Kurban Bayramı tatilinin 4,5 günle sınırlı tutulmasına karşın, sanayide birçok sektör düşük talep ve yüksek maliyetler nedeniyle üretime 15 gün ara verme kararı aldı. Ayakkabıdan tekstile birçok sektörde kapasite kullanım oranlarının düşmesi ve ihracat pazarlarındaki daralma, işletmeleri üretimi durdurmaya itti.
Ekonomide yaşanan yavaşlama, üretim tarafında frene basılmasına neden oldu. Sanayinin birçok kolu, hem iç pazardaki durgunluk hem de ihracat siparişlerinde yaşanan kayıplar nedeniyle, resmi tatilin ötesine geçerek fabrikalarda 2 haftalık şalter indirme kararı aldı.
Ayakkabıcılar Üretimi Tamamen Durdurabilir
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, sektördeki birçok firmanın bayram tatilini 15-20 güne çıkaracağını belirterek, “Bazı firmalar bayramdan sonra üretimi tamamen durdurmayı değerlendiriyor. ‘Bu iş yapılamaz hale geldi’ diyen çok sayıda üretici var. Sermaye eridi, işler durma noktasında” ifadelerini kullandı.
Ayakkabı sektörünün son 1,5 yılda hem istihdamının hem de firma sayısının yaklaşık yüzde 25’ini kaybettiğine dikkat çeken İçten, bu zor dönemi çalışanlara yıllık izin kullandırarak atlatmaya çalıştıklarını söyledi.
Tekstilcilerin Yarısı Üretime Ara Veriyor
Tekstil ve hammaddeleri ihracatında da benzer bir tablo hâkim. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, “Talep düşük, maliyet yüksek, daralan piyasa üretimi sürdürülemez kılıyor. Sektördeki işletmelerin en az yüzde 50’si bir haftadan fazla tatil yapacak” dedi.
Hazır giyim ve tekstil sektörlerinde istihdamın 1 milyonun altına düştüğü belirtilirken, birçok firmanın üretime ara vermesinin iş gücü açısından da risk oluşturduğu vurgulandı.
Üretim Mısır’a Kayıyor
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Toygar Narbay, sektörün büyük sorunlar yaşadığını ve bazı müşterilerin işletmelerin Mısır’a taşınmasını talep ettiğini belirtti. “Verimlilik için blok tatiller tercih ediliyor ama artık tablo farklı. Siparişler azalıyor, her yerde toplu işten çıkarmalar var” diyen Narbay, Yeşim Tekstil, Eroğlu gibi büyük firmaların üretim hatlarını Mısır’a kaydırdığını hatırlattı.
Kısmi Çalışma Desteği Talebi
TASD Başkanı Berke İçten ayrıca pandemi dönemindeki gibi bir kısmi çalışma desteğinin yeniden devreye alınması gerektiğini savundu. İçten, “Maliyet yüksek ama personel kaybetmek de istemiyoruz. Haftanın 2-3 günü için devletin ücret desteği sağlaması gerekiyor” dedi.
