UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan, Mimar Sinan’ın ustalık eseri olarak kabul edilen Selimiye Camii, 2021 yılında kapsamlı bir restorasyon sürecine girmişti. Ancak son gelen haber herkesi şaşkına çevirdi. Mahkeme restorasyonun durdurulmasına karar verdi.
Peki, Selimiye Camii restorasyonunu hangi firma yapıyor, neden durduruldu, mahkeme gerekçesi ne? Tüm bu sorulara net ve detaylı cevapları derledik.
Haberin Burada'nın haberine göre, restorasyonu gerçekleştiren firmanın geçmişteki projeleri ve mahkeme süreci de gündemde geniş yer buldu.
Selimiye Camii restorasyonunu hangi firma yapıyor, daha önce hangi yapıları restore etti?
Tarihi Selimiye Camii’nin restorasyon çalışmalarını Gürsoy Grup yürütüyor.
Restorasyon, Vakıflar Genel Müdürlüğü koordinasyonunda 2021 yılında başlatıldı. Gürsoy Grup; Çamlıca Camii, Ayasofya, Feshane gibi Türkiye’nin kültürel miras listesinde yer alan pek çok önemli yapının restorasyonunda görev aldı.
Bu nedenle Edirne Selimiye Camii restorasyonu için de tercih edilen firma oldu.
Selimiye Camii restorasyonu neden durduruldu, mahkeme ne karar verdi, gerekçe ne?
Edirne’deki yerel bir mahkeme, restorasyon süreciyle ilgili usulsüzlük iddiaları üzerine yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Mahkeme kararında, özellikle caminin bazı bölümlerindeki onarım yöntemlerinin bilimsel ilkelere aykırı olduğu yönünde şikâyetlerin dikkate alındığı belirtiliyor.
Ayrıca, mimari detayların özgünlüğünü koruyacak şekilde çalışılıp çalışılmadığı konusunda da teknik raporların talep edildiği öğrenildi.
Selimiye Camii restorasyonu kaç yılında başladı, kaç yıldır sürüyor, ne zaman bitecekti?
Restorasyon süreci Kasım 2021'de başlamıştı. Yaklaşık 4 yıllık bir süre içinde etap etap tamamlanması planlanan restorasyonda cami, bu süreç boyunca ibadete ve ziyarete açık tutulmuştu.
2025 sonuna kadar bitirilmesi öngörülen projede, mahkeme kararı nedeniyle bu tarihin ileri alınması muhtemel hale geldi.
Selimiye Camii UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde ne zaman yer aldı, neden bu kadar önemli?
Selimiye Camii, 2011 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne dahil edildi. Mimar Sinan’ın “ustalık eseri” olarak tanımladığı bu cami, yalnızca mimari güzelliğiyle değil, aynı zamanda Osmanlı mimarisinin zirve noktası olarak kabul edilmesiyle de büyük önem taşıyor.
Bu nedenle yapılan her müdahale, hem uluslararası koruma kuralları hem de bilim kurulları tarafından titizlikle inceleniyor.
Selimiye Camii restorasyon çalışmaları sırasında neler yapıldı, hangi bölümler restore edildi?
Gürsoy Grup tarafından yürütülen restorasyon kapsamında şu çalışmalar yapıldı:
Minarelerde statik güçlendirme
İç ve dış cephe temizliği
Kubbe restorasyonu ve çatlak analizleri
Kurşun kaplama yenileme
Kalem işleri ve hatların orijinaline uygun şekilde yeniden yapılması
Tüm bu işlemler, bilim kurulu gözetiminde, orijinal mimariye sadık kalınarak sürdürüldü. Ancak bazı sivil toplum kuruluşları ve mimarlar odası temsilcileri, bu süreçte bazı teknik detayların eksik veya hatalı olduğunu savundu.
Restorasyon durdurulunca ne olacak, projeye ne zaman devam edilecek?
Mahkemenin yürütmeyi durdurma kararının ardından, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Gürsoy Grup yeni teknik raporlar sunarak savunma hazırlığında.
Eğer projede bilimsel ilkelere aykırı bir durum olmadığı ortaya konulabilirse, mahkemenin durdurma kararının kaldırılması ve çalışmaların devam etmesi bekleniyor.
Gürsoy Grup kimdir, daha önce hangi restorasyonları yaptı, tartışmalı başka projeler oldu mu?
Gürsoy Grup, Türkiye’nin en büyük restorasyon firmalarından biri. Daha önce:
Ayasofya Camii restorasyonu
Çamlıca Camii çevre düzenlemesi
Feshane binası restorasyonu
gibi önemli projelerde yer aldı. Firma, kamu ihalelerinde sıkça tercih ediliyor ve genellikle büyük ölçekli tarihi yapıların restorasyonlarında uzmanlığıyla biliniyor.
Selimiye Camii restorasyonu hangi kurum denetiminde yapılıyor, bilim kurulu kimlerden oluşuyor?
Restorasyon çalışmaları, Vakıflar Genel Müdürlüğü gözetiminde ve bağımsız bilim kurulu denetiminde yürütülüyor.
Bilim kurulu üyeleri arasında mimarlar, tarihçiler, sanat tarihçileri ve yapı mühendisleri bulunuyor. Her aşamada, kullanılan malzemeden işçiliğe kadar detaylı raporlama yapılması şart koşuluyor.
Selimiye Camii şu anda ibadete açık mı, ziyaretçiler camiyi görebiliyor mu?
Evet, Selimiye Camii restorasyon süreci boyunca ibadete ve ziyarete açık tutuldu.
Ancak bazı bölümler zaman zaman güvenlik gerekçesiyle geçici olarak kapatılabiliyor. Mahkeme kararından sonra ise bu alanların daha uzun süre kapalı kalabileceği belirtiliyor.
Restorasyon durduktan sonra camide herhangi bir hasar oluşur mu, önlem alındı mı?
Restorasyon durdurulsa da, önleyici koruma kapsamında bazı geçici tedbirler alınmış durumda. Özellikle yapının statik güvenliğiyle ilgili önlemler yürürlükte kalmaya devam ediyor.
Uzmanlar, restorasyonun uzun süreli durdurulması halinde bazı estetik sorunların ya da nem hasarlarının ortaya çıkabileceğini belirtiyor.
Selimiye Camii restorasyonu için ayrılan bütçe ne kadardı, proje maliyeti açıklandı mı?
Resmi rakamlar açıklanmasa da, projenin toplam maliyetinin 100 milyon TL'nin üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Bu rakama, kullanılan özel malzemeler, iskele sistemleri, uzman işçilik ve bilimsel danışmanlık da dahil.
Mahkemenin restorasyonu durdurma kararı, sosyal medyada ve kamuoyunda iki farklı görüşe neden oldu.
Bazı kullanıcılar “Tarihi dokunun korunması için doğru karar” derken, bazıları ise “Bu tür durdurmalar eserin zarar görmesine neden olabilir” yorumunda bulundu.
Özellikle mimarlık ve sanat çevreleri, bilimsel şeffaflık çağrısı yaparak sürecin kamuoyuna açık şekilde yürütülmesini talep ediyor.