Havayolu seyahatlerinde engelli veya hareket kabiliyeti kısıtlı yolcuların hakları, yardım hizmetleri, MEDIF raporu, tekerlekli sandalye kullanımı ve biniş reddi durumundaki iade hakları merak ediliyor. Haberin Burada'nın haberine göre, Avrupa Birliği mevzuatı (EC 1107/2006) ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün (SHGM) ulusal düzenlemeleri, engelli yolcuların ayrımcılığa uğramadan, ücretsiz yardım hizmetleriyle güvenli şekilde seyahat etmesini güvence altına alıyor.
İşte uçakta engelli yolcu hakları, MEDIF formu gerekliliği, tekerlekli sandalye desteği ve biniş reddi halinde iade hakları hakkında merak edilen tüm detaylar...
Engelli yolcu hakları, kapsam ve temel kurallar
Engelli yolcu hakları Avrupa Birliği’nin EC 1107/2006 sayılı yönetmeliğiyle belirlenmiştir. Bu düzenleme, hareket kabiliyeti kısıtlı (PRM) yolcuların hiçbir ayrımcılığa maruz kalmadan seyahat etmesini sağlar. Havalimanlarında engelli yolculara ücretsiz yardım sunulması zorunludur.
Türkiye’de de SHGM’nin SHT-ENGELSİZ talimatı bu kurallara uyumlu şekilde yürürlüktedir. Buna göre, engeli nedeniyle uçağa binişi reddedilen yolculara para iadesi veya alternatif güzergâh hakkı tanınır.
Güvenlik gerekçeleri veya uçak kapasitesi dışında hiçbir neden, binişin reddi için geçerli sayılmaz. Eğer biniş reddi yaşanırsa, yolcuya derhal gerekçe sunulmalı ve iade ya da ücretsiz yönlendirme hakkı verilmelidir.
Uçakta engelli yolcu süreci, tekerlekli sandalye hizmeti ve biniş adımları
Engelli yolcu hizmeti (PRM), rezervasyon aşamasından itibaren planlanmalıdır. Türk Hava Yolları (THY) ve diğer havayolları, yardım taleplerinin en az 48 saat önce bildirilmesini ister.
Rezervasyon sonrası: Tekerlekli sandalye, görme/işitme desteği veya refakatçi ihtiyacınızı havayoluna en az 48 saat önce iletin.
Havalimanına geliş: Engelli yolcuların işlemleri uzun sürebileceğinden, THY iç hatlarda 2 saat, dış hatlarda 3 saat önce terminalde olunmasını tavsiye eder.
Karşılama ve yardım: Türkiye’de havalimanı personeli, güvenlik geçişinden uçağa kadar yolcuya eşlik eder. Yardım noktalarından veya “assistance” telefonlarından destek çağırılabilir.
Uçağa biniş: Gerektiğinde ambulift, kabin içi dar sandalye veya özel aparatlarla biniş sağlanır. Kaptan ve kabin ekibi yolcunun durumu hakkında bilgilendirilir.
Bu uygulamalar, DHMİ tarafından yönetilen tüm havalimanlarında geçerlidir ve ücretsiz olarak sağlanır.
MEDIF (Fit-to-Fly) raporu nedir, kimlerden istenir?
MEDIF (Medical Information Form), uluslararası havacılık birliği IATA tarafından belirlenen tıbbi bilgi formudur. Uçuş sırasında özel tıbbi gereksinimi olan yolcuların uçuşa elverişlilik durumunu belirlemek amacıyla kullanılır.
Ne zaman gerekir?
Yeni ameliyat geçirmiş veya tıbbi durumu stabil olmayan yolcular,
Uçuşta oksijen, tedavi cihazı, sedye veya tıbbi refakatçi gerektirenler,
Uzun süreli hastalık veya özel tıbbi destek gereksinimi olanlar,
bu formu doldurmak zorundadır.
THY kılavuzuna göre, kişisel ihtiyaçlarını karşılayabilen engelli yolculardan doktor raporu veya MEDIF istenmez. Ancak hasta yolcular için 10 günden eski olmayan doktor raporu şartı bulunur.
Refakatçi zorunluluğu kimler için geçerli?
Havayolları, yolcunun kişisel ihtiyaçlarını karşılayamaması veya zihinsel engel nedeniyle sürekli yardıma ihtiyaç duyması halinde refakatçi talep edebilir.
THY örnek tablosuna göre:
Görme veya işitme engeli olup iletişim kurabilen yolculardan refakatçi istenmez.
Ancak hem görme hem işitme engeli bulunan veya sağlık durumu kritik olan yolcular için refakatçi zorunludur.
Refakatçilerin bileti ayrı alınır, ancak aynı uçuşta, yan koltukta oturması sağlanır.
Biniş reddedilirse engelli yolcunun iade ve yönlendirme hakkı
Engelli bir yolcunun binişi yalnızca güvenlik veya uçak kapasitesi gibi teknik gerekçelerle reddedilebilir. Bu durumda:
Derhal gerekçe açıklanmalı,
Yazılı veya sözlü bildirim yapılmalı,
Ücretsiz iade veya yeniden yönlendirme hakkı sunulmalıdır.
Bu kurallar, EC 1107/2006 ve SHGM SHT-ENGELSİZ talimatı kapsamında zorunludur. Havayolu bu yükümlülüğü yerine getirmezse, yolcu SHGM’ye şikâyette bulunabilir.
Hızlı özet – Uçakta engelli yolcu hakları, MEDIF raporu ve tekerlekli sandalye hizmeti
Yardım ihtiyacınızı 48 saat önce havayoluna bildirin.
Terminale iç hatlarda 2 saat, dış hatlarda 3 saat önce gidin.
MEDIF formu gerekiyorsa doktorunuza doldurtun.
Kendi ihtiyaçlarını karşılayabiliyorsanız genellikle rapor istenmez.
Biniş reddedilirse, gerekçe + iade veya yeniden yönlendirme hakkınız vardır.
