Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan karara göre, Bakırköy 9. Asliye Hukuk Mahkemesi, 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun’un 49. maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu.
“YAPTIRIMLAR BELİRSİZ VE ÖLÇÜSÜZ”
Başvuruda, resmi ilan ve reklam kesme cezalarının çerçevesinin açık şekilde çizilmediği, yaptırım ve cezaların ölçülülük ilkesine aykırı biçimde düzenlendiği savunuldu.
AYM, kanunun 49. maddesinin “a” bendinde yer alan,
“Kurum tarafından o gazete veya dergi ya da internet haber sitesine verilecek ilan ve reklamlar, kesinleşen Yönetim Kurulu Kararına dayanılarak, Kurum Genel Müdürlüğünce iki ayı geçmeyecek bir süre ile kesilir.”
hükmünü iptal etti.
Ayrıca, Basın İlan Kurumu tarafından verilen cezalara karşı açılan davalarda verilen kararların “kesin” olduğuna dair hüküm de Anayasa’ya aykırı bulunarak yürürlükten kaldırıldı.
“İFADE VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNE MÜDAHALE”
AYM’nin gerekçesinde, Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğü ile 28. maddede korunan basın özgürlüğüne atıf yapıldı.
Mahkeme kararında, Basın İlan Kurumu’nun gazetelere resmi ilan ve reklam dağıtımı yoluyla önemli bir gelir kaynağı oluşturduğuna, bu nedenle ilan kesme cezalarının basın özgürlüğüne doğrudan müdahale niteliği taşıdığına dikkat çekildi.
AYM, söz konusu düzenlemenin “keyfiliğe açık” olduğunu, yaptırımın hangi eylemler için, ne kadar süreyle ve hangi ölçüde uygulanabileceğine dair net sınırlar içermediğini belirterek, bu durumun hukuki güvenlik ilkesine aykırı olduğuna hükmetti.
“YARGI DENETİMİ ENGELLENEMEZ”
Mahkeme, ayrıca Basın İlan Kurumu’nun verdiği cezalara karşı açılan davalarda mahkeme kararlarının kesin sayılmasının, vatandaşların yargı kararlarını denetletme hakkını ortadan kaldırdığını belirtti.
Bu nedenle AYM, ilgili hükmün “mahkeme kararlarının denetlenmesini isteme hakkına aykırı” olduğu sonucuna vararak iptaline karar verdi.
Kararın yürürlüğe girmesiyle birlikte, Basın İlan Kurumu’nun ilan kesme ve yaptırım uygulama yetkilerinin sınırları yeniden düzenlenecek.
