Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) seçimleri Anayasa gereği her 5 yılda bir aynı gün yapılır. 2023 seçimleri, ilk turda çoğunluk sağlanamaması nedeniyle ikinci tura kalmış, Recep Tayyip Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu arasında gerçekleşen ikinci turda Erdoğan yüzde 52,2 oy alarak yeniden Cumhurbaşkanı seçilmişti. Şimdi gözler, bir sonraki Cumhurbaşkanlığı seçimi tarihi, 2028 seçimleri ve muhtemel adaylara çevrilmiş durumda.
Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Kaç Yılda Bir Yapılır?
2007 yılına kadar Türkiye’de Cumhurbaşkanı, TBMM tarafından 7 yıl için seçiliyor ve yalnızca bir dönem görev yapabiliyordu. Ancak 2017 yılında gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile sistem köklü bir değişime uğradı:
Cumhurbaşkanı, halk tarafından doğrudan seçiliyor.
Görev süresi 5 yıl olarak belirlendi.
Bir kişi en fazla iki dönem Cumhurbaşkanı olabiliyor.
Bu düzenleme ile Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı seçimleri artık TBMM seçimleriyle aynı gün, 5 yılda bir yapılmaya başlandı.
2023 Cumhurbaşkanlığı Seçimi Hatırlatması
14 Mayıs 2023’te yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde hiçbir aday geçerli oyların salt çoğunluğunu sağlayamadı. İlk tur sonuçları şu şekildeydi:
Recep Tayyip Erdoğan: %49,5
Kemal Kılıçdaroğlu: %44,9
Sinan Oğan: %5,2
Bu sonuçla, en yüksek oyu alan iki aday ikinci tura kaldı. 28 Mayıs 2023’te yapılan ikinci turda Erdoğan %52,2, Kılıçdaroğlu %47,8 oy aldı. Erdoğan, 3. kez Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.
2028 Cumhurbaşkanlığı ve TBMM Seçimi Ne Zaman?
Seçim Kanunu’nun 3. maddesine göre Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri aynı gün yapılır. Buna göre:
üBir sonraki Cumhurbaşkanlığı ve TBMM seçimi tarihi: 14 Mayıs 2028 Pazar
Bu tarihte Türkiye, hem 14. Cumhurbaşkanını hem de yeni dönem milletvekillerini belirleyecek.
Yerel Seçimler Ne Zaman?
Cumhurbaşkanlığı ve TBMM seçimlerinden ayrı olarak yapılan yerel seçimler, belediye başkanları, belediye meclis üyeleri ve muhtarların seçildiği oylardır.
üBir sonraki yerel seçim tarihi: Mart 2026
Yerel seçimlerde illerin ve ilçelerin yönetim kadroları yenilenecek.
2028 Cumhurbaşkanlığı Seçimi İçin Muhtemel Adaylar
Resmi aday listeleri henüz açıklanmasa da, siyasi kulislerde konuşulan isimler şimdiden gündeme gelmeye başladı:
Recep Tayyip Erdoğan: 2017 Anayasa değişikliğinden sonraki ikinci dönemi 2028’de tamamlanacak. Anayasa’ya göre yeniden aday olup olamayacağı, seçim öncesinde tartışma konusu olabilir.
Kemal Kılıçdaroğlu: 2023 seçimlerinin ikinci turunda yarıştı. CHP içinde yeni liderlik tartışmaları olsa da tekrar adaylığı gündeme gelebilir.
Ekrem İmamoğlu: İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı, özellikle muhalefet kanadında adı sıkça geçen isimlerden.
Mansur Yavaş: Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı, 2023’te muhtemel aday olarak konuşulmuştu.
Diğer parti liderleri: MHP, İYİ Parti, DEVA, Gelecek, Saadet gibi partilerden çıkabilecek adaylar da 2028 yarışında rol alabilir.
Cumhurbaşkanlığı Seçimi Süreci Nasıl İşler?
Adaylık Başvuruları: Siyasi partiler veya 100 bin imza toplayan bağımsız adaylar, YSK’ya başvurur.
Seçim Takvimi: Yüksek Seçim Kurulu (YSK) seçim takvimini ilan eder.
Seçim Kampanyası: Adaylar, seçim propaganda çalışmalarına başlar.
Seçim Günü: Halk sandığa gider, oyunu kullanır.
İkinci Tur (Gerekirse): Hiçbir aday %50+1 oy alamazsa, en yüksek oy alan iki aday ikinci tura kalır.
Cumhurbaşkanlığı Seçimi İçin Oy Kullanma Şartları
T.C. vatandaşı olmak
18 yaşını doldurmuş olmak
Seçmen kütüğünde kayıtlı olmak
Kısıtlılık veya kamu hizmetinden yasaklılık durumunun bulunmaması
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, seçimden yaklaşık bir ay önce belirlenen tarihlerde gümrük kapılarında ve konsolosluklarda oy kullanabilir.
2028 Seçimleri Neden Önemli?
2028 Cumhurbaşkanlığı seçimi, hem Türkiye’nin siyasi geleceği hem de iç-dış politikadaki yönelimi açısından kritik olacak. 2023 seçimlerinde yaşanan ikinci tur tecrübesi, partilerin stratejilerini yeniden gözden geçirmesine neden oldu.
Bu seçimde:
Ekonomi politikaları
Dış politika
Demokratik reformlar
Eğitim ve sağlık gibi konular kampanyaların ana gündemini oluşturacak.
Türkiye, 14 Mayıs 2028 Pazar günü hem Cumhurbaşkanını hem de yeni dönem milletvekillerini seçmek üzere sandık başına gidecek. 2023 seçimlerinde ikinci tur tecrübesi yaşanmış, Erdoğan %52,2 oyla galip gelmişti. 2028 seçimlerinde hangi adayların yarışacağı ve seçmenin tercihini ne yönde kullanacağı, önümüzdeki yılların en önemli siyasi sorularından biri olacak.
