Suudi Arabistan merkezli Al Arabiya televizyonu, geçici ateşkes planının bizzat ABD Başkanı Donald Trump tarafından kamuoyuna açıklanacağını iddia etti. Ayrıca haberde, Trump yönetiminin bölgede kalıcı bir ateşkes sağlama konusunda kararlı olduğu vurgulandı.
Öte yandan, Hamas'ın özellikle İsrail'in ilerleyen dönemde savaşı yeniden başlatmasını önlemek amacıyla ABD'den “kalıcı ateşkes” konusunda açık bir güvence talep ettiği belirtiliyor.
Arap basınının ulaştığı metinde ise geçici ateşkes süresince kalıcı ateşkese ilişkin müzakerelerin devam edeceği ifade ediliyor. Ancak metinde, savaşın kesin olarak sona ereceği ya da ateşkesin süresiz hale getirileceği yönünde herhangi bir somut garanti yer almıyor.
Al Arabiya'nın haberine göre, söz konusu teklifin maddeleri şu şekilde:
-
Ateşkes süresi: Planlanan ateşkesin süresi 60 gün olacak. Bu süre boyunca İsrail’in ateşkese tam uyum göstereceği, bizzat ABD Başkanı Donald Trump tarafından garanti altına alınacak.
-
Esir değişimi: İsrail tarafında bulunan 58 esirin durumu, iki aşamalı bir planla ele alınacak. İlk aşamada, ateşkesin ilk gününde 5 canlı ve 9 ölü İsrailli esir teslim edilecek. Yedinci gün ise kalan 5 canlı ve 9 ölü esirin daha serbest bırakılması öngörülüyor.
-
İnsani yardım erişimi: Hamas’ın ateşkesi kabul etmesinin hemen ardından Gazze’ye insani yardım sevkiyatı başlayacak. Bu süreçte, sivillere yönelik yardım taahhütleri eksiksiz olarak yerine getirilecek ve yardımlar Birleşmiş Milletler (BM), Kızılay gibi uluslararası kuruluşlar aracılığıyla bölgeye ulaştırılacak.
-
İsrail askeri operasyonları durdurulacak: Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte İsrail, Gazze'deki tüm askeri saldırılarını sonlandıracak. Ayrıca, bölge üzerindeki gözetleme ve askeri uçuşlara günde 10 saat ara verilecek. Bu süre, esir değişimi yapılacak günlerde 12 saate çıkarılacak.
-
İsrail ordusunun yeniden konuşlanması:
a) 1. Gün: İlk esir grubunun serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, insani yardım faaliyetlerinin yürütülebilmesi için daha önce belirlenen haritalar doğrultusunda Gazze’nin kuzeyi ve Netzarim Koridoru'nda yeniden konumlandırılacak.
b) 7. Gün: İkinci esir grubunun tesliminden sonra Gazze'nin güneyinde benzer şekilde bir yeniden konuşlanma sağlanacak.
c) Nihai sınırlar: İsrail ordusunun konumlandırılacağı alanlar, teknik ekiplerin gerçekleştireceği görüşmeler sonucunda netleştirilecek.
-
Kalıcı ateşkes görüşmeleri:
Ateşkesin ilk gününden itibaren garantör arabulucuların gözetiminde taraflar arasında kalıcı ateşkes için müzakereler başlayacak. Görüşmelerde öncelikli olarak şu başlıklar ele alınacak:a) Hamas’ın elinde bulunan kalan esirlerin, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklularla değişimi için gerekli şartlar.
b) Gazze’deki İsrail askerlerinin kademeli olarak geri çekilmesi ve uzun vadeli güvenlik düzenlemelerinin planlanması.
c) Çatışma sonrası Gazze'de yönetim ve kamu düzenine ilişkin çözüm önerilerinin görüşülmesi.
d) Kalıcı ateşkesin resmi olarak ilan edilmesi. -
Başkanlık taahhüdü:
ABD Başkanı Donald Trump, ateşkes planına tam destek verdiğini ve 60 günlük süreçte yürütülecek müzakerelerin kalıcı çözüme ulaşmasını beklediğini belirtti. -
Filistinli esirlerin serbest bırakılması:
Gazze'de tutulan 10 sağ İsrailli esir karşılığında, İsrail müebbet hapis cezası almış 125 Filistinli tutukluyu ve 7 Ekim 2023 sonrasında alıkonulan 1.111 kişiyi serbest bırakacak.
Ayrıca, 18 İsrailli esirin cenazesine karşılık, İsrail 180 Filistinlinin naaşını teslim edecek. Tüm takas işlemleri, ateşkesin ilk günü ve 7. günü olmak üzere iki aşamada ve törensiz şekilde yapılacak. -
Bilgi paylaşımı ve esirlerin durumu:
a) Hamas, ateşkesin 10. gününde elindeki tüm esirlerin sağlık durumu ve hayatta olup olmadıklarına dair kapsamlı bilgi sunacak.
b) İsrail, 7 Ekim'den bu yana gözaltına alınan Gazzeliler ve gözaltında yaşamını yitiren Filistinlilere dair bilgileri paylaşacak.
c) Ateşkes süresince Hamas, elindeki esirlerin güvenliğini ve sağlıklarını garanti edecek. -
60 gün sonunda gelişmeler:
Eğer bu süreçte kalıcı bir ateşkes anlaşmasına varılırsa, hayatta olan tüm İsrailli esirler serbest bırakılacak, hayatını kaybedenlerin cenazeleri teslim edilecek.
Anlaşma sağlanamazsa ancak müzakereler yapıcı biçimde sürüyorsa, tarafların mutabakatıyla ateşkes süresi uzatılabilecek. -
Garantör ülkeler:
ABD, Mısır ve Katar; ateşkes süresince ve olası uzatma döneminde, planın yürütülmesinden sorumlu garantör devletler olacak. -
Denetim ve koordinasyon:
Bu üç ülke, kalıcı ateşkese yönelik müzakerelerin ciddiyetle sürdürülmesini denetleyecek ve gerek duyulan tüm teknik ve diplomatik desteği sağlayacak. -
ABD Özel Temsilcisi'nin rolü:
ABD’nin Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, sahadaki müzakereleri doğrudan yönetecek ve taraflar arasında anlaşmanın sonuçlandırılmasında ana rolü üstlenecek.
