Yapay zeka teknolojilerinin öncüsü OpenAI, beş yıl aradan sonra ilk kez açık kaynak topluluğuna yönelik iki yeni model tanıttı. gpt-oss-120b ve gpt-oss-20b adını taşıyan bu modeller, geliştiricilerin ücretsiz erişimine sunuldu ve Hugging Face platformu üzerinden indirilebilir hale geldi.
Şirketin daha önce GPT-2 ile adım attığı açık model politikasına dönüş sinyali veren bu gelişme, yapay zeka alanında önemli bir kırılma noktası olarak değerlendiriliyor.
YENİ MODELLERİN ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLERİ: DÜŞÜK DONANIMLA YÜKSEK PERFORMANS
OpenAI’ın duyurduğu yeni modeller, düşük donanım gereksinimleriyle dikkat çekiyor. gpt-oss-120b modeli tek bir Nvidia GPU ile çalışabilecek şekilde optimize edilirken, daha kompakt versiyon olan gpt-oss-20b, yalnızca 16 GB belleğe sahip dizüstü bilgisayarlarda dahi kullanılabiliyor.
Bu sayede, bireysel geliştiriciler ve küçük ölçekli girişimler de yüksek performanslı yapay zeka araçlarına erişim sağlayabiliyor. OpenAI, bu modellerin özellikle bulut temelli sistemlerle birlikte çalışacak şekilde tasarlandığını belirtiyor. Böylece kullanıcılar, açık modelin sınırlarını zorlayan görevlerde daha güçlü kapalı modellere geçiş yapabilecek.
STRATEJİK DEĞİŞİKLİK: KAPALI MODEL POLİTİKASINDAN GERİ ADIM
OpenAI, kuruluş yıllarında açık kaynak ilkelerine bağlı bir yol izliyordu. Ancak sonraki yıllarda ticarileşme stratejisi doğrultusunda daha kapalı sistemlere yönelmişti. Bu yaklaşım, geliştiricilerin API üzerinden ücretli erişim sağlamasına imkân tanımış ve şirketin önemli gelir kapılarından biri haline gelmişti.
Ancak CEO Sam Altman, geçtiğimiz Ocak ayında yaptığı açıklamada bu politikadan duyduğu pişmanlığı dile getirerek, “Tarihin yanlış tarafında yer aldık” ifadesini kullanmıştı. Bu açıklama, şirketin açık kaynak alanındaki baskıyı ve değişen küresel dengeleri dikkate aldığını göstermişti.
KÜRESEL BASKI VE POLİTİK ETKİLER
OpenAI’ın bu adımı yalnızca teknik değil, politik bir bağlamda da değerlendiriliyor. Çinli şirketlerin (örneğin DeepSeek, Moonshot AI, Alibaba Qwen) dünya çapında popüler açık modeller geliştirmesi, ABD merkezli yapay zeka kuruluşlarını yeni bir stratejiye zorladı.
Temmuz ayında eski ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Amerikan değerleriyle uyumlu yapay zeka gelişimini teşvik etmek amacıyla açık kaynak teknolojilere daha fazla destek verilmesi çağrısında bulunmuştu. OpenAI’ın bu modelleri duyurması, bu yöndeki beklentilere bir yanıt olarak da görülüyor.
PERFORMANS BAŞARILI, ANCAK HALÜSİNASYON ORANI YÜKSEK
Yeni modeller çeşitli testlerde dikkat çekici performanslar sergiledi. Codeforces adlı rekabetçi programlama sınavında, gpt-oss-120b ve gpt-oss-20b modelleri sırasıyla 2622 ve 2516 puanla DeepSeek R1 modelini geride bıraktı. Humanity's Last Exam (HLE) testinde ise başarı oranları sırasıyla %19 ve %17,3 olarak ölçüldü.
Ancak bu başarıların yanında önemli bir sorun da göze çarpıyor: Halüsinasyon oranları oldukça yüksek. Şirketin kendi verilerine göre, gpt-oss-120b modeli yanıtlarının %49’unda, gpt-oss-20b ise %53’ünde yanlış bilgi üretiyor. Karşılaştırmak gerekirse, şirketin kapalı modeli o1 yalnızca %16, o4-mini ise %36 halüsinasyon oranına sahip.
OpenAI, bu durumun küçük model boyutlarından ve bilgi yoğunluğunun düşük olmasından kaynaklandığını ifade ederek, bu sonuçların beklenen seviyede olduğunu belirtiyor.
OPENAI’IN GELECEK VİZYONU AÇIK MODELLERLE ŞEKİLLENİYOR
OpenAI’ın yeni açık kaynak hamlesi, sadece teknik bir gelişme değil; aynı zamanda şirketin geleceğe dair yaklaşımında önemli bir değişimi temsil ediyor. Geliştiricilere özgürlük tanıyan, iş birliklerini artıran ve küresel rekabete uyum sağlayan bu adım, şirketin hem etik hem de stratejik duruşunu yeniden şekillendiriyor.
Yapay zeka alanındaki küresel yarışta kartlar yeniden karılırken, OpenAI’ın attığı bu adım, sektör genelinde dengeleri değiştirecek gibi görünüyor.