SKOLYOZ NEDİR, NEDEN OLUR?
Skolyoz çoğunlukla omurganın sağ veya sola eğilimli şekilde S şeklinde yamukluk olarak tanımlanır. Hastaların yaklaşık %80’i “idiopatik skolyoz” kategorisindedir; yani skolyozun nedeni net değildir, ancak özellikle ergenlikte büyüme hızlanınca ortaya çıkma eğilimi gösterir. Bunun dışında doğumsal omurga anomalileri, nöromüsküler hastalıklar (örneğin spina bifida, serebral palsi) veya yaşlılıkta görülen dejeneratif eklem/kıkırdak sorunları skolyoza yol açabilir.
SKOLYOZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Skolyoz belirtileri genellikle duruş bozukluklarıyla kendini gösterir. Dışarıdan bakıldığında da çok rahat görülebilen ve anlaşılabilen bir hastalık belirtisi vardır. Bu nedenle skolyoz geçirenlerin kendileri de başkaları da erken teşhis için avantajlı olabilirler.
SKOLYOZ EGZERSİZLERİ NELERDİR?
Skolyoz egzersizleri, konservatif tedavide ilk basamakta yer alır. Fizik tedaviyle desteklenen korse kullanımı, egzersizlerin etkinliğini artırır. Özellikle Schroth metodu (duruş, solunum teknikleri ve postür egzersizleri içeren yöntem) skolyozun ilerlemesini yavaşlatabilir. Önerilen “cat-cow”, “bird-dog”, “pelvic tilt” gibi egzersizler ise gövde dengesini artırarak kasları güçlendirmeye destek olur.
SKOLYOZ AMELİYATI NE ZAMAN GEREKİR VE NASIL YAPILIR?
Ameliyat genellikle Cobb açısı 45–50°’yi aştığında veya konservatif yöntemlere rağmen eğrilik ilerlediğinde gündeme gelir. İşlem; posterior (arka) veya anterior (yan) füzyon yöntemleriyle, omurga boyunca metal plaka, vida ya da çubukların yerleştirilmesiyle gerçekleştirilir . Ameliyat birkaç saat sürebilir, ardından epidural ve sistemik ağrı kontrolü yapılır.
SKOLYOZ'U ERKEN TEŞHİS ETMEK KRİTİK
Erken teşhis, skolyoz yönetiminde başarı için kritik öneme sahiptir. Ergenlik öncesi gözlem, fizyoterapi destekli egzersizler ve gerektiğinde cerrahi müdahale ile skolyozlu bireyler aktif hayatlarına devam edebilir. Unutulmamalıdır ki skolyoz tedavi edilmezse, ilerleyen yaşlarda ağrı, solunum kısıtlılığı ve yaşam kalitesinde düşüşe neden olabilir.
