El ve ayak sağlığı günlük yaşam kalitesini doğrudan etkileyen konuların başında gelir. Bu bölgelerde görülen en yaygın rahatsızlıklardan biri ise dolamadır. Tırnak kenarında gelişen bu iltihabi durum, hem estetik hem de sağlık açısından can sıkıcı olabilir. Peki dolama nedir, neden olur, nasıl anlaşılır ve hangi yöntemlerle tedavi edilir? İşte tüm detaylar…

DOLAMA NEDİR?

Dolama, tıp dilinde paronişi olarak bilinen, genellikle el ve ayak tırnaklarının etrafında oluşan iltihaplı enfeksiyon durumudur. Bakteri veya mantarların tırnak kenarındaki küçük yarıklardan içeri girmesiyle ortaya çıkar.

En sık görüldüğü bölgeler:

  • El tırnakları

  • Ayak tırnakları

  • Tırnak dipleri ve kenarları

Dolama çoğu zaman küçük bir kızarıklıkla başlar, daha sonra şişlik, ağrı ve iltihap akıntısı ile ilerler.

DOLAMA NEDEN OLUR?

Dolamanın ortaya çıkmasında birçok etken rol oynar. En yaygın nedenler:

  • Tırnakların yanlış kesilmesi

  • Tırnak kenarlarının koparılması veya yolunması

  • Aşırı manikür ve pedikür uygulamaları

  • Tırnak çevresindeki yaralanmalar

  • El ve ayak hijyenine dikkat edilmemesi

  • Bağışıklık sisteminin zayıf olması

  • Mantar ve bakteri enfeksiyonları

Özellikle tırnağın et içine batması dolamayı tetikleyen en önemli faktörlerden biridir.

DOLAMA BELİRTİLERİ

Dolamanın tipik belirtileri şunlardır:

  • Tırnak kenarında kızarıklık

  • Şişlik ve sıcaklık artışı

  • Dokununca ağrı hissi

  • İltihap ve cerahat oluşumu

  • İleri vakalarda tırnağın şekil bozukluğu

Erken dönemde fark edildiğinde tedavisi kolaydır; ancak ihmal edilirse daha ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.

DOLAMA TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Dolama tedavisinde hastalığın derecesi önemlidir.

  1. Hafif vakalarda:

    • Ilık tuzlu su banyosu

    • Antiseptik solüsyonlarla temizlik

    • Antibakteriyel kremler

  2. İleri vakalarda:

  3. Kronik dolama (tekrarlayan):

    • Tırnak batmasının düzeltilmesi

    • Hijyen alışkanlıklarının değiştirilmesi

DOLAMADAN KORUNMA YOLLARI

Dolamanın tekrar etmemesi için şu önlemler alınabilir:

  • Tırnaklar düz kesilmeli, çok derin alınmamalı

  • Tırnak kenarları koparılmamalı

  • Düzenli el ve ayak bakımı yapılmalı

  • Ortak tırnak makası ve törpü kullanılmamalı

  • Aşırı manikürden kaçınılmalı

  • Ayaklar kuru tutulmalı, mantar oluşumuna fırsat verilmemeli