtasında endemik olarak görülen bu virüs, 2022 yılında dünya genelinde yaşanan salgınla birlikte küresel bir gündem maddesi haline gelmiştir. Hastalık, çiçek hastalığına benzeyen belirtilerle seyreder ancak genellikle daha hafif bir klinik tabloya sahiptir.

Maymun çiçeği ilk nerede çıkar?

Maymun çiçeği virüsü, adını 1958 yılında Danimarka'daki bir laboratuvarda, araştırma amaçlı tutulan maymunlarda ilk kez tespit edilmesinden alır. Ancak, virüsün insanlarda ilk vakası 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (eski adıyla Zaire) bildirilmiştir. O tarihten itibaren virüs, genellikle Orta ve Batı Afrika'daki yağmur ormanları bölgelerinde sınırlı salgınlarla seyretmiştir. 2022 yılında, Afrika dışındaki ülkelerde de vakaların görülmesi, virüsün yayılımı hakkında küresel bir endişe yaratmıştır.

Maymun çiçeği virüsü hangi ülkelerde görüldü? Türkiye'de maymun çiçeği vakası var mı?

Maymun çiçeği virüsü hangi ülkelerde görüldü? Virüsün endemik olduğu başlıca ülkeler; Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Nijerya, Kamerun ve Orta Afrika Cumhuriyeti gibi Afrika ülkeleridir. 2022'deki küresel salgın sırasında ise, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika, Asya ve Avustralya'da da birçok vaka bildirilmiştir.

Türkiye'de maymun çiçeği vakası var mı? sorusunun cevabı, resmi sağlık otoriteleri tarafından düzenli olarak güncellenmektedir. 2022 salgını sırasında Türkiye'de de sınırlı sayıda vaka tespit edilmiş, ancak virüsün yayılımı kontrol altına alınmıştır. Sağlık Bakanlığı, vakaları yakından takip etmekte ve gerekli önlemleri almaktadır.

Maymun çiçeği virüsü kaç kişide var?

Maymun çiçeği virüsü kaç kişide var? Bu soruya anlık bir cevap vermek mümkün olmamakla birlikte, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), salgın dönemlerinde vaka sayılarını düzenli olarak raporlamaktadır. Virüsün yayılımı, salgının büyüklüğüne ve coğrafi alanına göre değişir. 2022 yılındaki salgında, dünya genelinde on binlerce vaka bildirilmiştir.

Maymun çiçeği ölüm riski nedir?

Maymun çiçeği ölüm riski nedir? Bu virüs, çiçek hastalığına göre daha düşük bir ölüm oranına sahiptir. Ölüm oranı, virüsün suşuna (Batı Afrika suşu daha düşük ölüm oranına sahiptir) ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Hastalık genellikle kendini sınırlayan bir enfeksiyon olsa da, çocuklar, bağışıklık sistemi zayıf olanlar ve hamile kadınlar gibi risk gruplarında ölümcül olabilir.

Maymun çiçeği virüsü nasıl bulaşır?

Maymun çiçeği virüsü, çeşitli yollarla bulaşabilir:

  • Hayvandan insana: Virüsü taşıyan kemirgenler, maymunlar gibi hayvanlarla doğrudan temas veya onların etiyle temastan bulaşır.

  • İnsandan insana:

    • Lezyonlar ve vücut sıvıları: Enfekte kişinin cilt lezyonları, yaraları ve vücut sıvılarıyla (kan, tükürük vb.) doğrudan temas.

    • Damlacık yolu: Uzun süreli ve yakın yüz yüze temas sırasında solunum damlacıklarıyla.

    • Enfekte eşyalar: Virüs bulaşmış giysiler, yatak örtüleri veya havlularla temastan bulaşabilir.

Cinsel temas da, lezyonlar aracılığıyla virüsün yayılmasında önemli bir rol oynayabilir.