Total demir bağlama kapasitesi (TIBC), kandaki transferin proteini aracılığıyla demirin vücutta nasıl taşındığını ölçen önemli bir kan testidir. Doktorlar, anemi, hemokromatozis ve diğer demir metabolizması bozukluklarını teşhis etmek için bu testi kullanır.

TOTAL DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ NEDİR?

TIBC testi, kanın demire bağlanma kapasitesini gösterir. Demir eksikliği anemisinde demir seviyesi düşük, TIBC ise yüksek çıkar. Aşırı demir yüklenmesi durumunda ise demir seviyesi yüksek, TIBC düşük ya da normal olabilir. Bu test, demir ve ferritin testleriyle birlikte değerlendirilir.

TOTAL DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ KAÇ OLMALI?

Laboratuvar referans aralıklarına göre TIBC, erkekler ve kadınlarda 255-450 µg/dL arasında olmalıdır.

  • Erkekler için normal demir seviyesi: 65-175 µg/dL

  • Kadınlar için normal demir seviyesi: 50-170 µg/dL

  • Çocuklar için normal demir seviyesi: 50-120 µg/dL

  • Transferin doygunluğu: %20-%50 aralığında olmalıdır.

TOTAL DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ YÜKSEK OLURSA NE OLUR?

TIBC’nin yüksek çıkması, düşük demir seviyelerini gösterir. Bu durumda kanda fazla serbest transferin bulunur ve bu da demir eksikliği anemisinin habercisi olabilir.
Yüksekliğin nedenleri arasında:

  • Kan kaybı

  • Vejetaryen veya vegan beslenme

  • Çölyak hastalığı

  • Hamileliğin son trimesteri yer alır.

TOTAL DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ YÜKSEKLİĞİ NASIL DÜŞÜRÜLÜR?

Tedavide demir eksikliği giderilmeye çalışılır. Demir açısından zengin besinler (kırmızı et, yumurta, baklagiller, pekmez, ıspanak, ceviz) tüketilmelidir. Demirin C vitamini ile birlikte alınması emilimi artırır. Çay ve kahve gibi demir emilimini azaltan içeceklerden uzak durmak da önemlidir.

TOTAL DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?

Düşük TIBC, yüksek demir seviyelerine işaret eder. Bu durum transferinin çoğunun demire bağlı olduğunu gösterir.
Düşüklüğe neden olabilecek hastalıklar:

  • Demir zehirlenmesi

  • Kurşun zehirlenmesi

  • Karaciğer sirozu

  • Hemokromatozis

  • Talasemiye bağlı sık kan transfüzyonları

  • Hemolitik anemi

DEMİR EKSİKLİĞİ KAÇ OLURSA TEHLİKELİ?

Ferritin testi vücudun demir depolarını gösterir.

  • Erkeklerde normal ferritin: 20-500 ng/mL

  • Kadınlarda normal ferritin: 20-200 ng/mL

Ferritin seviyesinin 20 ng/mL altında olması demir eksikliği anemisini işaret eder. Kadınlarda 26 mcg/dL’nin, erkeklerde ise 76 mcg/dL’nin altındaki değerler düşük kabul edilir.

DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNİN BELİRTİLERİ

TIBC ve ferritin değerlerinin düzenli kontrol edilmesi, olası demir eksikliği veya demir yüklenmesi hastalıklarının erken teşhisinde büyük önem taşıyor.

Kaynak: Haber Merkezi