Yapay zeka sohbet robotları, hayatın birçok alanında kullanıcıların hayatını kolaylaştırsa da psikolojik destek arayan bireyler için tehlikeli olabiliyor. Uzmanlar, kişisel geçmişi ve bireysel durumu bilmeyen, doğru sorular sormadan yorum yapan yapay zekanın, gerçek bir terapistin yerini asla tutamayacağını vurguluyor. Son dönemde, yapay zekaya danışarak hareket eden kişilerde yönlendirme hataları ve intihar vakaları iddialarının artması tartışmaları gündeme taşıdı.
DOĞRU SORU YOKSA DOĞRU CEVAP DA YOK
Londra’da nöropsikolog olarak görev yapan Alptekin Aydın, kliniğine başvuran birçok kişinin önce yapay zekaya danıştığını belirtti. Aydın, “Halkın kullandığı yapay zekalar ile uzmanlara özel kapalı devre eğitimden geçmiş araçlar arasında ciddi fark var. Yeterli veri olmadan verilen yanıtlar yüzeysel kalıyor” dedi. Aydın; kullanıcıların geçmiş bilgilerini, sağlık durumlarını ve aile dinamiklerini paylaşmadığını ifade ederek, “Yapay zekadan alınan genel öneriler çoğu zaman gerçek hayatta uygulanamaz hale geliyor. Özellikle gençler, bu cevapları doğrulanmış bilgi gibi kabul ediyor ve hukuki veya tıbbi konularda ciddi sonuçlar doğabiliyor” diye ekledi.
EMPATİ EKSİKLİĞİ VE “TERAPİST İLLÜZYONU”
Aydın, yapay zekayı bir çocuk danışan rolünde test ettiğinde sistemin, “sınıfta gösteri yapmak”, “arkadaşlarına Sokratik tuzak kurmak” ve “yetkinlik bombası kullanmak” gibi gerçekçi olmayan tavsiyeler verdiğini belirtti. Aydın, “Matematikte zorlanan veya içine kapanık bir çocuğa sınıf içinde gösteri yapmasını önermek profesyonel bir yaklaşım olamaz” dedi.
İngiliz Psikoloji Derneği Başkanı Roman Raczka da, yapay zekanın insan empatisinin yerini tutamayacağını vurguladı. Raczka, “Yapay zeka bir iletişim kuruyormuş gibi görünse de bu bir iletişim illüzyonu yaratır. Akıl sağlığında insan temasının yerini tutması mümkün değil” ifadelerini kullandı. Raczka, yapay zekanın yalnızca mevcut hizmetlere yardımcı araç olarak kullanılmasını, karar verme süreçlerini devralacak bir mekanizmaya dönüşmemesi gerektiğini söyledi. Uzmanlar ayrıca, kişisel bilgilerin korunması, yanlış yönlendirme vakalarının artması ve teknolojiye aşırı bağımlılık risklerinin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtti.