Bakan Uraloğlu duyurdu: Antalya'ya dev ulaşım yatırımı!
Bakan Uraloğlu duyurdu: Antalya'ya dev ulaşım yatırımı!
İçeriği Görüntüle
Tarihte bazı isimler vardır ki sıradan hayatlarından koparak büyük tahtlara otururlar. I. Katerina, fakir bir köylü kızı olarak dünyaya gelip Rusya’nın ilk kadın hükümdarı olmayı başaran ve Osmanlı tarihine de adını yazdıran nadir isimlerden biridir. Baltacı Mehmed Paşa ile Prut Savaşı sırasında görüştüğü iddiaları, Rus Çarı I. Petro’nun (Büyük Petro) yanında yükselişi ve tahta çıkış hikayesi, onu tarihin en dikkat çekici kadın figürlerinden biri yapmıştır. Peki, köylü bir kız olarak doğup Rus tahtına oturmayı başaran I. Katerina'nın hikayesi nasıl şekillendi? İşte, savaş, aşk, entrika ve güç mücadelesiyle dolu hayatı…

Sıradan Bir Köylü Kızından Rus Çariçeliğine Uzanan Hikaye

I. Katerina, 15 Nisan 1684’te Litvanya sınırlarında yer alan Kurşaş'ta (günümüzde Letonya) doğdu. Doğduğunda adı Marta Elena Skavronska idi ve yoksul bir köylü ailesinin kızıydı. Henüz üç yaşında annesini kaybedince, onu bir Lüterci papaz olan Johann Ernst Glück büyüttü. Bu, onun dini eğitim almasını sağladı ancak kaderi onu bambaşka bir yola sürükleyecekti. Rusların İsveç ile yaptığı savaşlar sırasında esir alınan Marta, önce bir Rus komutanının evinde hizmetçiliğe başladı, ardından Çar Petro’nun danışmanlarından birinin evine geçti. Burada çamaşırcı olarak çalışırken Petro ile tanıştı. Kaderin ona sunduğu en büyük dönüm noktası işte bu karşılaşma oldu.

Büyük Petro’nun Gözdesi Haline Gelişi ve Güç Kazanması

1703 yılına gelindiğinde, Marta Çar Petro’nun dikkatini çekmeyi başardı ve kısa sürede onun gözdesi haline geldi. Petro’nun yanında yükselmek için güzelliğinden çok zekasını kullandı ve Çar’ın en sadık destekçilerinden biri olmayı başardı. 1705 yılında Ortodoksluğa geçerek "Ekaterina Aleksiyevna" adını aldı. Artık bir köylü kızı değil, Rusya’nın en güçlü adamının en yakınındaki isimdi. Ancak Petro’nun resmî nikâh yapmaması nedeniyle uzun yıllar boyunca resmî bir statüye sahip olamadı. Bu belirsizlik 1711 yılında, Osmanlı ve Rusya arasında yaşanan Prut Savaşı ile yeni bir boyut kazandı.

Prut Savaşı ve Osmanlı İle Bağlantısı: Baltacı Mehmed Paşa ile Gerçekten Görüştü mü?

1711’de Osmanlı Devleti ile Rusya arasındaki savaş Rusların büyük bir yenilgisiyle sonuçlanmak üzereydi. Osmanlı ordusu, Büyük Petro ve askerlerini Prut Nehri kıyısında tamamen kuşatmıştı. Petro’nun kaçacak yeri kalmamıştı ve tarihe geçecek kritik bir karar verilmek zorundaydı. İşte tam bu noktada Katerina devreye girdi. Tarihçilerin bazılarına göre, Baltacı Mehmed Paşa ile bizzat görüşerek Osmanlı'yı barış yapmaya ikna etti. Rivayetlere göre, Katerina Osmanlı komutanına büyük hediyeler sundu, hatta daha da fazlasını teklif etti. Ancak bu iddiaların gerçekliği kesin olarak kanıtlanabilmiş değil. Osmanlı, sonunda Prut Antlaşması’nı imzalayarak Rus ordusunun tamamen yok olmasını engelledi. Katerina’nın bu süreçte nasıl bir rol oynadığı hâlâ tartışma konusu olsa da, onun diplomatik zekâsı ve Osmanlı yönetimiyle olan temasları, gelecekte Çariçe olmasına giden yolu açtı.

Resmi Olarak Çariçe Oluşu ve Rusya'yı Yönetmesi

1712 yılına gelindiğinde, Büyük Petro nihayet Katerina ile resmen evlendi. Artık o, sadece Çar’ın gözdesi değil, resmî olarak Rusya’nın Çariçesi idi. Ancak onun gerçek yükselişi Petro’nun ölümünden sonra başladı. 1724 yılında Petro, Katerina’ya resmen taç giydirerek onu ortak hükümdar ilan etti. Fakat Petro’nun ölümünden sonra asiller arasında büyük bir taht mücadelesi başladı. Bazı soylular bir köylü kızının Rus tahtına çıkmasına karşı çıksa da, Katerina ordu ve saray muhafızlarının desteğini alarak 1725 yılında Rusya’nın tek hükümdarı oldu. Böylece tarihe Rusya’nın ilk kadın çarı olarak geçti. Ancak tahtta kalışı uzun sürmedi…

Hükümdarlığı ve Erken Ölümü

I. Katerina, tahta çıktığında Rusya’yı Çar Petro’nun belirlediği altı kişilik bir danışmanlar heyetiyle yönetmeye başladı. Onun dış politikadaki en büyük hamlelerinden biri, İngiltere, Fransa ve Prusya’nın oluşturduğu Hannover Birliği’ne karşı Avusturya ve İspanya’nın tarafını tutmasıydı. Ancak sağlık problemleri ve iç mücadeleler, onun uzun yıllar tahtta kalmasını engelledi. Sadece iki yıl hüküm sürdü ve 17 Mayıs 1727’de 43 yaşında tüberkülozdan hayatını kaybetti. Ölümünün ardından, onun yerini kızı Yelizaveta aldı ve Rusya’nın en güçlü kadın liderlerinden biri oldu.

Efsaneler ve Gerçekler: I. Katerina’nın Tarihteki Yeri

I. Katerina’nın hizmetçilikten çariçeliğe yükselişi, tarihteki en etkileyici dönüşümlerden biri olarak kabul edilir. Ancak onun Osmanlı ile olan bağlantısı hâlâ bir sır olarak kalmaya devam ediyor. Baltacı Mehmed Paşa ile gerçekten görüştü mü, Osmanlı’yı Prut Savaşı’nda barış yapmaya ikna etti mi? Bu soruların kesin bir cevabı olmasa da, onun siyasi zekâsı ve diplomatik yetenekleri sayesinde Rusya’nın geleceğini büyük ölçüde şekillendirdiği bir gerçek. Bugün bile, Osmanlı ve Rus tarihine dair en büyük dedikodulardan biri olmaya devam eden bu hikâye, Katerina’nın ne kadar etkili bir figür olduğunu kanıtlıyor.